Ciało krystaliczne – rodzaj ciała stałego, w którym
cząsteczki
,
atomy
lub
jony
nie mają pełnej swobody przemieszczania się w objętości
ciała
i zajmują ściśle określone miejsca w
sieci przestrzennej
– mogą jedynie drgać wokół położenia równowagi.
Określenie – ciało krystaliczne odnosi się do ciał o dwojakiej budowie:
Kryształy posiadają
symetrię
translacyjną
oraz uporządkowanie układu w skali powyżej 50
Å
, co odróżnia je od
ciał amorficznych
, na przykład
szkła
.
Ciała krystaliczne powstałe w wyniku procesów naturalnych, geologicznych (zwykle są to polikryształy) nazywamy
minerałami
.
Niektóre kryształy można opisać za pomocą jednakowego układu odniesienia. W jego skład wchodzą:
- osie krystalograficzne X, Y, Z
- wektory a, b, c będące bazowymi wektorami translacji
komórki elementarnej
w sieci krystalicznej
- kąty α, β, γ zawarte pomiędzy osiami krystalograficznymi
Kąty
zawarte pomiędzy osiami krystalograficznymi oraz odcinki a, b, c stanowią tzw.
stałe sieciowe
, wyznaczając kształt komórki elementarnej (zob.
sieć Bravais'go
).
Kryształy mają różny stopień symetrii geometrycznej i różne stałe sieciowe. Na tej podstawie pogrupowano je w
układy krystalograficzne
.
Oddziaływania między cząsteczkami tworzącymi kryształ bywają bardzo różne. Mogą to być:
Występują również swoiste "
hybrydy
", jak np.
grafit
, który posiada tzw. płaszczyzny
grafenowe
, w których między atomami występują silne
wiązania kowalencyjne
, natomiast oddziaływania między płaszczyznami mają charakter
sił van der Waalsa
.
Zobacz też