Hancha (한자, 漢字; dosł. "znaki Han") lub Hanmun (한문; 漢文), czasami tłumaczone jako "znaki sinokoreańskie" to koreańska nazwa dla znaków chińskich (
hanzi
). Dokładnie rzecz biorąc, nazwa ta tyczy się tylko tych znaków, które zostały zapożyczone do
języka koreańskiego
a ich wymowa dopasowana do wymowy koreańskiej. W przeciwieństwie do japońskich
kanji
, znaki hancha nie były upraszczane i zachowały wygląd podobny do tradycyjnych znaków chińskich.
Historia
Hancha zyskała wielką popularność w
Korei
dzięki szybko rozprzestrzeniającemu się
buddyzmowi
. Jednakże to nie teksty religijne były głównym źródłem wiedzy o znakach, ale Cheonjamun (’Księga tysiąca znaków’). Hancha była jedynym systemem pisma aż do czasu kiedy król Sejong Wielki wprowadził w XV wieku
hangyl
. Jednakże wraz z wprowadzeniem hangyla nie zaprzestano nauczania starego systemu. Przed zaprojektowaniem hangyla próbowano bezskutecznie wprowadzać systemy Hyangchal (향찰 ; 鄕札), Gugyeol (口訣) i Idu (이두 ; 吏讀).
Oficjalnie od
1949
roku hancha nie jest używana w
Korei Północnej
. W
Korei Południowej
jest nadal w użyciu, jakkolwiek jej znaczenie maleje na korzyść hangyla.
Nauka
Hancha jest cały czas nauczana w szkołach średnich w Korei Południowej w trakcie nieobowiązkowych kursów. Edukacja zaczyna się na poziomie klasy 7 (w
gimnazjum
) i trwa aż do ukończenia szkoły średniej w klasie 12. W gimnazjum uczy się 900 znaków, kolejne 900 w szkole średniej. Kolejnych znaków naucza się na
uniwersytetach
.
Wymowa
Wymowa znaków hancha nie jest identyczna z ich
chińskim
odpowiednikiem. Przykładowo, 印刷 "druk, drukowanie" w dialekcie
mandaryńskim
języka chińskiego wymawia się yìnshuā, zaś w języku koreańskim inswae (인쇄). 女 ("kobieta") w mandaryńskim to nǚ, w koreańskim nyeo (녀) (w dialektach południowokoreańskich 女 wymawia się jako yeo (여), na początku zdania, ze względu na zanik początkowego "n" poprzedzającego "i" lub "y"). W innych przypadkach wymowa jest ta sama. Inny przykład znaku mającego zmienna wymowę jest 龍 용 yong, który jeśli znak występuje nie na pozycji początkowej, wymawiamy jako 룡 ryong.
Słownictwo
Poniższa tabela przedstawia różnice pomiędzy słowami koreańskimi a chińskimi
Polski | Chiński | Koreański (hancha) | Koreański (
hangyl
) |
---|
list | 信 | 片紙 | 편지 (pyeonji) |
chusteczka | 草紙 | 休紙 | 휴지 (hyuji) |
prezent | 贈品 | 膳物 | 선물 (seonmul) |
rachunek | 帳單 | 外上 | 외상 (oesang) |
stół kuchenny | 餐桌 | 食卓 | 식탁 (siktak) |
czek | 支票 | 手票 | 수표 (supyo) |
wizytówka | 名片 lub 咭片 | 名啣 | 명함 (myeongham) |
pokojówka | 女傭 | 食母 | 식모 (singmo) |
odwołać, zakazać | 取締 | 休止 | 휴지 (hyuji) |
uczyć | 學習 | 工夫 | 공부 (gongbu) |
bardzo | 非常 | 大端 | 대단 (daedan) |
więzień | 囚犯 | 囚徒 | 수도 (sudo) |
Czasami słowa chińskie i koreańskie zbudowane są z tych samych znaków, ale ich kolejność jest zamieniona.
Polski | Chiński | Koreański (hancha) | Koreański (
hangyl
) |
---|
południe* | 正午 | 午正 | 오정 (ojeong) |
kompas | 羅盤針 | 羅針盤 | 나침반 (nachimban) |
* Kolejność taka jak w języku chińskim (jeong-o) jest także często spotykana w języku koreańskim.
Niektóre sinokoreańskie słowa zaczerpnięte zostały z
odczytania kun
japońskich
znaków
kanji
.
Polski |
Japoński
| Koreański (hancha) | Koreański (
hangyl
) |
Chińska wymowawyrazu koreańskiego
| Chiński |
---|
Aikido
| 合気道 | 合氣道 | 합기도
| 合氣道 | 合氣道 |
ai.ki.do
| hap.gi.do | he.qi.dao
|
|
zbierać, organizować | 組み立て
| 組立 | 조립
| 組立 | 組裝 lub 組合 |
ku.mi.ta.te | jo.rip | zu.li
|
|
wyprzedaż | 大売出し
| 大賣出 | 대매출
| 大賣出 | 大拍賣 |
ō.uri.da.shi | dae.mae.chul | da.mai.chu
|
|
budynek | 建物
| 建物 | 건물
| 建物 | 建築物 lub 建物 |
tate.mono | geon.mul | jian.wu
|
|
szacowanie | 見積もり
| 見積 | 견적
| 見積 | 估算 |
mi.tsu.mo.ri | gyeon.jeok | jian.ji
|
|
akcje (giełdowe) | 株式
| 株式 | 주식
| 株式 | 股份 |
kabu.shiki | ju.sik | zhu.shi
|
|
mecz | 試合
| 試合 | 시합
| 試合 | 比賽
|
shi.ai | si.hap | shi.he
|
|
procedura, proces | 手続き
| 手續 | 수속
| 手續 | 程序 |
te.tsuzu.ki | su.sok | shou.xu
|
|
Zobacz też
-
kanji
- japoński odpowiednik hancha
Linki zewnętrzne