Autor: mgr Renata Grosicka mgr Izabella Piątek mgr Grażyna Kaleta nauczyciele Gimnzazjum nr 1 w Pińczowie
WSTĘP
Wybór drogi kształcenia i przyszłego zawodu jest szczególnie złożony, ze względu na specyficzną sytuację na wciąż zmieniającym się rynku pracy, zwłaszcza w momencie, w którym jest podejmowany. Młody wiek powoduje, iż trudno podjąć dojrzałą decyzję o przyszłości ze względu na ryzyko, jakie ona za sobą niesie. Nie powinien być to wybór przypadkowy, gdyż od niego w znacznym stopniu zależą przyszłe losy człowieka. Wymaga wielu przemyśleń i uwzględnienia różnorodnych czynników wpływających na powodzenie. Przygotowanie do wyboru dalszej drogi kształcenia i przyszłego zawodu jest wyzwaniem nie tylko dla uczniów gimnazjum i ich rodziców, ale także dla pedagogów, którzy winni pomagać młodzieży w rozpoznawaniu ich predyspozycji, motywować i rozwijać zainteresowania i uzdolnienia, dostarczać informacji o możliwościach i ścieżkach kształcenia zawodowego. Służy temu opracowany program preorientacji zawodowej. Program obejmuje treści do wykorzystania na przestrzeni 3 lat nauki w gimnazjum. Zostały one dobrane do poszczególnych klas w ten sposób, iż mogą być realizowane przy zaangażowaniu i współpracy wychowawców, nauczycieli – zwłaszcza WOS-u, pedagoga, rodziców oraz innych osób i instytucji wspierających tę działalność.
TREŚCI:
1. Funkcjonowanie człowieka w gospodarce rynkowej. 2. Lokalny rynek pracy, zasoby ludzkie. 3. Aktywne zachowanie na rynku pracy. 4. Grupy zawodów-analiza podstawowych wymagań kwalifikacyjnych. 5. Ścieżka kariery zawodowej. 6. Poradnictwo zawodowe. 7. Podmioty gospodarcze (konsumenci, producenci). 8. Źródła sukcesów i niepowodzeń. 9. Mocne i słabe strony własnej osobowości. 10. Kontakty interpersonalne.
PODSTAWOWE CELE I ZAŁOŻENIA PROCESU KSZTAŁCENIA:
1. Możliwości rozwoju własnej przedsiębiorczości. 2. Postrzeganie i analizowanie zjawisk i zmian społeczno-gospodarczych zachodzących w kraju i na świecie. 3. Zainteresowanie uczniów obszarem edukacji ekonomicznej i społecznej. 4. Przygotowanie do świadomego podjęcia decyzji o wyborze dalszego kierunku kształcenia i przyszłego zawodu.
SZCZEGÓŁOWE CELE EDUKACYJNE:
1. Diagnozowanie możliwości, zainteresowań, zdolności, potrzeb i własnego stanu zdrowia. 2. Identyfikacja i analiza podstawowych uwarunkowań osiągania sukcesu w podejmowaniu działań indywidualnych i grupowych. 3. Identyfikacja własnych predyspozycji do przedsiębiorczego myślenia i działania. 4. Poznanie i rozumienie podstawowych mechanizmów gospodarki rynkowej. 5. Rozumienie zależności podmiotów występujących na rynku: gospodarstwo, przedsiębiorstwo, państwo. 6. Analiza możliwości, korzyści i zagrożeń w związku z integracją Polski z Unią Europejską (edukacyjnych i zawodowych). 7. Umiejętność dokonania samooceny własnych predyspozycji zawodowych, asertywnych zachowań i pozytywnego myślenia. 8. Umiejętności interpersonalne. 9. Umiejętność dokonania autoprezentacji oraz sporządzenia dokumentów niezbędnych przy ubieganiu się o pracę (CV, list motywacyjny). 10. Uświadomienie potrzeby ustawicznego kształcenia, podnoszenia kwalifikacji i dostosowania do zmieniającej się sytuacji na rynku, jako warunku koniecznego do osiągnięcia sukcesu i samozadowolenia. 11. Zapoznanie z możliwościami dalszego kształcenia (szkoły średnie, uczelnie wyższe) i wyboru zawodu. 12. Zapoznanie z poszczególnymi grupami zawodowymi oraz zawodami przyszłości. 13. Poznanie możliwości podejmowania działalności na własny rachunek (mała przedsiębiorczość). 14. Analiza potrzeb rynku pracy. 15. Planowanie dalszego kształcenia i kariery zawodowej z uwzględnieniem głównych tendencji lokalnego i światowego rynku pracy. 16. Kształcenie postaw przedsiębiorczych, aktywnego zachowania się na rynku pracy i kształtowania własnej pozycji zawodowej. 17. Sposoby radzenia sobie ze stresem w sytuacji bezrobocia. 18. Korzystanie z pomocy biur pośrednictwa pracy. 19. Mobilność zawodowa: dostosowanie swoich kwalifikacji do zapotrzebowania rynku pracy, zmiana miejsca zamieszkania. 20. Stworzenie punktu informacyjnego w szkole. 21. Poznanie podstaw prawa pracy.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:
1. Ćwiczenia zmierzające do samopoznania i określenia z różnych perspektyw swojej osoby. 2. Badania psychologiczne predyspozycji zawodowych. 3. „Giełda szkół” (informacje nt. sieci szkół ponadgimnazjalnych). 4. Warsztaty zawodoznawcze. 5. Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, wywiady. 6. Wycieczki do zakładów pracy (poznawanie specyfiki zawodów, środowiska pracy, narzędzi pracy, możliwości zatrudnienia) . 7. Spotkanie z pracownikiem PUP (analiza potrzeb rynku w środowisku). 8. Czytanie i analizowanie ogłoszeń i anonsów. 9. Redagowanie gazetki ściennej, wydawanie informatorów, tworzenie portfolio (gromadzenie informacji nt. najciekawszych i najbardziej poszukiwanych zawodów). 10. Projekt edukacyjny „Mądry wybór – dobry zawód”.
ZAMIERZONE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW:
1. Uczeń odpowiada na pytanie „kim jestem”, „moje mocne i słabe strony”, opisuje siebie. 2. Potrafi dokonać adekwatnej samooceny i zaprezentować siebie. 3. Posiada umiejętności interpersonalne w zakresie prawidłowej komunikacji, współpracy, asertywności. 4. Potrafi dokonywać wyborów i podejmować odpowiedzialne decyzje. 5. Zna pojęcie zawodu, pracy, kwalifikacji zawodowych.
6. Umie przyporządkować predyspozycje i umiejętności zawodowe do określonych grup zawodowych. 7. Planuje dalsze kształcenie zgodnie z własnymi zainteresowaniami, predyspozycjami i tendencjami na rynku pracy. 8. Rozumie konieczność ustawicznego doskonalenia umiejętności zawodowych, a nawet zmiany zawodu czy miejsca zamieszkania. 9. Rozumie potrzebę aktywności na rynku pracy i kształtowania własnej pozycji zawodowej. 10. Potrafi adoptować się do wymagań nowej szkoły i nowej rzeczywistości. 11. Potrafi wypełnić konieczne dokumenty związane z zatrudnieniem. 12. Wie, gdzie szukać pomocy przy wyborze szkoły, zawodu i planowaniu kariery zawodowej. 13. Wie na czym polega korzystanie z pośrednictwa biur pracy, analizuje anonse, wyciąga wnioski. 14. Czuje się odpowiedzialny za swoją przyszłość. |