Opracowała: mgr Beata Bargieł Uzasadnienie wprowadzenia programu: Współczesne, nowoczesne przedszkole, jeśli ma w pełni zasługiwać na miano wychowującego powinno oddziaływać nie tylko na sferę intelektualną dzieci, lecz również emocjonalną i społeczną. Do realizacji powyższego celu ma służyć edukacja regionalna. Główny cel programu: Głównym celem kształtowania poczucia zakorzenienia w środowisku lokalnym u dzieci będzie to przekaz dziedzictwa kulturowego poprzez oddziaływania na emocje dzieci za pomocą bezpośredniego kontaktu z otaczającą rzeczywistością społeczną, kulturową, przyrodniczą, historyczną i gospodarczą naszego regionu. Cele szczegółowe programu:
- Poznawanie i rozwijanie wiedzy o najbliższym swoim środowisku.
- Rozbudzenie zainteresowań kulturowych poprzez ukazywanie piękna historii i najważniejszych zabytków naszego regionu.
- Rozwijanie wartości rodzinnych związanych z kulturowymi aspektami społeczności lokalnej.
- Budzenie ciekawości w przybliżaniu tradycji i obrzędów ludowych, zachowanych w naszym regionie (tradycje, obrzędy i zwyczaje dawniej i dziś).
- Przygotowanie do świadomego uczestnictwa w tworzeniu dóbr kultury: otwartość na zjawiska kulturowe w swojej miejscowości, gminie, regionie.
- Organizowanie spotkań z twórcami ludowymi i ludźmi kultury, zasłużonymi dla swojej miejscowości, miasta i regionu.
- Kultywowanie i pielęgnowanie tradycji obchodzonych w regionie.
- Rozwijanie wiedzy o kulturze własnego regionu i jej związkach z kulturą narodową.
- Kontakt ze środowiskiem lokalnym i regionalnym w celu wytworzenia bliskich więzi i zrozumienia różnorakich przynależności człowieka.
- Ugruntowanie poczucia tożsamości narodowej przez rozwój tożsamości regionalnej.
- Rozwijanie wiedzy o historii regionu w powiązaniu z tradycjami własnej rodziny.
- Rozwijanie wartości rodzinnych związanych z wartościami kulturowymi wspólnoty lokalnej.
- Rozwój postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej.
Treści edukacyjne zawarte w programie: Edukacja regionalna ma pomóc w poznaniu własnego regionu, jego dziejów, kształtowaniu świadomości ucznia co do własnego dziedzictwa, jego wartości i ochrony. Edukacja ta ma na celu świadome kształtowanie więzi emocjonalnych i dotyczy:
- wiedzy o regionie: status regionu w Polsce, historia regionu, zagrożenia regionalne, przeobrażenia w regionie, sposoby ochrony przyrody.
- wiedzy o kulturze regionu: ośrodki kulturalne, zabytki regionalne, czasopisma regionalne, święta regionalne, tradycje i legendy, folklor regionalny.
- edukacji regionalnej w środkach masowego przekazu: prasie, w szkole, w rodzinie, w muzeum itd.
- gwary regionalnej.
Funkcje programu edukacji regionalnej:
- społeczna: umacnianie więzi z zamieszkiwanym regionem, wyzwalanie aktywności społeczno-gospodarczej,
- kulturalna: ochrona i ocalanie ginącej kultury regionalnej,
- wychowawcza: rozbudzanie zainteresowań historią własnego regionu.
Formy pracy dotyczące edukacji regionalnej:
- spacery i wycieczki w celu poznania zabytków miasta i jego historii, pomników przyrody i całego jej bogactwa,
- uroczystości środowiskowe wewnętrzne i środowiskowe mające na celu zorientowanie środowiska w działalność przedszkola i podnoszące jego rangę w środowisku,
- kultywowanie tradycji i obrzędów ludowych,
- stworzenie zespołu wokalno - tanecznego,
- udział w przeglądach artystycznych,
- spotkania z gawędziarką w celu przybliżenia piękna gwary,
- stwarzanie okazji do zapoznawania dzieci z gawędami o starych zwyczajach i obrzędach,
- spotkania z artystami,
- wykorzystanie twórczości poetów i pisarzy w zajęciach dydaktyczno-wychowawczych,
- urządzenie kącika regionalnego z wykorzystaniem eksponatów i pamiątek gromadzonych również przez rodziców dzieci,
- eksponowanie prac plastycznych o tematyce regionalnej w placówkach kulturalno-oświatowych,
- spotkania z przedstawicielami dominujących zawodów charakterystycznych dla naszego regionu,
- gromadzenie materiałów źródłowych i literatury dotyczącej poznawania historii i tradycji Małej ojczyzny.
Tematy zagadnień programu:
- Odkryj swój region.
- Poznaj swoją miejscowość.
- Moja rodzinna miejscowość i ludzie w niej żyjący.
- Ślady historii w naszej miejscowości.
- Czy znasz język swojego regionu, miejscowości?
- Tradycje i obyczaje w mojej miejscowości.
- Andrzejki - wieczór wróżb i zabaw.
- Święta Bożego Narodzenia
- Święta Zmartwychwstania Pańskiego - Wielkanoc
- Zwiedzanie zabytków sakralnych i nie tylko.
- Wystawy
- Wycieczki krajoznawcze.
- Spotkanie z ludźmi kultury.
Cele operacyjne (uzyskany efekt - dziecko potrafi):
- potrafi wskazać, gdzie położony jest region w którym mieszka,
- wymienia nazwę swojej miejscowości, regionu, rozpoznaje herb miasta,
- dostrzega znaczenie swojego regionu wskazując na najbardziej istotne jego walory,
- zna historyczne i ważne miejsca swojego miasta:
- Plac Mickiewicza – pomnik A. Mickiewicza,
- Pomnik Powstańców,
- Park kultury i Wypoczynku: Skansen, Planetarium, ZOO,
- Park – rzeźby Kalidego m.in. zegar słoneczny „Paw”,
- ul. Kalidego – miejsce urodzenia Kalidego,
- Cmentarz – groby żołnierzy z I Wojny Światowej,
- Szkoła Podstawowa Nr 17 w Chorzowie,
- Ul. 3 Maja – zabytkowe domy,
- Ul. Krzyżowa – zabytkowy krzyż,
- Kościół św. Józefa i Barbary,
- Góra „Redena”,
- zna książki, atlasy i albumy dotyczące regionu (w bibliotece szkolnej i publicznej),
- zna historię swojego rodu,
- zna legendę swojej miejscowości,
- poznaje sylwetki wielkich ludzi i ich życie,
- zwiedza obiekty dziedzictwa kultury, w tym: muzea, galerie (podziwia zgromadzone eksponaty),
- wymienia obiekty sztuki (np.sakralnej) znajdujące się w naszej miejscowości,
- wymienia najcenniejsze skarby regionu,
- poznaje teksty piosenek i prezentuje je podczas konkursu „Śląskie Śpiewanie”,
- zna język i gwarę najstarszych mieszkańców regionu,
- poznaje dawne zwyczaje i obyczaje swojej miejscowości,
- dostrzega różnice w strojach ludowych z innych regionów
- potrafi odróżnić tradycyjny strój damski i męski (świąteczny, codzienny),
- poznaje tradycje i zwyczaje świąt Bożego Narodzenia i tradycje, zwyczaje Wielkanocne,
- dba o kącik regionalny poprzez wzbogacanie o nowe eksponaty i rysunki,
- wymienia doświadczenia i wiedzę z kolegami i koleżankami.
Beata Bargieł |