Cele: Poznanie zróżnicowania regionalnego Polski i specyfiki swojego regionu. Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej i regionalnej narodu i państwa. Uświadamianie dzieciom rangi wartości tradycji
Metody: pokaz, ćwiczenia praktyczne, praca z mapą, opowiadanie, dyskusja, metody aktywizujące (mapy mentalne, piramida priorytetów)
Środki dydaktyczne: mapa, ilustracje, zdjęcia, gazety, karty indywidualne ucznia, karty z bloku rysunkowego, karteczki samoprzylepne, kaseta video, akordeon, magnetofon
Czas trwania: 2 jednostki lekcyjne
Przebieg lekcji
- Rozmowa na temat podziału terytorialnego Polski
- województwa
- powiaty
- gminy
N. Obecnie mamy 16 województw. W jakim województwie leży nasze miasto? U. Nasze miasto leży na Mazowszu. Płońsk leży w województwie mazowieckim.
- Wyjaśnienie pojęcia "region"
- Poinformowanie uczniów, że oprócz podziału na województwa nasz kraj podzielny jest również na krainy zwane regionami.
- Podział uczniów na 4 grupy: rozdanie kart z napisem "region". Zadaniem uczniów jest wyjaśnienie pojęcia "region". Dwie grupy mają wyjaśnić- za pomocą słów, skojarzenia z tym pojęciem. Pozostałe grupy otrzymują zdjęcia wycięte z gazet i przyklejają te, które kojarzą się z tym pojęciem.
- Po 10 minutach prezentacja grup
- Odczytanie definicji regionu zamieszczonej w podręczniku historii kl. IV "Regiony to obszary różniące się od sąsiednich terenów min. pod względem historii i krajobrazu. Ich mieszkańcy mają odrębne obyczaje, budownictwo i mówią gwarą czyli językiem nieco innym niż język polski."
- Podział Polski na 6 regionów historycznych
- Pomorze
- Wielkopolska
- Śląsk
- Mazury
- Mazowsze
- Małopolska
Pokazanie ich na mapie.
- Nasz region- Mazowsze
- Określenie położenia, że leży ma południe od Mazur w centralnej Polsce. Sąsiaduje z regionami Mazury, Małopolska i Wielkopolska.
- Rozdanie kart do indywidualnej pracy ucznia. Uczniowie mają zaznaczyć- na mapie region, w którym mieszkają.
- Największe miasta Mazowsza (Warszawa, Łódź, Płock, Radom)
- Kraina rolnicza, nizinna.
- Zwyczaje i obrzędy Mazowsza
- Praca w grupach metodą aktywizującą piramida priorytetów.
Poszczególne grupy (podział grup taki sam jak wcześniej) otrzymują po dwie karty i karteczki samoprzylepne. Na jednej wypisane są zwyczaje i obrzędy polskie, zaś na drugiej karcie narysowana jest piramida. Na karteczkach samoprzylepnych uczniowie mają wypisać te obyczaje, które dotyczą naszego regionu. Następnie przyklejać je w kolejności, zaczynając od najważniejszych.
- Po 10 min, prezentacja grup. Wypisanie na tablicy najważniejszych obyczajów.
- Stroje mazowieckie
- wyjaśnienie, że w naszym regionie występuje kilka strojów: łowicki, opoczyński, kurpiowski, piotrowski, kołbielski i sieradzki
- Praca w grupach. Każda grupa otrzymuje ilustracje strojów wraz z krótkim opisem. Zadaniem grupy jest wybranie cechy właściwej dla przedstawionego stroju.
- Po dyskusji w grupach przedstawienie najważniejszych cech danego stroju.
- Tańce i pieśni mazowieckie
- Wyjaśnienie uczniom, że tańcami typowymi dla naszego regionu są: mazurki, oberki, kujawiaki, chodzone i polki, a także rzadziej tańczone przepióreczki, drabanty, szewce, kowale, kozy, klapoki, tramblanki i krzyżoki.
- Najbardziej popularne pieśni na Mazowszu to: "Kukułeczka", "Bandoska", "Gaik", "Turoń", "Bociek"
- Wysłuchanie kilku fragmentów pieśni.
- Prezentacje z kasety video krótkiego fragmentu koncertu zespołu pieśni i tańca "Mazowsze". Zwrócenie uwagi na stroje i tańce typowe dla naszego regionu
- Podsumowanie
- Zawieszenie na tablicy dużego arkusza papieru z napisem "Mazowsze". Metodą mapy pojęciowej zdefiniowanie tego pojęcia.
Zadanie: Dokończyć ćwiczenie na indywidualnej karcie ucznia. Jaki taniec ludowy jest najbardziej popularny w Twoim regionie? Opisz lub narysuj strój regionalny.
- przypomnienie wcześniej nauczonej pieśni ludowej pt. "Kukułeczka" (nauczyciel akompaniuje na akordeonie)
Po przeprowadzonej lekcji uczeń potrafi:
- dokonać podziału terytorialnego Polski
- wyjaśnić pojęcie "region"
- wymienić i pokazać na mapie 6 regionów historycznych
- określić położenie Mazowsza
- wymienić największe miasta mazowieckie
- przedstawić najważniejsze obyczaje tego regionu
- odróżnić stroje mazowieckie
- wymienić najważniejsze tańce swojego regionu
- wymienić kilka pieśni i zaśpiewać- "Kukułeczkę"
Anna Olszewska - nauczyciel sztuki |