Na system przepisów wspólnotowych z tego zakresu składają się przede wszystkim:
dyrektywa 2000/60/WE z 2000 r. tzw. ramowa dyrektywa wodna - ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej
dyrektywa dotycząca jakości wód przeznaczonych do konkretnych celów (np. wód w kąpieliskach, wód, w których żyją ryby, skorupiaki lub mięczaki, wód będących źródłem wody pitnej)
dyrektywy dotyczące kontroli emisji pewnych substancji do wód: ze źródeł punktowych – zwłaszcza dyrektywa 76/464/EWG z 1976 r. i jej dyrektywy córki oraz ze źródeł rozproszonych – dyrektywa 91/676/EWG z 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
dyrektywa 91/271/EWG z 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych.
System prawa uzupełniają ponadto umowy międzynarodowe, których Polska jest sygnatariuszem. Wśród nich jedną z ważniejszych jest Konwencja o ochronie i użytkowaniu cieków transgranicznych i jezior międzynarodowych
Aktualnie przepisy dotyczące ochrony wód i gospodarki wodnej zawarte są w kilku różnych ustawach.