Konurbacja - typ
aglomeracji
. Zespół miejski złożony z kilku miast, z których żadne nie dominuje. Miasta te pełnią rozmaite funkcje, dzięki czemu się uzupełniają. Jest to możliwe dzięki istniejącej, dobrze rozbudowanej sieci komunikacyjnej, łączącej poszczególne miasta. W szerokim rozumieniu (sensu largo) dzieli się na konurbacje (np.
konurbacja śląsko-zagłębiowska
),
aglomeracje policentryczne
(sensu stricto) oraz miasta bliźniacze (twin cities). Przykładem (aglomeracji policentrycznej) sensu stricto jest
aglomeracja rybnicka
powstała z dawnej, słabo- zaawansowanej konurbacji czy
aglomeracja bydgosko-toruńska
powstała w efekcie zbliżenia pól oddziaływań dwóch większych miast. Miasta bliźniacze np. Minneapolis - St. Paul w USA. Szczególnym typem miast bliźniaczych są interurbacje - skupienia dwóch miast o odmiennych, ale uzupełniających się funkcjach. Dobrym przykładem interurbacji z lat 60. XX wieku był
Kędzierzyn
i
Koźle
(dziś
Kędzierzyn-Koźle
). W aglomeracjach policentrycznych sensu stricto w istotny sposób zaznacza się rywalizacja między miastami, są też one zlokalizowane w większej odległości od siebie, niż to ma miejsce w przypadku konurbacji. Istotnym elementem jest używanie nazwy aglomeracja w odniesieniu do układów policentrycznych. Zgodnie z przyjętymi w naukach geograficznych zasadami, aby użyć w odniesieniu do układu wieloogniskowego określenia - aglomeracja - trzeba zaznaczyć jednocześnie i bezwzględnie, że mamy na myśli aglomerację policentryczną. W przypadku, gdy mówimy o formie, która jest konurbacją de facto, najlepiej ją tak po prostu nazwać np. policentryczna aglomeracja bydgosko - toruńska, konurbacja katowicka. Pojęcie - aglomeracja z następującym za nim określeniem geograficznym jest zarezerwowane dla aglomeracji monocentrycznych np.
aglomeracja warszawska
, aglomeracja londyńska itp. Potrzeba rozróżnienia konurbacji, miast bliźniaczych, aglomeracji monocentrycznych i innych form wynika z tego, że żadna z nich nie jest tym samym; formy te różnią się liczbą miast, które są w ich obrębie, układem powiązań, strukturą przestrzenno-funkcjonalną, mechanizmami i czynnikami miastotwórczymi, itd.
Informacje zebrane na podstawie opracowań naukowych z
USA
,
Europy Zachodniej
i
Polski
.
Przykłady konurbacji
Przykłady konurbacji sensu stricto
Miasta bliźniacze:
Kraśnik
- Kraśnik Fabryczny
Trójmiasto
jest formą pośrednią między aglomeracją policentryczną s.s. a konurbacją. Brak aktualnych badań ustalających ostateczną przewagę, którejś z form osadniczych.
Zobacz też