Widlicz spłaszczony
Systematyka wg Reveala
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Gromada	widłaki
Klasa	widłaki jednakozarodnikowe
Rodzina	widłakowate
Rodzaj	widlicz
Gatunek	widlicz spłaszczony
Nazwa systematyczna
Diphasiastrum complanatum (L.) Holub
Synonimy
Lycopodium complanatum L. Diphasium complanatum Rothm.

Gatunek trujący

Widlicz spłaszczony, widłak spłaszczony, zeglej spłaszczony (Diphasiastrum complanatum) – gatunek byliny należący do rodziny widłakowatych . Występuje w środkowej i północnej Europie , w północnej i zachodniej Ameryce Północnej , w Małej Azji i niektórych innych rejonach Azji . W Polsce na całym terenie, ale jest rośliną rzadką, szczególnie na nizinach.

Charakterystyka

Pędy widlicza spłaszczonego

Kłosy zarodnionośne

Pęd

Główny pęd czołgający się nad ziemią, lub płytko pod ziemią, o długości ok. 1 m. Wyrastają z niego dychotomicznie, wielokrotnie rozwidlone pędy nadziemne osiągające wysokość do 40 cm. Odcinki końcowe pędów wachlarzowato rozpostarte, o grzbietobrzusznej symetrii. Ich grzbietowa strona ma kolor trawiastozielony, nie jest pokryta woskiem. Pędy zewnętrznie podobne do gałązek cyprysu .

Liście

Liście ustawione parami, na krzyż. Boczne liście wyraźnie odstające, liście na spodniej stronie pędów bardzo małe (ok. 0,2 średnicy pędu).

Kłos zarodnionośny

Kłosy z liśćmi zarodnionośnymi na długim trzonku, w liczbie od 2-6. Liście zarodnikonośne bardzo szerokie, okrągławe, krótko zaostrzone, nagie z błoniastym brzegiem. Zarodnikuje od lipca do września.

Biotop , wymagania

Preferuje lasy iglaste, górskie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Dicrano-Pinion .

Roślina trująca

Cała roślina ma własności trujące. Zawiera trujące alkaloidy : annotynę, likopodynę.

Ochrona

Stanowisko Diphasiastrum complanatum

Roślina objęta w Polsce ochroną ścisłą . Roślina rzadka.

Ciekawostki

• Dawniej zarodników widłaków używano do produkcji zasypki dla niemowląt, zasypki na rany, otaczania pigułek z lekarstwem
• Ponieważ zarodniki są bardzo łatwopalne, dawniej używano ich do wywoływania efektów specjalnych w teatrach, a także do czyszczenia kominów.
• W lecznictwie ludowym był wykorzystywany do zwalczani wszy i innych pasożytów.
• Zarodników widłaków używano w odlewnictwie do wysypywania form odlewniczych dzwonów.

Bibliografia