Republika Tajwanu (
chiń.
trad. 臺灣民主國, uproszcz. 台湾民主国;
hanyu pinyin
: Táiwān Mínzhǔguó) – państwo historyczne położone na wyspie
Tajwan
.
W
1894
wybuchła
wojna
pomiędzy
Chinami
a
Japonią
o
Koreę
.
17 kwietnia
1895
podpisano
traktat pokojowy
, na mocy którego
Chiny
m.in. przekazały Tajwan i wyspy Penghu
Japonii
.
Rząd w Pekinie nie poinformował o tym posunięciu mieszkańców wyspy. Niezadowolona z takiego obrotu spraw grupa wyższych urzędników
qingowskich
proklamowała
23 maja
1895
deklarację niepodległości nowego państwa, Republiki Tajwanu. Był to przede wszystkim akt oporu wobec nowej władzy, nienaruszający postanowień traktatu. Prezydentem nowej republiki został dotychczasowy gubernator wyspy, Tang Jingsong, a głównodowodzącym siłami zbrojnymi - Liu Yongfu.
29 maja
na Tajwanie wylądowały wojska japońskie i w następnych dniach rozbiły wojska chińskie w północnej części wyspy (pod
Keelungiem
). Równolegle,
3 czerwca
emisariusze rządu w Pekinie oficjalnie przekazali Tajwan Japonii (ceremonia odbyła się na pokładze okrętu przy brzegu wyspy, ze względu na toczące się walki i niechęć jaką Tajwańczycy wykazywali w stosunku do chińskich emisariuszy). Na wieść o klęsce oddziałów koło Keelungu,
6 czerwca
prezydent Tang uciekł na kontynent, a za nim większość urzędników, wraz ze skarbcem. Ponieważ nie został wybrany oficjalny następca Tanga, można uznać datę jego ucieczki za koniec Republiki.
Ucieczka rządu nie spowodowała wszakże załamania się oporu. W południowej części wyspy walkę kontynuował Liu Yongfu, od ucieczki Tanga efektywny prezydent wyspy, na czele oddziałów chińskich i lokalnych ochotników tajwańskich. Mimo ciężkich strat zmusił on Japończyków do zaangażowania na wyspie znacznych sił, ostatecznie niemal 50 000 ludzi.[1]
Republika ostatecznie przestała istnieć wraz z kapitulacją Tainanu
21 października
1895
, po tym jak Liu dzień wcześniej uciekł z wyspy. Zorganizowany opór na wyspie zakończył się
26 listopada
, gdy ostatnie oddziały milicji hakkańskiej zostały rozbite w bitwie pod Changhsing. Powstania i akcje partyzanckie przeciw japońskiej władzy zdarzały się do
1902
r.
Znaczenie Republiki było głównie symboliczne: nie uznało jej żadne państwo, a jedynymi działaniami, które podjęła było ustanowienie flagi, pieczęci i wydanie znaczka pocztowego. Ze względu na deklarowaną lojalność wobec Cesarstwa Chińskiego, Republika nie jest często przywoływana jako model dla współczesnych zwolenników niepodległości Tajwanu, choć zaznaczają oni sam precedens istnienia niepodległego państwa tajwańskiego.
Prezydenci Republiki
Przypisy