Termin ten pojawił się w
XVI wieku p.n.e.
, gdy
Egipt
wkroczył w okres silnej ekspansji terytorialnej pod rządami
XVIII dynastii
. Po zjednoczeniu kraju przez
Narmera
egipski władca nosił tytuł nesut-biti – Ten-który-należy-do-pszczoły-i-trzciny, bowiem w tym okresie
godłem
Górnego Egiptu
była
pszczoła
, a
Dolnego
–
trzcina
. Z biegiem czasu zaczęto używać tytułu Król Górnego i Dolnego Egiptu oraz Król Południa i Król Północy.
Symbolem królów Górnego Egiptu była wysoka korona biała, a Dolnego – niska korona czerwona. Jako
symbol
zjednoczenia dwóch krain faraon nosił podwójną
koronę
,
Pszent
, czyli połączoną koronę czerwono-białą.
Każda korona, a więc również faraon, pozostawała pod opieką
bóstwa
świętych
miast
:
Nechen
– gdzie czczono
Nechbet
, przedstawianą pod postacią
sępa
i
Buto
– gdzie czczono Uadżyt wcieloną w
kobrę
. Głowę faraona zdobiła oprócz pszent złożona korona atef i pasiasta chusta nemes. W dłoniach dzierżył heka (laskę pasterską) i nechaha (
bicz
).
Faraon był
bogiem
na ziemi, czyli
królem
; należał do niebios i był pośrednikiem pomiędzy poddanymi a
panteonem
. Faraon to wcielenie Pana Niebios
Horusa
, przedstawianego w postaci
sokoła
z rozpostartymi
skrzydłami
, a później również synem boga
Re
. Po śmierci faraona stawał się
Ozyrysem
.
Pierwszym królem, który nosił tytuł syna
Re
był następca
Chufu
,
Dżedefre
z
IV dynastii
. Egipski władca pełnił funkcję najwyższego
kapłana
,
sędziego
,
wodza naczelnego
i budowniczego
świątyń
. Stał na straży harmonii i porządku –
Maat
. Faraon posiadał dwa
imiona
wpisane w
kartusz
: imię noszone od urodzenia i imię koronacyjne. Wszystkie imiona tworzyły królewską tytulaturę, czyli tzw.
Królewski Protokół
.
Faraon
corocznie
uczestniczył w
Święcie Opet
,
procesji
barek bogów z
Karnaku
do
Luksoru
, podczas którego dokonywało się odnowienie jego
władzy
. Jednak najważniejszym świętem królewskim był sed. Uroczystość odbywała się po trzydziestu latach rządów faraona i miała charakter
rytualnej
odnowy sił króla.
Do najwybitniejszych faraonów należeli:
Totmes III
,
Seti I
,
Ramzes II
. W dziejach
Egiptu
tylko cztery
kobiety
zostały faraonem:
Nitokris
,
Neferusobek
,
Hatszepsut
i
Tauseret
.
Faraon sprawował władzę absolutną jako żywy
bóg
na ziemi, opiekujący się wszystkimi mieszkańcami Egiptu. Był najwyższym władcą oraz najważniejszym z
kapłanów
. Brak rozdziału władzy duchowej i świeckiej oznaczał, że sprzeciwianie się faraonowi było naruszeniem
tabu
religijnego. Jego słowo było w państwie prawem. Faraon pełnił funkcję najwyższego sędziego oraz wodza armii. Rozpoczynał wojny, zawierał przymierza i pokoje.
Praktycznie władza faraona była realizowana poprzez
urzędników
, którzy organizowali i nadzorowali prace przy budowie i naprawie kanałów nawadniających, zbierali daniny od
chłopów
i
rzemieślników
, określali rodzaj i wielkość upraw, w imieniu faraona sądzili przestępców. Ustrój państwa oparty na władzy faraona nazwać można
monarchią despotyczną
opartą na
teokracji
.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ E. A. Wallis Budge, An Egyptian Hieroglyphic Dictionary, vol. 1., s. 238, Dover Publications, 1978,