Dział: Związki chemiczne w żywieniu Klasa: III
Temat: Powtórzenie wiadomości o związkach chemicznych w żywieniu
Cele operacyjne:
Uczeń wie: · Jakie są rodzaje składników pokarmowych, z jakich pierwiastków są zbudowane, jakie pełnią funkcje w organizmie człowieka, gdzie występują · Jaki jest podział tłuszczów, białek, cukrów · Jakie są właściwości fizyczne poznanych składników pokarmowych · Jakie czynniki powodują denaturację białek · Jakie są reakcje charakterystyczne poznanych składników pokarmowych Uczeń potrafi: · Zbadać skład pierwiastkowy produktu żywnościowego · Podać wzory sumaryczne tłuszczu, glukozy, sacharozy, skrobi · Przeprowadzić reakcje charakterystyczne tłuszczu, glukozy, skrobi · Zapisywać odpowiednie równania reakcji chemicznych
Przebieg lekcji:
à Część nawiązująca: · sprawdzenie pracy domowej · sformułowanie celów lekcji powtórzeniowej · zapoznanie uczniów z przebiegiem lekcji, sposobem oceniania (uczniowie dokonują samokontroli, porównując własne odpowiedzi z otrzymanymi na kartkach, za odpowiedzi błędne zapisują punkty ujemne · podział na cztery grupy ćwiczeniowe
à Część właściwa: Grupy otrzymują kolejne koperty z zadaniami do rozwiązania, po wykonaniu zadania sprawdzają odpowiedzi z kartami odpowiedzi, zapisują ewentualne punkty ujemne
à Podsumowanie pracy w grupach, wskazanie treści najgorzej opanowanych, wymagających przypomnienia, wystawienie ocen ( w oparciu o samoocenę grupy)
Metody: praktyczna, ćwiczenia uczniowskie Pomoce dydaktyczne: · Koperty z zadaniami · Karty z odpowiedziami Koperta I
Zad. 1. Nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w tłuszczach roślinnych (niezbędne dla organizmu człowieka), można odróżnić od tłuszczów zawierających kwasy nasycone za pomocą roztworu ........................................, lub.......................................... . Nie każda substancja tłusta jest tłuszczem, w odróżnieniu pomocna jest próba ................................................ . Niezbędne w codziennej diecie substancje, spełniające funkcje budulcowe to .................................. – związki o skomplikowanej budowie wewnętrznej. Można je wykryć za pomocą reakcji ................................... lub reakcji ........................................................................ . Cukier o budowie krystalicznej, występujący w soku z winogron można wykryć za pomocą ............................... .
Zad. 2 Jakie związki ukrywają się pod literami A i B ? Podaj ich wzory i nazwy.
kwas C12 H22 O11 + H2O à A + C6 H12 O A Cu(OH)2 à B + kwas glukonowy
Koperta II
Zad. 3 Dobierz wszystkie mozliwe skojarzenia z kolumny I i II I 1) białka 2) węglowodany 3) tłuszcze 4) woda 5) sole mineralne II A) funkcja regulująca B) funkcja budulcowa C) funkcja energetyczna D) skład pierwiastkowy: C, H, O E) reakcja ksantoproteinowa F) właściwości redukcyjne G) reakcja biuretowa H) próba z jodyną Zad. 4. Wymienione niżej tłuszcze podziel na zbiory i podzbiory. Podaj kryteria podziału.
Tłuszcze: masło, masło kakaowe, masło orzechowe, olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej lniany, oliwa z oliwek, tran
Zad. 5
Oceń, czy podane zdania są prawdziwe (P) czy fałszywe (F). Wstaw odpowiednią literę. 1. Białka są zbudowane z atomów węgla, wodoru i krzemu. .................. 2. Podstawowym składnikiem białek są aminokwasy. ............................ 3. Kleik skrobiowy, podobnie jak roztwór białka kurzego tworzy tzw. r-r koloidalny, wskazuje na to efekt Tyndalla, który służy do wykrywania skrobi w różnych produktach. ...............................
Koperta III Zad. 6. Glukoza jest to:
a) cukier prosty c) wielocukier b) dwucukier d) składnik białka
Zad. 7 .Tłuszcze są to: a) estry niższych kwasów tłuszczowych i glicerolu b) wszystkie substancje tłuste c) estry wyższych kwasów tłuszczowych i glicerolu d) estry kwasu octowego i glicerolu
Zad.8. Aminokwasy zawierają w swych cząsteczkach następujące grupy funkcyjne: a) tylko karboksylowe b) zawsze karboksylowe i aminowe c) wyłącznie hydroksylowe i aminowe d) zawsze karboksylowe i hydroksylowe
Zad. 9. Denaturację białka może wywołać:
a) woda b) podwyższona temperatura
c) rozcieńczony kwas siarkowy (VI) d) dwie odpowiedzi są poprawne
Zad. 10. W skład białek wchodzą następujące pierwiastki: a) O,N,Ba,Ca c) H,C,O,N b) O,H,S,Si d) O,N,K,Na
Zad. 11. Które z wymienionych cukrów posiadają właściwości redukujące: a) glukoza i fruktoza c) sacharoza i glukoza b) skrobia i celuloza d) glukoza i celuloza
Zad. 12. Skrobia z jodem daje zabarwienie: a) niebieskie b) zielone c) żółte d) czerwone
Zad. 13. W laboratorium szkolnym przeprowadzono doświadczenie Silnie ogrzano w parownicach: olej silnikowy i olej słonecznikowy.
W ten sposób wykonuje się: a) próbę akroleinową b) próbę pozwalającą wykryć wiązanie podwójne w nienasyconym tłuszczu c) próbę pozwalającą odróżnić olej mineralny od tłuszczu d) dwie odpowiedzi są poprawne
Zad. 14. Wodą bromową podziałano na :
I olej rzepakowy II kwas oleinowy III glicerol IV kwas masłowy
Odbarwienie wody bromowej nastąpiło w przypadku: a) I i II b) tylko w II c) w II, III i IV d) we wszystkich
Zad. 15. Badając właściwości pewnego cukru stwierdzono, ze po ogrzaniu jego roztworu z niebieskim osadem Cu(OH)2, mieszanina zmieniła kolor na pomarańczowy. Poprawny wniosek wynikający z tego doświadczenia mówi, ze wykryty cukier to:
a) glukoza b) skrobia c) sacharoza d) celuloza
W przygotowany zestawów zadań wykorzystałam „Książkę dla nauczyciela, chemia 7-8” autorstwa p. K. Łopaty i p..A. Warchoł.
Anita Kacperska
|