Proponowane przeze mnie scenariusze zajęć dydaktycznych opracowane są dla grupy dzieci sześcioletnich z wykorzystaniem podręcznika ,,Wesoła szkoła sześciolatka” część 4, do ośrodka tematycznego: ,,Bez wody nie ma życia”. Powinny zostać przeprowadzone w dwóch kolejnych dniach. W trakcie zajęć na temat wędrówki kropli wody w przyrodzie, dzieci będą mogły wykorzystać wiedzę zdobytą poprzedniego dnia podczas wykonywania doświadczenia z parowaniem i skraplaniem wody.
Scenariusz 1
Temat: Nasze doświadczenia z wodą.
Cele operacyjne: - dziecko potrafi wyróżnić cechy wody oraz wyszukać podobieństwa między wodą a innymi rzeczami; - wie jak powstaje para wodna i w jakich warunkach się skrapla; - potrafi rytmicznie przeczytać tekst, ułożyć do niego melodię. Formy pracy dzieci: zbiorowa, indywidualna. Metody: problemowe, aktywizujące, praktyczne. Pomoce dydaktyczne: Miska z wodą, czajnik bezprzewodowy, szklanka, spodek, podręcznik ,,Wesoła szkoła sześciolatka” część 4, trójkąty, magnetofon, kaseta magnetofonowa do nagrywania.
Przebieg: 1. Dzieci stoją w kole. W środku koła na stoliku znajduje się miska z wodą. Dzieci zanurzają w niej dłonie, pluskają, dotykają mokrymi dłońmi odkrytych części ciała. 2. Zabawa ruchowa: dzieci podają w jakich sytuacjach mają kontakt z wodą, następnie przedstawiają to ruchem np.: kąpiel w morzu, spacer w deszczu, ucieczka przed ulewą, mycie się pod prysznicem, przechodzenie przez zimny strumyk itp. 3. Określanie cech wody za pomocą techniki twórczego myślenia: lista atrybutów. (Dzieci siedzą w kole, każde kolejno wypowiada się.). N. - Dokończcie zdanie: Woda jest (jaka) ........... Technika twórczego myślenia: podobieństwa. N. - Dokończcie poprzednie zdania : Woda jest (jaka)......... jak (jak co?)......... 4. Dzieci siedzą w kole. W środku koła nauczycielka stawia przejrzysty plastikowy pojemnik z zamarzniętą wodą. N. - Spójrzcie dzieci, co stało się z wodą, którą wczoraj włożyliśmy do zamrażalnika? ( Zamarzła. Zrobił się z niej lód). N. - Kiedy obserwujemy takie zjawisko w przyrodzie? ( Zimą, gdy jest mróz). - Przypomnijcie sobie, co staje się z lodem, gdy się go ogrzewa? ( Topi się). - Teraz proszę was, abyście zaobserwowali co dzieje się z wodą gdy ją podgrzejemy tak, aż będzie bardzo ciepła. ( nauczycielka włącza czajnik bezprzewodowy, dzieci obserwują wydobywającą się z niego parę wodną). N. - Co unosi się z czajnika? ( Para wodna). Nauczycielka wlewa gorącą wodę do szklanki, przykrywa ją suchym spodkiem, po chwili zdejmuje go ze szklanki. N. - Co znajduje się na spodeczku? ( Krople wody). - Skąd one się na nim wzięły? Wyjaśnienie, że woda tak jak wszystko co nas otacza składa się z maleńkich niewidocznych gołym okiem cząsteczek, które bezustannie się poruszają. Pod wpływem ciepła zaczynają się poruszać prędzej i niektóre z nich odrywają się od pozostałych i wznoszą do góry. W ten sposób tworzą niewidoczną parę wodną, która jest gazem podobnie jak powietrze. Kiedy napotkają chłodniejsze powietrze cząsteczki te zaczynają się do siebie tulić tworząc maleńkie kropelki wody widoczne w postaci mgiełki. Na spodku widzimy już krople wody – mówimy że para wodna uległa skropleniu. Takie zjawisko spotykamy w przyrodzie podczas deszczu. 5. Zabawa ruchowa przy akompaniamencie na pianinie: wysokie dźwięki oznaczają drobny deszczyk - dzieci nie boją się go, spacerują, biegają zgodnie z rytmem; niskie dźwięki to duże, ciężkie krople – dzieci dobierają się parami i przykucają - chowają się. 6. Dzieci siedzą w kole. Przed każdym otwarty podręcznik s. 13 ćw. 2 N. - Przeczytajcie rytmicznie tekst. Wybrane dzieci wykonują polecenie, cała grupa powtarza tekst z jednoczesnym klaskaniem. Wybierają najciekawiej zrytmizowany tekst, a następnie część grupy podczas recytacji wystukuje rytm na trójkątach a pozostałe dzieci przedstawiają układ rytmiczny wymyślonymi przez siebie ruchami. N. - A teraz proszę, abyście ten tekst zaśpiewali. Nauczycielka nagrywa na taśmie magnetofonowej kilka wersji piosenki śpiewanej przez dzieci a następnie odtwarza je. Pozostali uczestnicy zajęć wyrażają swoją opinię na temat kto wymyślił najładniejszą melodię.
Scenariusz 2
Temat: Wędrówka kropli wody w przyrodzie.
Cele operacyjne: - dziecko wie, jak woda krąży w przyrodzie; - potrafi dobrać podpisy do ilustracji; - potrafi zidentyfikować się z kroplą wody; - zna cyfrę i liczbę 8. Formy pracy z dziećmi: zbiorowa, indywidualna. Metody: problemowe, aktywizujące, praktyczne. Pomoce dydaktyczne: - utwór H. Bechlerowej pt. ,,Jedna srebrna kropla”, - sylwety do zilustrowania opowiadania: strumyk, morze, wierzba, motyl, jaskółka, kwiatek, mewa statek, obłok, kropelka, śnieżynka. - napisy: kropla, śnieżynka, obłok, strumyk, - liczmany – krople wody, - kartoniki z cyframi od 1 do 8, - podręcznik: ,,Wesoła szkoła sześciolatka” część 4, ćw. 1 s. 14.
Przebieg: Dzieci siedzą na dywanie przed tablicą 1. Słuchanie opowiadania nauczycielki o wędrówce kropli wody wg utworu H. Bechlerowej ,,Jedna srebrna kropla” zilustrowanego na tablicy za pomocą sylwet. 2. Omówienie treści opowiadania: N. – Co stało się z kroplą wody gdy ogrzało ją słońce? ( Stała się lekka i przejrzysta. Powędrowała do góry i znalazła się w puszystym obłoku). – Co stało się później z lekkim obłokiem? ( Porwała go duża chmura, z której spadł deszcz i kropelka spadła wraz z nim do strumyk). – Co się z nią później stało? ( Wraz ze strumykiem dotarła do rzeki a potem do morza). – Co wydarzyło się gdy była w morzu? ( Kiedy był ciepły dzień znowu poleciała w górę i płynęła w obłoku). – Jaka była chmura, w której na końcu znalazła się kropelka? ( Zimna, czarna). – W jakiej postaci kropelka spadła na ziemię i dlaczego? ( W postaci śnieżynki, bo było bardzo zimno, był mroźny dzień). 3. Dobieranie napisów do ilustracji, czytanie: Dzieci odczytują napisy a następnie przypinają pod odpowiednimi obrazkami i wspólnie, głośno odczytują je: kropla, śnieżynka obłok, strumyk. 4.Opowieść ruchowa: Dzieci wczuwają się w kroplę wody, przedstawiają ruchem to o czym opowiada nauczycielka. N. – Jesteś kroplą wody. Leżysz na miękkim, pachnącym płatku żółtego kwiatka. Jest ci dobrze i miękko. Wygrzewasz się w ciepłych promieniach słońca. Naglę poczułaś się lekka, leciutka, unosisz się do góry, coraz wyżej i wyżej, stajesz się częścią obłoczka i płyniesz z nim powoli po niebie. Teraz obłok zamienia się w ciężką chmurę, jest ci chłodno, coraz chłodniej. W końcu spadasz wraz z deszczem na ziemię (nauczycielka rytmicznie uderza w bębenek). 5. Liczenie. N. – Będziemy teraz liczyć spadające krople – będą to uderzenia w bębenek. Liczcie je po cichu, a następnie tyle razy podskoczycie , ile naliczycie kropel. Nauczycielka uderza w bębenek, dzieci liczą, podają ilość uderzeń, podskakują tyle razy, wyszukują wśród cyfr zawieszonych na tablicy odpowiednią. Na koniec nauczycielka uderza w bębenek osiem razy, dzieci wykonują osiem podskoków. N. – Proszę, abyście teraz usiedli przed tablicą i pomogli mi przypiąć do niej osiem kropli. Chętne dzieci przypinają na tablicy po jednej kropli wyciętej z kartonu, pozostałe liczą aby było osiem. N. – Jeszcze raz policzmy krople. Dz. – Jeden, dwa, trzy, ................ osiem. N. – Która to jest kropla? (pokazuje pierwszą) Dz. – Pierwsza. N. – Powiedzcie, która z kolei jest każda z pozostałych kropli? Dz. – Pierwsza, druga, trzecia, ..................ósma. (nauczycielka w trakcie liczenia wskazuje krople). N. - Przyjrzyjcie się jak wygląda cyfra osiem, co ona wam przypomina? Porównanie do dwóch złożonych ze sobą kropli. Rysowanie cyfry 8 w powietrzu. 7. Utrwalenie cyfry i liczby 8. Wykonanie ćwiczeń w podręczniku s. 14. ( Dzieci siedzą przy stolikach). – Sprawdźcie, czy ilość narysowanych rybek, klocków, oczek w dominie jest zgodna z podaną cyfrą. – Dorysuj odpowiednią liczbę kropli wody tak, aby wszędzie było ich osiem. – Pokoloruj pierwszą i ósmą butelkę wody. – Pisz ósemkę po śladzie zgodnie z kierunkiem pokazanym przez strzałki.
Bibliografia: Elbanowska S.: Jak zadziwić przedszkolaka tym, co świeci, pływa, lata. Warszawa 1993. Nęcka E.: Trening twórczości. Olsztyn 1992. Dzionek E. Gmosińska M.: Kształtowanie twórczych postaw dzieci pięcio – sześcioletnich. Kraków 2001. Bechlerowa H.: Jedna srebrna kropla.
Anna Gustab Szkoła Podstawowa Nr 133 w Krakowie
|