Bibliografia ma długą genezę ,jest to nauka znana od starożytności. Bibliograf –pisarz sądowy w V w.n.e , póżniej autor i kopista , a także drukarz i księgarz. Nie zawsze znaczyło to co dzisiaj.
Wg normy bibliograficznej – Bibliografia to uporządkowany zbiór dokumentów dobranych wg określonych kryteriów , którego celem jest informowanie o tych dokumentach, bez względu na miejsce ich przechowywania.
Bibliografia – dziedzina wiedzy i działalności praktycznej obejmująca swoim zakresem problemy opisywania dokumentów w celu ich identyfikacji oraz zasady tworzenia i użytkowania bibliografii.
Metodą charakteryzowania jest zakres i zasięg bibliografii.
Zakres – zawartość treściowa, temat , przedmiot.
Zasięg – cechy wydawniczo – formalne.
Zakres :
1)ogólny- obejmuje jeden naród – autor Polak, temat polski, język polski, przeznaczony dla Polaków
2) specjalny – małe zagadnienie ,np. historia
Zakres ogólny dzieli się na : pełny lub ograniczony
Zakres ograniczony jest w różnym stopniu:
- bibliografia wielkich działów wiedzy
- bibliografia dziedzin i zagadnień
- bibliografia osobowo – przedmiotowa
- bibliografia terytorialna( regionalna) – np. prace o Śląsku
Zasięg:
1) ogólny
2) specjalny
- zasięg autorski( wydawnictwo konkretnej osoby)
- zasięg językowy( np.piśmiennictwo niemieckie, wszystkie tereny, gdzie po niemiecku się pisze)
- zasięg chronologiczny( wyznaczamy datę druku dokumentów dolną i górną)
- zasięg terytorialny ( ustalamy granice, np.świat – powszechna, grupa państw- region)
- zasięg formalny
- wydawniczo formalny- np. cała książka , cała gazeta
- piśmienniczo formalny –np. gatunek piśmiennictwa : pamiętnik, powieść, reportaż, itp.
Reforma edukacji zmieniła zadania bibliotek szkolnych. Nauczyciele – bibliotekarze są teraz współodpowidzialni za dobór literatury i prawidłowo sporządzoną bibliografię do prezentacji maturalnej.
Zasady sporządzania bibliografii załącznikowej.
Dane do opisu należy przyjmować :
- w przypadku wydawnictwa zwartego w kolejności: karta tytułowa, karta przedtytułowa, metryka książki i okładka
- w przypadku wydawnictwa ciągłego: karta tytułowa, nagłówek, okładka metryka
Przykłady:
Opis wydawnictwa zwartego:
Elementy opisu:
Nazwisko, imię autora. Tytuł. Oznaczenie wydania. Miejsce wydania:Nazwa wydawcy, rok wydania.Liczba stronic.( Nazwa serii) .ISBN
Przykład
Gombrowicz, Witold. Ferdydyrke. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1994. 253 s. ISBN 83-08-02134-4
Opis wydawnictwa ciągłego
Elementy opisu:
Nazwisko, imię autora artykułu. Tytuł artykułu. „ Tytuł czasopisma”, rok wydania zeszytu, numer czasopisma, numery stron , które zajmuje artykuł.
Przykład
Jachimczak B. W. „ Przebiegam w marzeniu góry moje domowe...”: Scenariusz słowno – muzyczny poświęcony Stefanowi Żeromskiemu.” Biblioteka w Szkole”. 2005,nr 11.s.24-25
Redagowanie bibliografii załącznikowej.
Pozycje bibliografii można szeregować :
- alfabetycznie
- tematycznie
- wg rodzajów dokumentów
Opracowała : mgr Anna Jastrząb
Nauczyciel bibliotekarz z Liceum Ogólnokształcącego w Pilicy