Poniższa praca zawiera zestaw ćwiczeń sprawdzających umiejetność czytania ze zrozumieniem uczniów klas młodszych. Opracowała: Magdalena Krajewska PROPOZYCJE ĆWICZEŃ DOSKONALĄCYCH UMIEJĘTNOŚĆ CICHEGO CZYTANIA ZE ZROZUMIENIEM I Wyróżnianie w podanych wyrazach innych - krótszych, np.: kl.I
kosa - kos, osa suma - sum, ma rosa - osa okolica - oko, lica sosna - sos, na pilot - lot dolina - lina, do boks - bok pusto - sto turkot - tur, kotkl I i II
płaska - łaska gazda - gaz, zda głucho - ucho rumak - rum, mak pobudka - budka, po ależy - na, leży laska - las trudno - trud, dno obcas - obcakl II i III
skos - kos niteczka- nit, teczka pasażer - pas, żer tulipan - tuli, pan, lipa sikawka - kawka spółka - półka, pół hodowca- owca gość - ość północ - pół, noc ananas - na, nas muszelka - szelka, Elka chustka - usta porzeczka - po, rzeczka, rzecz poranny - por, pora, ranny apteka - taka dziobaty - baty, ty goździk - dzik kawałek - kawa, kawał, wał, wałek skrzypaczka- skrzyp, paczka potęga - pot, tęgakl. III
cerata - cera, rata tabela - bela, Ela sklepienie - sklep, lepienie , klepie sierota - rota biurowiec - biuro, owiec, wiec ogród- ród obława - ława, obła (okrągła) młokos - oko, kos narkoza - koza, ar, za, na rabarbar - barII Tworzenie anagramów
sok- kos port - trop rzep - perz targ - grat rano - nora jemy - myje mata - tama kapa - paka tara - rata pralka - kapral luty - tylu słoma - masło loki - kilo lipa - pali lato - Tola katar - krata - tarka trawa - Warta ryk - kry kwit - tkwi drut - trud pora - ropa wyspa - wsypa kto - kot -tok III Wyszukiwanie określonego typu wyrazów ukrytych w zdaniach. Zadanie polega na łączeniu części sąsiadujących ze sobą wyrazów celem utworzenia nowych, np.:
- Nazwy ciast ( pieczywa ):
To jest bardzo droga lalka. ( rogal ) Na deser nikt zupy nie jada. ( sernik ) Ten olbrzymi traktor turkocze na podwórzu od samego rana. ( tor ) Na naszych polach lebioda już wyrosła.( chleb )
- Nazwy miast:
Bartek często chował się przed mamą pod stół. ( Częstochowa ) Mamo, ty chyba całą noc nie spałaś. (Tychy) Wydano polecenie odjazdu pociągu. ( Opole ) Dziewczynka nie płakała tylko wtedy, gdy niania była przy niej.( Gdynia ) Darka na pewno ucieszy nasz list. ( Cieszyn) IV Czynności wykonywane zgodnie z instrukcją. Przeczytaj po cichu polecenia i wykonaj je. Przykłady poleceń:
- Pokaż lewą ręką sufit.
- Włóż do niebieskiej koperty kartkę z numerem 3.
- Zaadresuj kopertę do swoich rodziców.
- Skreśl pierwszą sylabę w wyrazie bibułka.
- Ułóż zdanie z rozsypanki: rmały, z tatą, lubi, Waldek .spacer
- Napisz wyraz rozpoczynający się od litery, którą kończy się drugi wyraz w tym zdaniu.
- Do wyrazów twardy i mocny dopisz wyrazy o znaczeniu przeciwnym.
- Dokończ rozpoczęte zdanie : Zęby czyści się ...
V Modyfikowanie obrazka zgodnie z informacją: Przykłady:
- Dzieci ulepiły bałwanka , zapomniały jednak umocować kij w jego ręce .
Dorysuj bałwankowi ten kij./Obrazek bałwanka /
- Narysuj domek z dwoma oknami, drzwiami i kominem. Obok domu dorysuj płotek , A na płotku kota .
- Narysuj dwa kwiatki. Jeden z nich ma żółty środek i cztery płatki czerwone. Drugi ma czerwony środek i pięć płatków żółtych. ( kl.I )
- Narysuj jeszcze dwa jabłka na ziemi lub na jabłoni ./obrazek jabłonki/
- Narysuj krzyżyk na każdym jabłku, które jest na drzewie .
- Ze sklepu przywieziono kuchenny stół. Stół na szufladę, do której należy przymocować uchwyt. Narysuj go./obrazek stołu/
VI Gra w czytanie i wyszukiwanie takich samych wyrazów
wróbel kalendarz telewizor wróbel jaskółka królik traktor motocykl kombajn równy burza kombajn jaskółka wrzos ogródek kołnierzyk wrzawa parowóz królikVII Zestawienie wyrazów rozsypanki wg logicznych związków np.:
kogut rży krowa szczeka pies beczy owca kwacze koń ryczy kaczka piejeVIII Uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami:
- Piotr nosił do szkoły dziurawy plecak. Miał w nim książki, zeszyty, pióro, linijkę I ołówek. Pewnego ....... na lekcji potrzebny mu był ołówek i linijka. Nie znalazł jednak ani ....... , ani ......... . Pomyślał, że musiały wypaść przez ....... w ......... .
- Mama posłała Grzesia do sklepu po cytryny. Wracając ze sklepu spotkał kolegów i ........ się z nimi piłką . Wrócił do ..... bardzo późno . Spotkała go zasłużona .......... .
IX Dobieranie podpisu do ilustracji /obrazki/ Akwarium Pawła Ptasia stołówka X Porządkowanie zdań rozsypanki zdaniowej. Proponowany tekst: Magda mieszka w dużym mieście. Kasia mieszka na wsi. Chodzi rano po mleko do Sklepu . Rano pomaga przy dojeniu krowy. Jedzie do szkoły tramwajem. Idzie do szkoły przez las. Zdania o Magdzie............................................................ ................................................................................ Zdania o Kasi............................................................... ................................................................................ ............................................................. XI Wyodrębnianie zdań na określony temat Proponowany tekst: Mama gotuje obiad. Basia pomaga jej w pracy. Umyła sałatę, obrała ziemniaki, A teraz nakrywa stół obrusem. Mama ustawia na stole talerze, Basia kładzie widelce, Noże i łyżki . Za chwilę wszystko będzie gotowe. Polecenie: Przeczytaj tekst uważnie i podkreśl w nim :
- zdania dotyczące czynności Basi - czerwoną kredką
- zdania dotyczące czynności mamy - zieloną kredką .
XII Rozpoznawanie przedmiotu na podstawie jego opisu.
- Kładziemy na stoliku np : piłkę, wiaderko, pudełko, flakon, lalkę, książkę.
Uczniowie otrzymują na kartkach opis jednego z przedmiotów. Uczniowie czytają opis , obserwują przedmioty i wpisują nazwę opisanego Przedmiotu .
- Dajemy dwa opisy. Po przeczytaniu opisów, obserwacji i porównaniu uczniowie przyporządkowują opisy .
XIII Uporządkowanie zdań według logicznej kolejności Proponowane rozsypanki zdaniowe:
- Dwa najładniejsze domki pokazałem mamie.
Wczoraj dostałem od mamy kolorowe klocki. Ustawiłem je na swojej półce. Układałem z nich modele domów.
- Zbieraliśmy żołędzie, kolorowe liście i kasztany.
Urządziliśmy z kukiełek piękną wystawę. Jesienią byliśmy na wycieczce. Zbiory złożyliśmy w szafie. Na lekcjach wykonaliśmy z tego różne kukiełki. XIV Odpowiedzi na pytania związane z tekstem. Przykłady
- Radkowi spodobał się wieloczynnościowy scyzoryk. Chciał go koniecznie mieć.
Na kupno scyzoryka nie miał jednak pieniędzy . Kiedyś, gdy rodzice poszli do pracy, a babcia udała się na zakupy, Radek zakradł się do pokoju rodziców i ukradł z szafy pieniądze, za które po południu kupił wcześniej upatrzony scyzoryk.
Skreśl złą odpowiedź przy każdym pytaniu.
- Czy Radek prosił rodziców lub babcię o pieniądze ? Tak, Nie
- Czy chłopiec postąpił szlachetnie ? Tak, Nie
- Czy chłopiec postąpił tak jak złodziej Tak, Nie
- Bursztyn był znany już w czasach starożytnych. To właśnie starożytni kupcy wędrowali nad Bałtyk po bursztyn . Nazywali go jantarem . Wyrabiano z niego kosztowną biżuterię . Obecnie bursztyn także służy do wyrobu różnych ozdób. Stosuje się go również w lecznictwie .
Podkreśl w tekście wyrazy , które są odpowiedzią na niżej zamieszczone pytania . Nad każdym podkreślonym wpisz literę umieszczona przy pytaniu .
- Dokąd wędrowali starożytni kupcy ?
- Jak dawniej nazywano bursztyn ?
- Do czego w dawnych czasach używano bursztynu ?
- Do jakich celów obecnie służy bursztyn ?
- Antoś i Bolek to dwaj bracia. Oni wyjadą jutro na kolonie do Jeleniej Góry.
Antoś spakował już do plecaka piłkę i łopatkę. A ja, chwali się Bolek , zabiorę na wakacje klatkę. Zostaw tę klatkę - mówi Antoś. Mama na pewno nie pozwoli ci zabrać jej na kolonie. ( kl I )
Pytania: Dokąd wyjadą Antoś i Bolek ? Co zabiera ze sobą na wakacje Antoś? Kto nie pozwoli zabrać Bolkowi klatki ?
- Staś grał w piłkę w pokoju . Piłka upadła na stół . Przewróciła wazon z kwiatami . Ze stołu spadł rogal i kubek z herbatą. Staś powinien posprzątać mieszkanie i przeprosić mamusię . ( kl I )
Pytania: Kto grał w piłkę ? Gdzie ona upadła ? Jakie szkody wyrządziła? Co powinien zrobić Staś?
- " Nowy rok szkolny "
Zaczyna się rok szkolny . Zosia i Staś idą do szkoły. Z daleka słyszą gwar i śmiech . To dzieci bawią się wesoło . Po chwili Zosia i Staś są już z dziećmi. Razem biegają i grają w piłkę . Dzwonek przerywa zabawę . Czas na lekcje . Dzieci parami pójdą do klasy . Po zakończeniu lekcji będą mogły dłużej niż w czasie przerwy bawić się na szkolnym boisku . A ty jak spędzasz czas po skończonych lekcjach .
Pytania: Dokąd idą Zosia i Staś ? Kogo spotykają na boisku ? Jakie pytanie znajduje się w tekście ? Spróbuj je sobie przypomnieć i odpowiedz na nie .
- " Domek Darka"
Daleko pod lasem stoi mały domek . Domek zbudowany jest z dębowych desek , dach pokryty dachówką . Do domku wiodą drewniane schody . Domek jest otoczony dużym ogrodem , w którym rosną pomidory , marchewka i duże dynie . Mieszkają tu tylko dwie osoby : leśniczy i jego synek Darek . Obaj dbają o swój dom i ogródek . Tatuś Darka przed południem udaje się do lasu. Wraca dopiero w porze obiadu . Darek w tym czasie odrabia zadane lekcje , a później pomaga ojcu w przygotowaniu obiadu z dwóch dań . Po obiedzie obydwaj idą do ogrodu . Darek nie odpoczywa bo musi dać podpórki pomidorom , usunąć chwasty z grządek i podlać kwiaty . Tatuś zaś sadowi się w swym fotelu niedaleko Darka i opowiada mu o swych przygodach . Po południu wspólnie dokonują obchodu lasu. Gdy wieczór zapada , obydwaj udają się na zasłużony odpoczynek. Darek jest zawsze zadowolony i pogodny, dlatego , że nigdy nuda nie zagląda do jego domku .
Pytania: Kto mieszka w domu pod lasem ? Co robi tatuś, a co robi Darek w ciągu dnia ? Dlaczego Darek jest zawsze zadowolony pogodny ?
- " Łazienkowski raj"
Wiewiórka Kasia doskonale wie, o której przychodzi Andrzej do parku w Łazienkach , czeka przy bramie od Alei Ujazdowskich. Jak tylko go zobaczy biegnie pędem i staje słupka tuż przed nim , zagradzając mu drogę. - No umykaj. Nic dla ciebie nie mam.- powiada Andrzej, ale przystaje na chwilę.Wiewiórka tylko na to czeka. W mgnieniu oka wdrapuje się po jego nodze do kieszeni kurtki, zanurza się tam cała , plądruje po dnie. Nic nie znalazła, wskakuje więc, okrąża go jak pień drzewa i wślizguje się do drugiej kieszeni, ale ta rewizja też nie daje wyników. Kasia jest wyraźnie niezadowolona .
Odpowiedz pisemnie na pytania podane niżej : Dokąd często chodzi Andrzej? Kto czeka na niego przy bramie? Dlaczego Kasia była niezadowolona? XV Wykrywanie nonsensów w tekście
- Wykrywanie zbędnych słów
Przykłady : Wczoraj moja piłka siostra Ela obchodziła urodziny . Budzik usypiał budził mnie o szóstej.
- Wykrywanie błędnych słów i zastępowanie ich właściwymi.
Przeczytaj po cichu niżej podane zdania. Jeżeli znajdziesz w nich błędnie użyte słowa skreśl je i nad nimi wpisz właściwe . Dzieci namalowały cementem barwnego motyla. Gośka poszła na dach wysłać list polecony . Staszek gasił wiatr wodą.
- Spośród podanych wyrazów podkreśl te, które określają nazwy zwierząt : zeszyt , stół , kot , latarka , żmija , koń , woda , długopis , okładka , ekspedientka , lampart , biblioteka , lis, słoń , szklanka , książka , lekarz , lampa , pies , pismo , cytryna , zebra , niedźwiedź
- Podkreśl wyraz najbardziej pasujące do każdego zdania
Budynek, w którym leczy się dzieci to : fabryka, szpital, pogotowie ratunkowe . Budynek , w którym uczą się codziennie dzieci to: teatr, kino, szkoła . Droga w mieście przeznaczona do ruchu kołowego to : szosa, jezdnia, chodnik . Człowiek , który przyszedł do sklepu to : pacjent, klient, ekspedient . Sklep, w którym kupuje się książki to; biblioteka, czytelnia, księgarnia . Człowiek, który prowadzi samolot to: konduktor, kosmonauta, lotnik . Pomieszczenie, w którym wypożycza się książki to: sklep, księgarnia, biblioteka .
- Spośród podanych wyrazów podkreśl czasowniki kolorem czerwonym ,a przymiotniki zielonym : rysuje , sprawdza , czerwone , chłopiec , maluje , długopis , czarny , mądry , klasa , przysmak , zmartwienie , kolorowa , nożyczki , loteria , zabawa , nauka , punktualny
|