W połowie
ery paleozoicznej (w
dewonie) wykształciła się grupa pływających
głowonogów zwanych
amonitami, a w
karbonie, powstały
belemnity. Przedstawiciele obu tych grup występowali bardzo licznie w
morzach i
oceanach ery paleozoicznej, a w
mezozoiku prawdopodobnie zdominowali nawet ryby. Amonity i belemnity podzieliły los
dinozaurów i wymarły pod koniec ery mezozoicznej. Ich miejsce zajęły wprawdzie
ośmiornice i
kałamarnice, jednak głowonogi do dziś nie odzyskały swej poprzedniej pozycji w morskich
ekosystemach.
Ślimaki pierwotnie rozwijały się w morzach (do dziś są w tym
środowisku najliczniejsze), ale już w karbonie pojawiła się pewna grupa ślimaków lądowych zdolnych do oddychania powietrzem
atmosferycznym. Później część z nich powróciła z powrotem do życia w wodzie zarówno słonej, jak i słodkiej.
