Aby właściwie opisać dany proces lub zjawisko, należy uwzględnić czas, ponieważ wszystkie one zachodzą w danym okresie (czasie). Np. przy omawianiu typów skał należy przedstawić ich cechy, które są ściśle powiązane z genezą - z czasem ich powstawania – która jest procesem długotrwałym, mającym decydujący wpływ na postać danej skały (np. wolno stygnące skały magmowe przybierają formę jawnokrystaliczną, zaś szybko krzepnące – krystaliczną). Cały świat przyrody charakteryzuje się zmienną, posiadającą nawet ogromną rozpiętość czasu, w jakim przebiegają różne procesy. Niektóre trwają w ułamku sekundy (np. rozpad plutonu – 1/10 mld części sekundy), setki lat (np. wytrącanie z wody węglanu wapnia i tworzenia w jaskiniach różnych form naciekowych) lub nawet miliardy lat (np. rozpad uranu sięga ok. 4,5 mld lat).