Strefowości – dotyczy klimatycznie uwarunkowanego „pasowego” układu gleb; strefy gleb zazębiają się bardziej niż strefy klimatyczne, dopiero w środkowych ich obszarach występują gleby właściwe dla danej strefy
Piętrowości – dotyczy zróżnicowania gleb w zależności od wysokości
Mikrostref – obszarów gleb różniących się od gleb dominujących w danej strefie, np. gleby kotlin górskich
Astrefowości – chodzi tu głównie o gleby dolin rzecznych, które swym układem często przecinają różne strefy
