Również do literatury zaczęły przenikać elementy barokowe, wzrastało znaczenie motywów religijnych. Pionierem polskiego baroku w piśmiennictwie był poeta Mikołaj Sęp-Sarzyński (1550-1581), autor zbioru „Rytmy albo wiersze polskie”. Nurt Sarzyńskiego kontynuowali: Jan Andrzej Morsztyn i Daniel Naborowski. Szczególną rolę w poezji barokowej, odgrywało przykucie uwagi odbiorcy wymyślnymi metaforami. Przeciwstawna barokowemu nurtowi była poezja Wacława Potockiego, autora rozliczenia ze szlachecką wolnością w dziełach: „Pospolite ruszenie” i „Polska nierządem stoi”.
