Właściwości elektryczne układów koloidalnych decydują o ich zdolności do koagulacji. Koagulacja polega na zmniejszeniu się stopnia dyspersji układów koloidalnych, a więc na łączeniu się cząstek fazy rozproszonej w większe zespoły w wyniku obniżania ładunku elektrycznego powierzchni cząstki koloidalnej.
Podczas koagulacji zole przechodzą w żele (usieciowane koloidy) lub osady . Koagulacja może być odwracalna i nieodwracalna. Odwracalna jest wówczas, gdy żel można z powrotem przeprowadzić w zol. Nosi ona wtedy nazwę peptyzacji. Koagulację koloidów mogą na ogół wywoływać następujące czynniki:
- dodatek elektrolitu,
- dodatek koloidu o ładunku przeciwnym, co powoduje rozładowanie cząstek,
naświetlanie radiochemiczne (np. promieniowanie b powoduje koagulację zoli dodatnich),
- działanie mechaniczne (mieszanie, wytrząsanie),
- ogrzewanie (np. ścinanie się białka),
- dehydratacja lub desolwatacja przez dodanie środków odwadniających, np. alkoholu lub acetonu,
- odparowanie lub wymrażanie ośrodka dyspersyjnego.
Peptyzacja
Zjawisko przechodzenia osadu koloidalnego lub (żelu) w koloid (odwrotność koagulacji).
