Jak u wszystkich roślin zwanych
paprotnikami, także u
widłaków pokoleniem dominującym jest
sporofit. U współczesnych gatunków ma on najczęściej postać płożącej się i
dychotomicznie rozgałęzionej łodygi, pokrytej drobnymi listkami. Liście te mają postać drobnych blaszek z pojedynczym, nierozgałęzionym nerwem (
mikrofile). Wyjątkiem są
porybliny, mające łodygę bulwiastą, a liście ostre wydłużone szydlasto i osadzone na szczycie łodygi na kształt
pióropusza.
Przybyszowe korzenie są małe i niepozorne.
Zarodnie (
sporangia) występują na górnej powierzchni specjalnych liści zarodnionośnych (
sporofile). Liście te najczęściej zebrane są na końcach wzniesionych
pędów i tworzą kłosy zarodnionośne, zwane też
strobilami.
