Mechanizm wypływu źródła szczelinowego może mieć dwojaką postać, która dzieli te źródła na dwa podtypy: zstępujące (grawitacyjne), w których woda wypływa z powodu siły ciążenia oraz wstępujące (hydrostatyczne), w których woda jest wypychana pod ciśnieniem hydrostatycznym z warstwy wodonośnej. Przykładem źródeł szczelinowych wstępujących są wywierzyska. Są to źródła na obszarach krasowych zbudowanych ze skał węglanowych (najczęściej wapieni), z których woda wydostaje się pod dużym ciśnieniem. Z tego powodu nadano im tę mylącą nazwę, sugerującą działanie wiatru. Wywierzyska częste są na obszarze Tatr Zachodnich. Ciśnienie hydrostatyczne jest też przyczyną istnienia zjawisk artezyjskich.
Paradoks
