Współczesny układ okresowy polega na uszeregowaniu pierwiastków według wzrastających liczb atomowych Z.
Liczba powłok elektronowych równa jest numerowi okresu, do którego należy dany pierwiastek.
Liczba elektronów w powłoce walencyjnej pierwiastków grup głównych jest równa numerowi grupy (wyjątek stanowi hel).
Ze względu na konfigurację elektronową atomów pierwiastków układ okresowy dzieli się na bloki energetyczne (związane z lokalizacją elektronów walencyjnych):
- pierwiastki grup głównych – blok s (1, 2 grupa oraz He); blok p (13 - 18)
- pierwiastki przejściowe – blok d (3 – 12 grupa)
- lantanowce i aktynowce – blok f
Okres jest zbiorem pierwiastków uporządkowanych według wzrastających liczb atomowych, które zawierają identyczną ilość powłok atomowych.
Grupa jest szeregiem uporządkowanym według wzrastających liczb atomowych o tej samej konfiguracji elektronowej zewnętrznych powłok, mających zbliżone właściwości chemiczne.
W obrębie okresu promienie atomów zmniejszają się malejąc w danym okresie od strony lewej do prawej. W obrębie grup promienie atomów wzrastają wraz ze wzrostem liczb atomowych.
Roślina mająca największe liście dorastające do 20 metrów długości to palma Raphia farinifera (Raphia ruffia), która rośnie na wyspach Oceanu Indyjskiego.