Za twórcę faszyzmu uważa się Benita Mussoliniego, który w 1919 roku założył organizację Fasci di Combattimento (Związki Kombatanckie), przekształconą w 1921 roku w Narodową Partię Faszystowską.
Za głównego teoretyka faszyzmu uchodzi Giovanni Gentile (1875-1944), profesor prawa na Uniwersytecie Rzymskim. Sformułował on tezę, że państwo faszystowskie jest najwyższą wartością moralną, siłą duchową skupiającą wszystkie formy moralne i intelektualne życia człowieka.
Zarówno Gentile, jak i Mussolini ostro krytykowali ideę państwa liberalnego, głosząc zasadę bezwzględnego prymatu państwa nad jednostką.
Mussolini odrzucał demokratyczną zasadę równości politycznej, twierdząc, że powszechne prawo głosu jest faktem "mechanicznym i zewnętrznym", gdyż lud w ustroju demokratycznym rządzi tylko pozornie, a rzeczywistą władzę sprawują "siły utajone, nie ponoszące żadnej odpowiedzialności". Demokracja była dla Mussoliniego synonimem dekadencji. Krytykował ją za szerzenie fałszywego mitu o możliwościach nieograniczonego postępu.
Ideologia faszystowska była nie tylko podstawą państwowości włoskiej przez dwie dekady XX wieku, ale także wywarła wpływ na życie polityczne wielu krajów międzywojennej Europy.
Pchła może cały rok czekać w bezruchu, by na odgłos kroków (ludzkich lub zwierzęcych) natychmiast wyrwać się z odrętwienia i wskoczyć na potencjalnego żywiciela.