|
|
Karykatura
Kierkegaarda
|
Przeciwstawienie to jest zasadnicze: bo etyczno - religijny typ życia wprowadza Boga do istnienia, a estetyczny nie wprowadza. Bóg w swej istocie jest inny niż człowiek i dlatego człowiek, gdy żyje z Bogiem, musi żyć inaczej niż bez Boga.
Religia, wprowadzając człowieka w wieczność, napełnia go grozą, zadaje mu męczarnie. Godzi w jego interesy, domaga się od niego absolutnego oddania, nie dając w zamian nic, co by było korzyścią życiową. Ale daje mu co innego: napięcie i pogłębienie. Opowiedzenie się za religią lub przeciw niej jest decyzją ciężką.
Człowiek ma przed sobą „albo-albo”: może zdecydować się na skończoność albo na wieczność. A między tym „albo-albo” nie ma rozwiązania pośredniego. Nie ma kompromisu, jest „przeskok”, jak mówił Kierkegaard.
I człowiek wielokrotnie wybiera ciężką drogę religii: bo jednak czuje, że jest sam czymś więcej niż tym, co może zrealizować w ciągu swego ograniczonego istnienia, że w formach skończonych nigdy nie jest w pełni samym sobą.
