Żywotnik olbrzymi
Drzewa w Arboretum w Rogowie
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	nagonasienne
Podgromada	nagonasienne drobnolistne
Klasa	iglaste
Rząd	Cupressales
Rodzina	cyprysowate
Rodzaj	żywotnik
Gatunek	żywotnik olbrzymi
Nazwa systematyczna
Thuja plicata Donn ex D.Don
Synonimy
Thuja gigantea Nutt.
Status ochronny
Kategoria zagrożenia ( CzKGZ ) EX EW CR EN VU NT LC Kategoria: niższego ryzyka

Gatunek trujący

Żywotnik olbrzymi (Thuja plicata Donn ex D.Don, 1824) - gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych . Występuje w stanie dzikim w zachodniej części Ameryki Północnej , wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego , od Alaski po Kalifornię .

Charakterystyka

Pokrój 

Korona gęsta, zwarta, regularnie stożkowata. Samotnie rosnące drzewa zachowują gałęzie do samej ziemi.

Pień  

Prosty, osiąga wysokość 60-65 m (w Polsce w uprawie dorasta do 30-35 m). Gałęzie ułożone wachlarzowato, poziomo. Kora głęboko bruzdkowana, o ciemnym, czerwonobrunatnym zabarwieniu, łuszczy się płatami.

Gałązka z szyszkami

Drewno  

Lekkie, jasne o czerwonawym zabarwieniu, pachnące, trwałe i łatwe w obróbce.

Liście  

Łuskowate, spłaszczone, ostro zakończone, jajowate, z wierzchu ciemnozielone, błyszczące, od spodu sinawe, z białawymi woskowymi plamkami.

Kwiaty  

Drzewo jednopienne . Kwiaty męskie małe, owalne, żółte, wyrastają na końcach pędów. Kwiaty żeńskie o zielonkawym zabarwieniu, niepozorne.

Szyszki

O długości do 1,8 cm, lekko zwisające, złożone z 8-12 skórzastych łusek różnej długości. Łuski dojrzałej szyszki rozchylają się szeroko.

Biotop  

Najlepiej rośnie w klimacie oceanicznym wybrzeża Oceanu Spokojnego, z zimami bez silnych mrozów i łagodnymi, wilgotnymi latami . Na północnych krańcach obszaru występowania porasta niższe partie gór, na południu zbocza do wysokości 1800 m n.p.m. Tworzy lasy mieszane wraz z jodłą , osiką , klonem i jesionem .

Roślina trująca  

Liście żywotnika olbrzymiego są trujące

Zastosowanie

• Drzewo ozdobne - sprowadzone do Europy w połowie XIX wieku . W Polsce sadzony w celach dekoracyjnych.
• Żywotnik olbrzymi odgrywa istotną rolę w gospodarce leśniej Ameryki Północnej. Wysoko cenione drewno stosowane było przez Indian do wyrobu kanu , na słupy totemowe . Wykorzystywane jest także w tokarstwie i snycerstwie .

Quinault Lake Cedar

Ciekawostki

Największym na świecie znanym żyjącym przedstawicielem tego gatunku jest żywotnik znad jeziora Quinault (ang. Quinault Lake Cedar). Szacunkowo posiada łącznie 500 m³ drewna. Rośnie w pobliżu północno-zachodniego brzegu jeziora Quinault na północ od miasta Aberdeen , w stanie Waszyngton , około 34 km od wybrzeża Oceanu Spokojnego. Drzewo ma 53 m wysokości i pień o średnicy 5,94 m.

Od 1988 roku żywotnik olbrzymi jest drzewem prowincjonalnym Kolumbii Brytyjskiej , prowincji Kanady .