Źdźbła żyta

Źdźbło ( ang culm, blade, łac. culmus) - zielna łodyga roślin z rodziny wiechlinowatych (traw). Cechuje się ona dużą wytrzymałością, pomimo delikatnej i lekkiej budowy.

Morfologia

Źdźbło jest obłe (w odróżnieniu od kanciastej łodygi wielu turzycowatych ) i zwykle nagie. W dolnej części, w najniższych węzłach może się rozgałęziać i tu też wyrastają korzenie przybyszowe . W części środkowej i górnej źdźbło nie rozgałęzia się z wyjątkiem kwiatostanu (do rozgałęziających się wyjątków należy np. trzcinnik lancetowaty Calamagrostis canescens i bambusowe . Liście na źdźble wyrastają naprzeciwlegle w dwóch prostnicach. Liście obejmują węzły źdźbła swoimi pochwowatymi nasadami tworząc tzw. kolanko i chroniąc w ten sposób delikatną tkankę twórczą. W plemieniu bambusowych łodygi są zdrewniałe, u innych traw zielne.

Anatomia

Składa się z pustych międzywęźli oraz węzłów. W dolnych częściach międzywęźli znajduje się tkanka twórcza , dzięki której źdźbło może bardzo szybko rosnąć. Jest to tzw. merystem interkalarny . Jest to słaby punkt źdźbła - w okresie kłoszenia łatwo można rozerwać łodygę u nasady międzywęźli i wyciągnąć z pochwy liściowej. Wiązki przewodzące umieszczone są zwykle w źdźbłach w dwóch pierścieniach. Są to wiązki kolateralne zamknięte, w związku z czym łodygi nie mają możliwości przyrostu na grubość. Wiązki otoczone są dużą ilością tkanki mechanicznej - sklerenchymy , tworzącej wokół zewnętrznej części łodygi walec, nadający pędom traw dużą elastyczność i wytrzymałość. W plemieniu palczatkowych i kukurydzowych łodygi są pełne a wiązki przewodzące rozmieszczone są bezładnie. Epiderma (skórka) łodygi jest podobna do skórki liści. Niezróżnicowany miękisz asymilacyjny w młodych częściach źdźbła tworzy zwykle pasma biegnące wzdłuż łodygi.

Uschnięte źdźbła zbóż noszą nazwę słomy .