Ścięcie

Ścięcie (lub dekapitacja) – metoda zadawania śmierci poprzez oddzielenie głowy od reszty ciała. Zazwyczaj jest to sposób wykonania wyroku śmierci lub morderstwa , choć znany jest przypadek z Wielkiej Brytanii ( 2003 ), gdy mężczyzna popełnił samobójstwo na własnoręcznie wykonanej domowej gilotynie.

W porównaniu do innych metod uśmiercania, dekapitacja jest stosunkowo łagodna - ofiara, jeśli wyrok został wykonany poprawnie, ginie, praktycznie nie czując bólu.

Ścięcie odbywa się za pomocą broni ręcznej ( topór , miecz , maczeta ) lub na gilotynie , bądź rodzajach pregilotyny.

Prawdopodobnie głowa po ścięciu przez 2-3 sekundy zachowuje świadomość , naukowcy obliczyli także że we krwi znajdującej się w głowie znajduje się dostatecznie dużo tlenu aby podtrzymywać metabolizm przez około 7 sekund. Śmierć mózgu z powodu niedotlenienia następuje prawdopodobnie około 60 sekund po egzekucji. Antoine Lavoisier podczas śmierci przeprowadził swój ostatni eksperyment - umówił się z przyjaciółmi, że po ścięciu będzie próbował mrugać oczami tak długo jak to możliwe, wg relacji mrugał przez 15 sekund co jest jednak mało prawdopodobne.

Dekapitacje w historii

Ameryka

Nie odnotowano żadnego przypadku legalnych egzekucji przez dekapitację na terenie USA , choć gilotyna stosowana była m.in. w dawnej francuskiej Luizjanie . Po wielkim powstaniu w latach nastych XIX wieku wielu Murzynów zostało straconych, także przez ścięcie, ale nie były to sądowe egzekucje.

Przez pewien czas w Gwatemali w XIX wieku stosowano ścięcie maczetą .

Azja

W dawnych Chinach , aż do czasu rewolucji komunistycznej , najbardziej rozpowszechnioną metodą wykonywania najwyższego wymiaru kary było ścięcie (mieczem, choć i zdarzało się, że na gilotynie ). Ścięcie było karą w tym kraju hańbiącą, ponieważ wierzono, iż komu odcięto głowę, tego dusza się tułała po świecie i nie dostawała sie do krainy umarłych.

W Japonii stosowano tę metodę do końca XIX wieku, kiedy zastąpiono je powieszeniem . Były odnotowane przypadki egzekucji jeńców przez ścięcie nawet w czasie II wojny światowej .

Ścięcie głowy było najpowszechniejszą metodą egzekucji w starożytnym Bliskim Wschodzie i została przejęta przez szariat . Dziś jedynym krajem na świecie, gdzie regularnie przeprowadza się ścięcia jest Arabia Saudyjska . Kara ta wymierzana jest w Arabii Saudyjskiej za zabójstwo, gwałt oraz handel narkotykami. Wyrok śmierci przez ścięcie wykonano w roku 2003 także w Iranie , jednakże był to pierwszy przypadek od bardzo wielu lat. Dekapitację przeprowadzają również członkowie al-Kaidy m.in. w Iraku .

Europa

Ścięcie jako metoda wykonywania kary śmierci było stosowana od tysiącleci. Dawniej stosowano ją prawdopodobnie we wszystkich krajach Europy.

Wielka Brytania

Do czasów inwazji normańskiej jedyną metodą egzekucji w Anglii było powieszenie. Wilhelm Zdobywca wprowadził też ścięcie. Ostatnia egzekucja przez ścięcie (toporem, choć np. Anna Boleyn została zgładzona mieczem) odbyła się w Tower of London w roku 1747 .

Francja

Ścięcie mieczem bądź toporem dla różnych klas społecznych stosowano do roku 1792 , kiedy to wprowadzono gilotynę, która była stosowana aż do 1977 . Formalnie NWK (najwyższy wymiar kary) zniesiono w roku 1981 .

Gilotyna funkcjonowała też w Belgii , Szwecji , Grecji , Wietnamie , innych koloniach francuskich, niektórych landach Niemiec i na Grenlandii .

Zobacz: Kara śmierci we Francji

Kraje skandynawskie

W krajach skandynawskich najbardziej rozpowszechnioną metodą było ścięcie toporem. Ostatnią taką egzekucję wykonano w Norwegii w roku 1876 , Danii w 1892 , Finlandii w 1825 , zaś Szwecji w 1903 (wtedy topór zastąpiła gilotyna, używana do roku 1910 ).

Zobacz: Kara śmierci w Danii

Niemcy

W roku 1871 w zjednoczonej Rzeszy ustanowiono, że wszystkie egzekucje mają się odbywać przez ścięcie. Wykonywano je toporem ( Prusy ) lub na gilotynie ( Bawaria , Saksonia , Wirtembergia , miasta hanzeatyckie itd.). Ostatnie ścięcie toporem wykonano w roku 1938 . Od tej pory, dekretem Hitlera, obowiązywała gilotyna i szubienica . Ostatnie ścięcie na gilotynie w RFN wykonano w roku 1949 (dwa lata później zniesiono ostatecznie NWK), a w NRD w 1968 .

Zobacz: Kara śmierci w Niemczech

Słynne osoby poddane dekapitacji

Ścięcie 11. Lorda Lovat , 1747

Chiny

• Wen Tianxiang
• Su Shen

Wyspy Brytyjskie

• Thomas More ( 1535 )
• Anna Boleyn ( 1536 )
• Thomas Cromwell ( 1540 )
• Katarzyna Howard ( 1542 )
• Lady Jane Grey ( 1554 )
• Maria Stuart ( 1587 )
• Walter Raleigh ( 1618 )
• Karol I ( 1649 )
• Simon Fraser, 11. Lord Lovat ( 1747 , ostatnie ścięcie)

Rewolucja francuska

Ścięcie królowej Marii Antoniny na Placu Rewolucji , 16 października 1793 ; obraz z epoki

• Ludwik XVI
• Maria Antonina
• Madame Roland
• Georges Danton
• Maximilien de Robespierre
• Madame du Barry
• Charlotte Corday
• Antoine Lavoisier
• Camille Desmoulins
• Louis de Saint-Just
• Philippe Egalité
• Jacques-René Hébert
• Jacques Brissot
• Pierre Vergniaud
• Jean Sylvain Bailly
• Antoine Barnave

Porewolucyjna Francja

• Eugène Weidmann ( 1939 )
• Hamida Djandoubi ( 1977 , ostatni wyrok)

Włochy

• Beatrice Cenci i jej macocha Lukrecja

Republika Weimarska

• Fritz Haarmann ( 1925 )
• Peter Kürten ( 1932 )

Polska

• Samuel Zborowski
• Paweł Pawluk
• Józef Miączyński (młodszy)
• Mikołaj z Ryńska
• Maciej Dziewoński
• Antoni Kasztelan
• Rozalia Lubomirska
• Stanisław II Stadnicki
• Kazimierz Łyszczyński

III Rzesza

• Marinus van der Lubbe ( 1934 )
• Benita von Falkenhayn ( 1935 )
• Renate von Natzmer ( 1935 )
• Hans Scholl ( 1943 )
• Sophie Scholl ( 1943 )

Pakistan

• Daniel Pearl
• Piotr Stańczak

Bibliografia

• W. Maisel: Archeologia prawna Europy. Poznań, 1982. 
• W. Maisel: Archeologia prawna Polski. Poznań, 1982. 
• Sz. Wrzesiński: Krwawa profesja. Rzecz o katach i ich ofiarach. Kraków, 2006. 
• H. Zaremska: Niegodne rzemiosło. Kat w społeczeństwie Polski XIV-XVI wieku. Warszawa, 1986.