Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Łuk

Łuk

1. Majdan
2. Ramię łuku
3. Cięciwa

Łuk – jedna z najstarszych broni miotających , znana ludzkości od co najmniej 35 tys. lat.

Każdy łuk składa się ze sprężystego pręta lub listwy zwanego łęczyskiem oraz linki łączącej oba końce pręta zwanej cięciwą . Pociskiem jest strzała , czyli cienki i długi pręt, który jest wystrzeliwany z łuku.

Łęczyska łuku muszą być wykonane z elastycznego materiału, który jest w stanie ulegać odwracalnemu odkształceniu poprzez ręczne naciągnięcie cięciwy. Cięciwa musi być stosunkowo cienką (ale nie przesadnie) nierozciągliwą linką, na tyle wytrzymałą, aby nie pękać w trakcie naciągania łęczyska. Strzała musi być na tyle długa, aby wystawać choć trochę za łęczysko w momencie pełnego naciągnięcia cięciwy.

Spis treści

Strzelanie z łuku

Strzelanie z łuku w terenie
Łuczniczy pokaz historyczny

Strzelanie z łuku wymaga obu rąk. Strzelec trzyma w jednej, wyprostowanej ręce (osoby z prawym okiem dominującym w lewej) łęczysko nieco poniżej połowy jego długości. Dłoń tej ręki stanowi też zwykle powierzchnię utrzymującą strzałę prostopadle do drzewca. Drugą ręką łucznik trzyma jednocześnie cięciwę w połowie jej długości oraz opartą na niej strzałę i przez odciągnięcie tej ręki do tyłu naciąga cały łuk. Po wycelowaniu puszcza cięciwę, która pchana w kierunku drzewca przez jego siły sprężystości wystrzeliwuje strzałę.

Skuteczne i celne strzelanie z łuku wymaga dość długiego treningu siłowego i technicznego. Kluczową sprawą jest umiejętność dość długiego wytrzymania w bezruchu w momencie pełnego naciągnięcia cięciwy. W momencie tym całe grupy mięśni pleców, klatki piersiowej i obu rąk są poddane silnym naprężeniom. Łucznik musi wytrzymać ten wysiłek przez kilka, kilkanaście sekund, w czasie których, aby móc celnie wykierować swój łuk, nie może podlegać żadnym drganiom, a dodatkowo musi w pełni kontrolować swój oddech. Wzrost siły potrzebnej do naciągnięcia i utrzymania łuku jest proporcjonalny do pędu strzały, a zatem i do zasięgu łuku. Moment zwolnienia cięciwy, nazywany także paradoksem łuczniczym, polega na oddaniu strzału przy minimalnym, kilkumilimetrowym otwarciu palców umożliwiającym zejście cięciwy z opuszek (moment ten jest praktycznie niezauważalny, jest efektem poprawnego zadziałania mięśni pleców i całkowitego rozluźnienia mięśni kończyn górnych, w szczególności bicepsa i tricepsa oraz mięśni szkieletowych przedramienia i palców).

Rodzaje łuków

Łuk refleksyjny

Jakkolwiek łuk można wykonać z prostego sznurka, kawałka świeżej gałązki i zaostrzonego patyka, to wykonanie łuku, który jest celny i dalekonośny, wcale nie jest łatwe. O celności łuku decyduje jakość wykonania drzewca i strzał. O jego nośności decyduje konstrukcja obu tych elementów oraz czynnik ludzki, tj. maksymalna siła, z jaką dana osoba jest w stanie utrzymać w trwałym napięciu łuk.

Łuk prosty zwany też równikowym, to najstarsza forma łuku, na którą składało się początkowo proste łęczysko, które jest wstępnie lekko naciągane ręką. Łuki proste były w użyciu przez tysiąclecia. W Europie wykonywano je zwykle z gałęzi cisowych , a w Azji ze świeżego bambusa . Przeciętny, wojskowy łuk prosty, stosowany w starożytności i średniowieczu, miał łęczysko długości około 1 m, strzelał strzałami o długości od 60 do 80 cm i masie w granicach 30-50 gramów. Jego maksymalny zasięg wynosił około 200 m.

Łuk walijski – to odmiana łuku prostego, która pojawiła się ok. VIII wieku w Walii. Łuk posiadał znacznie dłuższe łęczysko (ok. 1,8 do 2 m), co z jednej strony zwiększało niemal trzykrotnie siłę potrzebną do jego naciągnięcia, ale jednocześnie zwiększało zasięg do nawet 350 m. Strzelanie z łuku walijskiego wymagało długotrwałego treningu, gdyż przeciętna dorosła osoba nie była w stanie z niego strzelać. Dzięki możliwości zastosowania dłuższych i dobrze wyważonych strzał (ponad 1 m) łuk walijski był w rękach wprawnego łucznika bardzo celną i skuteczną bronią. Przy zastosowaniu ciężkich strzał (100 gramowych), jego zasięg spadał do ok. 200 m, ale strzały takie przebijały niemal każdą średniowieczną zbroję . Łuk walijski był stosowany najpierw przez oddziały łuczników walijskich, a następnie, ok. XII wieku rozpowszechnił się w Anglii, gdzie zaczął pełnić rolę broni plebejskiej, umożliwiającej biedocie skuteczną obronę przed rycerzami. Z łuku walijskiego wywodzi się współczesny łuk sportowy.

Łuk refleksyjny (azjatycki) – łuk, w którym łęczysko nie jest prostym prętem, lecz kilkuwarstwową kompozycją kilku rodzajów drewna, przy czym przynajmniej jedna warstwa jest sklejana w stanie silnego naprężenia. Tak wykonane łęczysko nie jest w stanie rozprężonym proste, lecz tworzy wybrzuszony na zewnątrz kształt. Powoduje to, że przy mniejszych wymiarach łęczyska uzyskuje się większą siłę nośną. Łuk refleksyjny powstał prawdopodobnie w Chinach ok. I wieku p.n.e., a następnie rozpowszechnił się wśród ludów żyjących na Wielkim Stepie . Rozróżnia się kilka odmian tego łuku różniących się kształtem i budową (refleksyjny, retrofleksyjny, fleksyjny, rewersyjny), jednak dla całej tej grupy łuków przyjmuje się nazwę – łuki azjatyckie. Łuk posiadał podobny zasięg do łuku walijskiego, ale był od niego znacznie mniejszy (długość drzewca ok. 1 m). Umożliwiało to wygodne strzelanie z konia. Jego użycie wymagało jednak równie długiego, o ile nie dłuższego treningu niż w przypadku łuku walijskiego. Z łuku refleksyjnego strzelało się lżejszymi i krótszymi strzałami (długość strzały do 0,8 m, masa do 40 g), co powodowało, że łuk ten był mniej celny oraz miał krótszy zasięg (do 250 m). Nie miało to jednak większego znaczenia dla łuczników konnych, którzy stosowali ten łuk do szybkich, zmasowanych ataków na nieopancerzonego zazwyczaj przeciwnika.

Łuk janczarski – był mniej więcej tym dla łuku refleksyjnego czym łuk walijski dla łuku prostego. Łuk ten był stosowany wyłącznie w zawodowych oddziałach tureckich janczarów . Posiadał refleksyjne łęczysko o maksymalnych dla danego łucznika wymiarach, dochodzących do 1,8 m. Jego zasięg dochodził do 400 m. Wymagał perfekcyjnego treningu prowadzonego od wczesnego dzieciństwa i tylko w rękach tak wyszkolonego łucznika stanowił skuteczną broń. Nie był tak celny, jak łuk walijski, ze względu na drgania w trakcie wypuszczania strzały, jakie powstają w tak dużej konstrukcji łęczyska refleksyjnego, miał jednak większy zasięg i zapewniał większą szybkostrzelność.

Łuk japoński – typowy łuk japoński to yumi, o wymiarach dochodzących do 2,5 m. Jest to łuk kompozytowy, klejony z kilku warstw bambusa . Cechą bardzo charakterystyczną dla łuku japońskiego są dwa niesymetryczne wygięcia, większe od góry i mniejsze od dołu oraz przesunięcie uchwytu ( majdanu ) na wysokość ok. 1/3, licząc od dołu. Yumi stosowany był zarówno przez łuczników konnych, jak i pieszych, a sztuka walki rozwinięta w oparciu o użycie takiego łuku zwana jest kyūjutsu. Łuk stosowany obecnie w sztuce kyūdō jest nieco krótszy (2,21 m, ± 6 cm).

Łuk huński niesymetryczny, wielomateriałowy (kompozytowy) łuk refleksyjny stosowany przez Hunów . Robiony z rogu, ścięgien i cisu. Miał największy zasięg spośród wszystkich używanych w starożytności i wczesnym średniowieczu. Jego domniemana mniejsza celność rekompensowana była szybkostrzelnością.

Łuk sportowy ze stabilizatorem

Łuk sportowy – nazywany także łukiem olimpijskim, jest to łuk refleksyjny z którego strzela się na treningach i zawodach sportowych. Wykonany według najnowszych technologii i z nowoczesnych materiałów (m.in. włókno węglowe , włókno szklane , lekkie i wytrzymałe stopy metali – dawniej łuki wykonywane były ze specjalnie konserwowanego drewna), składa się z majdanu , ramion i cięciwy oraz innego sprzętu pomocniczego, takiego jak celownik, stabilizator przedni długi tzw. laga czy stabilizatory pomocnicze (wąsy). Przeciętnie waży od 1,5 do 3 kg i przystosowany jest do celnych strzałów na duże odległości (w łucznictwie sportowym strzela się najdalej na odległość 90 m, jednak zasięg takiego łuku jest o wiele większy). Łuk charakteryzuje się z reguły mniejszą siłą naciągu niż np. łuki historyczne, jest to ok. 38-42 funtów .

Łuk bloczkowy (Compound) to najmłodsze wcielenie prastarej broni. Zastosowano w nim wielokrążek (koło) pomagający rozłożyć siłę niezbędną do naciągnięcia cięciwy. Dodatkowe kable poruszają bloczkami na końcu ramion, powodując znaczne zmniejszenie siły potrzebnej do naciągnięcia łuku. Dzięki bloczkom można zastosować twardsze materiały do budowy ramion. Taka konstrukcja łuku bloczkowego gwarantuje znacznie większą siłę. Strzała może osiągnąć ogromne prędkości, w najnowszych konstrukcjach przekraczające nawet 300 fps (stóp na sekundę, około 90 m/s). Łuki bloczkowe posiadają regulacje siły naciągu. Do wyrobu strzał stosuje się stopy aluminium, włókna węglowe i kompozyty. Łuk tego typu można zobaczyć między innymi w filmie Rambo II , John Rambo , Blade: Mroczna trójca .

Podstawowe akcesoria łucznicze

Do podstawowych akcesoriów łuczniczych należą:

  • Łuk – powinien być pierwszym elementem wyposażenia, ponieważ wybór strzał zależy głownie od jego twardości. Powinien być laminowany, prosto strzelający i powinien mieć pracujące końcówki ramion. Są dwa główne typy łuków do strzelania do celu lub myślistwa – łuk jednoczęściowy lub składany.
  • Cięciwa – początkujący łucznicy powinni używać cięciw wykonanych z dakronu ze środkową owijką zrobioną z włókienkowej osłony nylonowej.
  • Podpórka strzały, czyli podstawka.
  • Celownik – istnieje wiele typów celowników, wybór zależy od upodobań i budżetu łucznika. Dla początkujących wystarczający może być pasek taśmy izolacyjnej lub plaster przylepca naklejony na przednią część łuku wraz z prostą szpilką o dużej główce traktowanej jako muszka celownika.
  • Poziomica – używana do sprawdzania czy łuk jest trzymany pionowo (nie jest konieczna, poza tym nie wolno jej używać na dużych zawodach).
  • Ustalacze nasadki (siodełka) – często stosuje się tu włókno dentystyczne. Ustalacze metalowe są trwałe i łatwiejsze w użyciu, ale droższe. Są one nasuwane na cięciwe i zaciskane za pomocą specjalnych kleszczy. Łucznik korzystający z cięciwy z metalowymi ustalaczami musi używać ochraniaczy palców. Włókno dentystyczne jest dobre na cięciwach z owijką jednowłóknową, podczas gdy siła utrzymująca na miejscu ustalacze metalowe może spowodować, że pojedyncze włókno przetnie nitki cięciwy.
  • Punkt docisku – jest używany po to, by osiągnąć optymalny lot strzały. Może być ściśliwy lub amortyzujący.
  • Stabilizatory – niezbędne przy strzelaniu do celu ze względu na korzyści, jakie dają, redukując efekt momentu obrotowego.
  • Strzały – na rynku dostępne są cztery typy strzał: drewniane, z włókna szklanego , węglowego lub z aluminium . Każda ma swoją własną charakterystykę i będzie się inaczej zachowywać na tym samym łuku. Przy zakupie strzał trzeba wziąć pod uwagę rozmiar strzały i długość naciągu.

Bibliografia

  • Zespół ds. wyszkolenia Polskiego Związku Łuczniczego. Łucznictwo, teoria i praktyka szkolenia. Warszawa 2002.

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Łuk":

Wag ...

Opłucna ...

Gatunek chroniony ...

Kanały mazurskie ...

Nałęcz (herb szlachecki) Łomnicki, Łoniecki, Łoniewski, Łopacieński, Łopaciński, Łowecki, Łowęcki, Łowicki, Łowiecki, Łowiński, Łubkowski, Łubowski, Łukomski, Łust, Łusta, Łuszczewski, Łuszczowski.MMaciurkowski, Mackiewicz, Majewski, Malicki, Malicz, Maliski, Malski, Małachowski , ...

Zwornik (architektura) ...

Kaplica Jana Olbrachta na Wawelu ...

1965 ...

Tęcza stycznym do promienia łuku tęczy (na szczycie łuku pionowo) (patrz kąt Brewstera ). Łuk tęczy pierwotnej jest spolaryzowany w około 96%, tęczy wtórnej w około ...

Odwzorowanie stożkowe ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Łuk":

012. Islam (plansza 12) ...

017. Dorobek kultury Rzymu (plansza 5) ...

Średniowiecze (plansza 6) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie