Łańcuch alpejsko-himalajski – wielki system górski w północnej Afryce , południowej Europie i południowej Azji . Należą do niego subsystemy górskie powstałe w orogenezie alpejskiej wskutek zderzenia napierających z południa płyt afrykańskiej , arabskiej i indoaustralijskiej z płytą eurazjatycką . Łańcuch alpejsko-himalajski wciąż podlega wypiętrzaniu, wskutek czego jako całość jest drugim co do intensywności wstrząsów obszarem sejsmicznym na świecie (po pacyficznym pierścieniu ognia ).

Łańcuch alpejsko-himalajski ma przebieg w przybliżeniu równoleżnikowy, z wyjątkiem sięgającej daleko na południe odnogi Azji Południowo-Wschodniej. Rozciąga się od Półwyspu Iberyjskiego na zachodnim krańcu Europy po archipelag Wysp Sundajskich na południowo-wschodnim krańcu Azji, gdzie łączy się z równie wielkim systemem łańcucha okołopacyficznego . Składa się z dwóch, a w niektórych miejscach trzech gałęzi, między którymi w zapadliskach tektonicznych zachowały się pozostałości starszych skorup – kontynentalnej płyty kimmeryjskiej i dna Oceanu Tetydy .

W skład łańcucha alpejsko-himalajskiego wchodzą następujące łańcuchy górskie :

• Góry Baskijskie , Pireneje , Alpy , Karpaty , Bałkan i Góry Krymskie – północna gałąź w Europie,
• Atlas w Afryce oraz Góry Betyckie , Apeniny , Alpy (w Alpach obie gałęzie na krótkim odcinku się łączą), Góry Dynarskie , Hellenidy i góry na wyspach na południu Morza Egejskiego ( Kreta , Karpathos i Rodos ) – południowa gałąź w Europie,
• Góry Pontyjskie , Kaukaz , Mały Kaukaz , Wyżyna Armeńska , Elburs , Kopet Dag , Hindukusz (w tym paśmie obie gałęzie się łączą), Pamir , Kunlun , Hengduan Shan , góry Półwyspu Indochińskiego i Półwyspu Malajskiego (m.in. Góry Annamskie ) – północna gałąź w Azji,
• góry Cypru , Taurus , Zagros , Mekran , Góry Sulejmańskie , Hindukusz , Karakorum , Himalaje , Patkaj , Czin , Góry Arakańskie , archipelagi Andamany i Nikobary , góry Sumatry , Jawy i Małych Wysp Sundajskich – południowa gałąź w Azji.