Łabędź (Inne nazwy herbu to: Cygnus, Lambacz, Łabuć, Łambęć, Skrzynno, Skrzyński, Junosza) –
herb szlachecki
.
Herb Łabędź w zamku w Baranowie Sandomierskim
Opis herbu
Opis herbu
: W polu czerwonym, srebrny łabędź. Klejnot samo godło. Występują również jego odmiany: żółte nogi i żółty dziób, ptak pozbawiony nóg (na wodzie lub w trawie), które nie wywodzą się od
herbu
średniowiecznego
.
Pojawiają się również Łabędzie wkomponowane w
tarcze
i
klejnoty
innych
herbów
.
Najwcześniejsze wzmianki
Jeden z najstarszych polskich herbów szlacheckich. Wg legendy wywodzi się od rodu
królestwa duńskiego
, Piotra,
palatyna
królów polskich. W rzeczywistości pochodzi od
Piotra Włostowica
z
Ołbina
.
Po raz pierwszy (w zachowanym dokumencie)
pieczęć
z herbem Łabędź użył w 1326 Miecław z Konecka,
rycerz
kujawski
.
Pierwszy znany zapis sądowy dotyczący
herbu
Łabędź pochodzi z
1406
.
W wyniku
unii horodelskiej
w
1413
przeniesiony na
Litwę
(herb przyjął Andrzej Goligunt, adoptował Dziersław ze Skrzynna).
Średniowieczne znaki pieczętne
1326
Miecław z Konecka
1412
Dunin z Krajowa
,
podkomorzy
brzeski
1414
Dunin
, podkomorzy koronny
1427
Jan z Konina,
podsędek
ziemski sandomierski
1430
Jan Boruta, kuchmistrz królowej (1413),
wojski
(1419) i
podsędek
sandomierski (1434)
1434
Raczko Tabutowicz – pieczęć litewska
1438
Paweł Zborzeński i Stanisław Ćwikła z
Konina
1445
Maciej z Bieswodów
Występowanie
Dokumenty
Klejnoty Długoszowe
herbarze
: Złotego Runa i Bellenville
Księga Bracka Świętego Krzysztofa na
Arlbergu
w
Tyrolu
,
Codex Bergshammar w
brukselskim
Armorial Lyncenich.
Kościoły, katedry i klasztory
kościół parafialny
pod wezwaniem
Wniebowzięcia Matki Boskiej
w
Kurozwękach
– na
zworniku
kościół
pod wezwaniem
Świętego Antoniego
w
Opocznie
– na
chrzcielnicy
kościół
pod wezwaniem
Świętego Stanisława Biskupa
w Świniarach – na ławce
kościół
w
Ćmielowie
– nad wielkimi drzwiami
Kościół farny w Szydłowcu
– na
szczycie
katedra łomżyńska – w strefie zwieńczenia nagrobka
rodu
Duninów-Modliszewskich
klasztor Krems w
Austrii
– w herbie,
kościół parafialny pw. NNMP w Czermnie
Zamki
Baranów Sandomierski
Głębowice – na murach
Powiaty, gminy i miejscowości
Powiat – kępiński
Gminy
–
Przasnysz
,
Kępno
,
Borkowice
Miejscowości –
Rzeczyca
,
Biłgoraj
,
Rodaki
,
Waśniów
,
Widuchowa
,
Wrochem
,
Wysokie Mazowieckie
,
Zbąszynek
,
Zbąszyń
,
Żelechów
, Kolonia Jana (
dzielnica
Bzie
), Bełchatów-Grocholice, także wiele miejscowości w Niemczech i krajach nadbałtyckich.
Jest również znakiem własnościowym
kluczewskiej
papierni.
Audycki, Balbas, Bałaszko, Baniewicz, Bartodziejski, Berwaldzki, Berżański, Białowicz, Białowski, Bielski, Biernacki, Birżyszko, Blinstrub, Błaszkowski, Bogdanowicz, Bogdanowski, Dunin-Borkowski (Wincenty, Franciszek, Tytus, Henryk, Stanisław tyt. hr. austr. 12 X 1818, dypl. 5 II 1821, potw. w Król. Pol. 27 V 1821), Borkowski II nob. 1775, Breański, Krzysztof Fryderyk Brun|Brun, Dunin-Brzeziński, Bujnicki, Burkarth nob. 1532, Butrymowicz, Cielewicz, Ciemnicki, Czajewicz, Damniowski, Dunin-Damujowski, Daszczyński, Dobulewicz,
Dobrzyński
, Dołgiert, Dowgayło, Dowgird, Dunin (tyt. hr. SIR 1547, potw. pol.-sas. 23 VIII 1738, potw. w Galicji 1782, potw. w Król. Pol. 1837, 1861), Dusznikiewicz, Duszyński, Filipek, Galiński, Ganckow, Giełdowski, Gierdowski, Ginwiłł, Girski odm. Gliszczyński, Głuszewski, Dunin-Głuszyński, Goligunt odm. Golginiewicz, Dunin-Goławiński, Gościkowski, Dunin-Goździkowski, Górkiewicz, Górkowicz,
Górski
, Grajewski, Grodziński, Grodziski, Gromacki nob. 1550, Grudziński,
Gunczerzewicz
nob. 1634 (Goncerzewicz, Gąceżewicz), Dunin-Hatnicki, Hatowski, Hołowczyński (kniaziowie), Horbaczewski, Horodyjski, Horoszewicz, Hryszkiewicz, Ibiański, Iszliński, Jagiełłowicz, Jałgoldowicz, Janczewski, Dunin-Jastrzębski, Jawgiełło, Judycki, Jundziłłowie, Juniewicz,Jurewicz[], Kamionomojski, Kaniomojski, Kantowicz, Kapuściński, Karnkowski, Karwacki, Dunin-Karwicki, Kasperski, Kąsinowski, Kęplicz, Kęstowicz, Kęstowski, Kieyzgayło, Kłopocki, Kołaczko nob. 1555, Komorowski, Konczewicz, Konderewicz, Dunin-Koninski (Kuniński), Kormułt, Kos, Kostrzejowski, Kozicz, Kozielecki, Kozicki, Kozielski, Krat, Krajewski(Krajowski), Kroczowski, Dunin-Krzczonowski, Dunin-Krzesławski, Kudrewicz odm. Kulwieć, Kuncewicz, Kunicki, Łabędzinski[], Leszczyłowski, Lipczyński, Dunin-Lipski, Dunin-Lubsiński(Lubieński), Dunin-Łabęcki, Łabędzki, Łabieniec, Łęgonicki nob. 1547, Maciejowicz,
Majewski
, Majewski II nob. 1768, Marcinkiewicz, Marcińczyk,
Markiewicz
, Martusewicz, Matuszewicz (tyt. hr. ros. 1824), Matusewicz, Matyszewicz, Dunin-Mieczyński, Mesojed, Mieszczański, Mikołajewicz, Miłoszewicz (Andrzej tyt, bar. franc. 15 VIII 1809, dypl. 14 IV 1810), Minigaiło, Missopad,
Dunin-Modliszewski
, Monstołd, Mozeyko (Możeyko), Niemieksza, Niemieszka, Ortyński, Ostrowski, Otoski, Owadowski, Pałacki, Pantkowski, Petrusiewicz, Pętkowski, Pietraszkiewicz, Piątkowski, Pilecki, Ploetz odm. Polib, Pomieski, Pomirski, Primus, Prokulbicki, Przychowski, Dunin-Przystałowski, Przyszowski, Radoński, Radostowski, Radziwiłowicz, Rafałowski, Dunin-Rajecki Ratyński, Referowski, Rostocki, Russek-Zawadzki[], Dunin-Rusinowski, Dunin-Ruskowski, Rychlik, Dunin-Rzuchowski, Sadkowski, Salomonowicz, Sartoryusz nob. 1792, Sasulicz, Sebastyanowicz, Siemaszko, Siemniszko, Dunin-Skrzyński, Ślepść, Śmiałkowski, Śmiglewicz, Dunin-Smoszewski, Sokołowski, Stanisławowicz, Steckiewicz, Stoss nob. 1790 lub 1791, Dunin-Strzeszkowski, Studziński, Sudywoj, Dunin-Suligostowski, Dunin-Sulgostowski, Szemiot odm. Szempiński, Szostak, Szostakowski, Dunin-Szpot odm. Szpotański, Szpotowski, Sztorc (Sztoc), Szwichowski, Talenti indyg. 1685, Talwosz, Tanajewski, Telefus (Talafus), Todt, Tomasiewicz, Tomaszewicz, Towtwiłł, Trakul(od Walentynowiczów)[], Trzciński, Trzebicki, Tumliński, Urbanowicz, Walentynowicz, Waleszyński, Warszewski, Waszewicz, Dunin-Wąsowicz (1824 – na liście rodz. uprawn. do użyty. tyt. hr. w Król. Pol.), Weyssenhoff odm. Węcewicz, Widejko odm. Wodziradzki, Wojeński, Wojtkiewicz, Dunin-Wolski, Wołodkiewicz, Woyszko, Zaleski, Zalewski, Zawisza, Dunin-Zborzyński, Zeligowski, Żuchowski, Żukowski.
Odmiany
Zobacz też:
herbarz
,
heraldyka
,
rycerstwo
,
lista herbów
Linki zewnętrzne
Źródła
1.Herby szlachty polskiej, S. Górzyński, J.Kochanowski, Warszawa 1992.
2. Herbarz Polski, Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich Adam Boniecki – Marek Jerzy Manikowski Ph.D., publisher by Dr. Manikowski Publikacje Elektroniczne, Kraków, Poland 2005,
