|
surrealizm
surrealizm (zwany także nadrealizmem) – kierunek w sztuce powstały w 1924 we Francji, początkowo występujący wyłącznie w literaturze, później w sztukach plastycznych, filmie i teatrze. Termin ten stworzył w 1917 roku Guillaume Apollinire.
Historia, przedstawiciele i założenia kierunku
W założeniach miał to być bunt przeciw klasycyzmowi, realizmowi, empiryzmowi, racjonalizmowi, utylitaryzmowi i konwencjom w sztuce. Teoretykiem tego nurtu był filozof i poeta André Breton. Rok po ogłoszeniu Manifestu surrealistycznego, w 1925 odbyła się pierwsza wystawa. Od 1924 grupa surrealistów wydawała pismo "Rewolucja surrealistyczna".
W malarstwie założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięte od racjonalizmu.
Przedstawicielami tego nurtu w malarstwie byli: Salvador Dalí, Giorgio de Chirico, Max Ernst, Hans Arp (również w poezji), Marcel Duchamp, Francis Picabia, Osvaldo Licini, René Magritte. W roku 1924 powstało Biuro Poszukiwań Surrealistycznych stanowiące rodzaj poradni. Poeci tworzący w stylu surrealizmu to m.in.: Philippe Soupault, Louis Aragon, Paul Éluard, Michel Leiris, Benjamin Péret, Tristan Tzara, René Char (jego wczesna twórczość), Aimé Césaire.
Jako istotną inspirację dla dzieł surrealistów przyjmuje się malarstwo Hieronima Boscha, żyjącego na przełomie XV i XVI wieku. Ponadto korzystali oni z doświadczeń dadaizmu. Natomiast jeśli chodzi o inspirację literacką, ich mistrzem był Comte de Lautréamont, ze względu na książkę, którą napisał w 1868-69 pt. Les Chants de Maldoror (Pieśni Maldorora). W 1938 André Breton nazwał jego poezję "klatką z azbestu zamykającą serce rozżarzone do białości". Z tym samym entuzjazmem przyjmowali gwałtowne zerwanie Lautréamonta z poglądami, które zawarł w Pieśniach Maldorora. Istotna dla surrealistów była także twórczość Rimbauda.
Celem ich działania było zbadanie sfery nieświadomości, uważali bowiem, że człowiekiem rządzą siły niezależne od jego świadomego "ja" – surrealiści zafascynowani byli hipnozą, pismem automatycznym, mediumizmem – jednym słowem zjawiskami, których badaniem zajęła się rozwijająca się w owym czasie psychoanaliza; jej najwybitniejszymi przedstawicielami byli wówczas Carl Gustav Jung i Zygmunt Freud. Mimo, iż surrealiści odwoływali się do teorii Freuda, on sam pisał po spotkaniu z Salvadorem Dalí: jestem wciąż skłonny uważać surrealistów [...] za stuprocentowych wariatów[1]. Przypisywali ogromną rolę niepohamowanej wyobraźni, czerpali również z niektórych założeń romantyzmu. Pragnęli odnajdywać i kultywować cudowność[2], a także dramatyzować nawet pozornie zwyczajne wydarzenia. Duże znaczenie miał dla nich także element zaskoczenia, absurdu i nonsensu; czerpali z niego wszyscy twórcy surrealizmu, także m.in. Meret Oppenheim. Surrealiści pisali również listy otwarte, m.in. do papieża, Dalajlamy, rektorów uniwersyteckich. Miały one na celu prowokację intelektualną[3].
Grupy surrealistyczne istniały, a niekiedy istnieją do dziś również poza Francją, m.in. w Belgii, Wielkiej Brytanii i w dawnej Czechosłowacji.
Inne hasła zawierające informacje o "surrealizm":
Sztuka
funkcji dostarczyciela wrażeń estetycznych. Współczesne definicje sztukiSztuka dzisiejsza, począwszy od
dadaizmu
i
surrealizmu
, nie odpowiada już takiej definicji, piękno w procesie estetyzacji rzeczywistości wyszło ...
Surrealizm (styl muzyczny)
...
André Breton
1966
w
Paryżu
) – francuski pisarz, poeta,
eseista
i krytyk sztuki, teoretyk
surrealizmu
. Przywódca ruchu surrealistycznego, najbardziej znany jako twórca trzech manifestów surrealistycznych (
1924
, ...
Teatr
jak Wyspiański) kontynuatorem poetyckiego teatru misteryjnego. Uważany dziś przez jednych za prekursora
surrealizmu
, przez innych za czystego ekspresjonistę we własnym stylu, nie był też ...
Sytuacjonizm (ruch społeczno-artystyczny)
marksizmu
lub
anarchizmu
, zaś od strony artystycznej nawiązywali m.in. do
dadaizmu
i
surrealizmu
, co doprowadziło ich do całościowej krytyki kultury świata
Zachodu
.Sytuacjoniści krytycznie podchodzili ...
Charles Fourier
...
Pop-art
wpływ konsumpcyjny charakter zachodniej cywilizacji, zwłaszcza mechanizmy
reklamy
. Styl ten czerpał z
surrealizmu
, co widać m.in. w paradoksalnych zestawieniach,
komiksów
, przenosząc je na płótna, ...
Kurt Vonnegut
niej nawet zasady fikcyjnej religii, zwanej
bokononizmem
.Istotnym nurtem w twórczości Vonneguta był
surrealizm
. Powieści jego były pełne dziwacznych postaci,
groteskowych
, makabrycznych i onirycznych wydarzeń. ...
Film animowany
prostu pokazując ją w szerszej, bardziej ekstremalnej formie. Inne formy przejaskrawienia dopuszczają surrealizm, hiperrealizm i zróżnicowanie w cechach fizycznych danego bohatera.dobry rysunek – rysownik ...
Kolaż
...
Inne lekcje zawierające informacje o "surrealizm":
218 Oblicza światowej kultury (plansza 4)
...
|
