 Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.
praworządność
praworządność - zasada przestrzegania prawa przez organy państwa.
Pojęcie praworządności, według dominującego stanowiska nauki prawa, dotyczy wyłącznie przestrzegania prawa przez organy władzy publicznej, natomiast nie odnosi się do zachowań obywateli. Wiąże się ono z kwalifikacją prawną władczych działań organów władzy, zarówno w sferze stanowienia, jak i stosowania prawa.
W nauce prawa znane są obecnie dwie konkurencyjne koncepcje praworządności, które dzieli odmienne podejście do kwestii wartościowania prawa. Są to:
-
formalna koncepcja praworządności
-
materialna koncepcja praworządności
Zwolennicy formalnej koncepcji praworządności przyjmują, że praworządne są wszelkie działania organów państwa, które są zgodne z ustanowionych prawem. Sama treść prawa jest obojętna, a więc przyjmuje się, że przestrzeganie prawa jest wartością samoistną, która daje obywatelom poczucie pewności, stabilności i przewidywalności.
Zwolennicy materialnej koncepcji praworządności twierdzą natomiast, że nie można ograniczać problemu praworządności jedynie do aspektów formalnych. Ich zdaniem istotna jest również treść prawa. Istotnym argumentem na rzecz takiego pojmowania praworządności są działania reżimów totalitarnych (państwa nazistowskiego czy państw komunistycznych), w których wiele czynów było wprawdzie zgodnych z obowiązującym prawem, ale prawo to było złe z moralnego punktu widzenia. PRL była uważana za państwo niepraworządne zarówno z punktu widzenia formalnej, jak i zwłaszcza materialnej koncepcji praworządności.
Podkreśla się, że za praworządne można uznać państwo, w którym nie tylko przestrzega się prawa, ale i prawo spełnia pewne postulaty natury aksjologicznej. Takie podejście wiąże się ze zmiennością historyczną, geograficzną czy kulturową norm leżących u podłoża stanowienia prawa, które mogą być odmienne w zależności od przekonań filozoficznych, politycznych, religijnych czy moralno-światopoglądowych. Można jednak wyróżnić pewne uniwersalne zasady (przyjmowane także w polskiej doktrynie prawa), że prawo powinno być równe dla wszystkich obywateli, deklarować powstawowe wolności i prawa człowieka i obywatela, zawierać gwarancje ich realizacji. Innymi słowy, choć formalne przestrzeganie prawa jest warunkiem koniecznym, prawo nie może być oderwane od swoich społecznych funkcji, celów i ważnych społecznie wartości.
W krajach europejskiego kręgu kulturowego katalog wartości jest w zasadzie jednolity i obejmuje takie wartości jak wolność i godność człowieka, równość wobec prawa, prawo do życia i osobistego bezpieczeństwa, wolność sumienia, poglądów i wyznania, wolność działania w granicach gwarantujących nieszkodzenie innym czy prawo do własności.
Problem praworządności był już dostrzegany przez starożytnych myślicieli, jak Platon i Arystoteles. Koncepcja państwa prawnego rozwinęła się szczególnie w Niemczech w XIX w. Jednym z głównych jej propagatorów był Robert von Mohl.
Inne hasła zawierające informacje o "praworządność":
Demokracja ludowa
...
Zeus
...
Prawica
...
Wolność i Praworządność
...
Unia Polityki Realnej
...
Hory
roku; córki
Zeusa
i
Temidy
, siostry
Charyt
i
Mojr
. Nosiły imiona: Eunomia (praworządność),
Dike
(sprawiedliwość) i
Ejrene
(pokój). W
Atenach
znano je pod imionami: ...
Liberalizm
...
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
...
Sosnowiec
...
III Rzeczpospolita
...
Inne lekcje zawierające informacje o "praworządność":
50. Polska w strukturach międzynarodowych (plansza 11)
obejmowały następujące zagadnienia:
polityczne – osiągnięcie przez państwo kandydujące stabilności instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, respektowanie praw człowieka oraz poszanowanie i ochronę praw mniejszości narodowych,
ekonomiczne – ...
113. Monarchia absolutna i parlament (plansza 19)
...
|
