www.szkolnictwo.pl

polis

polis (gr. πόλις l.mn. πόλεις poleis, pierwotnie "miejsce warowne") – forma państwa w starożytnej Grecji, Fenicji i Mezopotamii, nazywanego także miastem-państwem. Terytorialnie polis obejmowała najczęściej samo macierzyste miasto z otaczającymi je wiejskimi terenami – tzw. χώρα (chora). Bywały duże poleis (jak np. ateńska), w skład których wchodziły osiedla o charakterze miejskim, niebędące odrębnymi organizmami, a także poleis, które w ogóle nie posiadały ośrodka miejskiego. Liczyła od kilku do kilkunastu tysięcy obywateli.

Polis była wspólnotą wolnych obywateli, w której decyzje o ich życiu były podejmowane przez zgromadzenie ludowe (mężczyzn). Poza wspólnotą znajdowali się niewolnicy, a mieszkający w niej na stałe cudzoziemcy nie mieli prawa głosu, podobnie jak kobiety. Najczęstszymi ustrojami w poleis były demokracja i oligarchia. Zdarzało się również, że władzę w państwie przejmował tyran (zazwyczaj przy poparciu części obywateli).

Dla Greka polis była pewnym ośrodkiem identyfikacji obywatelskiej i głównym środowiskiem politycznym, w życiu którego brał udział czyli określić ją można w pewnym sensie mianem ojczyzny.

Polis wobec innych poleis

Modelowa polis miała być niezależna politycznie, ale w praktyce miasta nie żyły w izolacji. Duże, ważniejsze miasta-państwa wpływały na decyzje mniejszych, sąsiadujących z nimi. Silniejsze poleis często podporządkowywały sobie słabsze państwa, sprawowały nad nimi przywództwo (hegemonię). Miasta będące mniejszymi, często nie mogły konkurować z potężnymi ośrodkami, takimi jak Ateny, czy Sparta, nie tylko pod względem militarnym (nie bez znaczenia była liczba obywateli polis), lecz także kulturowym.

Inne hasła zawierające informacje o "polis":

Arystoteles Prawo stanowione nie jest też prawem powszechnym, lecz obowiązuje jedynie obywateli konkretnego polis , w konkretnym czasie. Oba rodzaje prawa są jednak niezbędne dla realizacji ...

Archont Archont ( gr . ἄρχων archon - 'rządzący', dopełniacz ἄρχοντος archontos) – najwyższy urzędnik polis w starożytnych Atenach , który przewodniczył radzie areopagu i zajmował się najważniejszymi ...

Okres archaiczny (starożytna Grecja) świat, ważne były też związane z konfliktami gospodarczymi konflikty polityczne w poszczególnych polis. Kolonizacja była w dużej mierze planowana odgórnie - z poszczególnych miast ...

Związek Koryncki ...

Związek Helleński Tegea , Orchomenos , Tiryns , Plateje , Sykion , Egina , Megara . Związek grupował w sumie 31 polis pod dowództwem Sparty (zarówno na lądzie jak i na morzu). ...

Efor Efor ( gr . ἔφορος [ephoros]) - jeden z pięciu najwyższych urzędników w spartańskiej polis . Pochodzenie urzędu eforatu nie jest bliżej znane, choć przypuszcza się, ...

Historia Ukrainy a VI wiekiem p.n.e. Były to nadbrzeżne miasta zbudowane na wzór greckich polis , prowadzące ożywiony handel wyrobami rzemiosła w zamian za zboże , bydło , miód , ...

Wenecja strefie wpływów Bizancjum , zdołało uzyskać niezależność. Wenecja była państwem-miastem, na wzór greckich polis , jej ustrojem była republika . Głową państwa był doża Wenecji (doge – ...

Edukacja swoje znaczenie już od wieków. Szczególnyne znaczenie miała w starożytności. Zwłaszcza w polis greckich. W XV wieku dzięki wynalazkowi druku przez Jana Gutenberga nastąpił ...

Federacja państw złożonych. Federacja w starożytnej GrecjiFederacja w starożytnej Grecji była formą uzależnienia polis . Był to związek polityczny greckich polis z Macedonią , w którym polis ...

Inne lekcje zawierające informacje o "polis":

009. Imperium Macedońskie (plansza 3) ...

014. Historiografia starożytnej Grecji (plansza 5) ...

012 Macedonia Filipa II i Aleksandra Wielkiego (plansza 5) ...