Dzieje (
gr
. Ἱστορίαι Historiai,
łac
. Historiae) – dzieło historyczne
Herodota
, napisane w
dialekcie jońskim
. Podział na dziewięć ksiąg, nazwanych imionami
muz
jest późniejszy i arbitralnie dzieli tok narracji. Częściowo zostało napisane wkrótce po
450 p.n.e.
, bowiem w tym czasie za odczytanie pochwały
Aten
ich mieszkańcy przyznali Herodotowi nagrodę 10
talentów
.
W swym dziele Herodot wokół zasadniczej osi tematycznej walki Wschodu z Zachodem, kulminującej w wojnach grecko-perskich, grupuje wiele cennych ekskursów geograficzno-etnograficznych, dotyczących
Lidii
,
Persji
,
Babiloniii
,
Egiptu
i in. Konstrukcja Dziejów jest skomplikowanym złożeniem wzajemnie obejmujących się dygresji. Za źródła Dziejów posłużyły Herodotowi obserwacje własne, tradycja ustna różnych ludów i wcześniejsze teksty literackie. Nieraz przytacza wiele wersji danego zdarzenia, pozostawiając czytelnikowi możliwość wyboru.
Dużą rolę w dziele odgrywają
wyrocznie
i znaki boskie, a historia ludzka jest rządzona przez boskie prawa karzące upadkiem za zbytnie powodzenie. Dzieło to uznaje się za pierwszą pracę historyczną, a dla późniejszych autorów, jak również współczesnych badaczy, stanowiło podstawowe źródło informacji o Grecji archaicznej, jak również o Persji i innych krajach
Bliskiego Wschodu
. Na język polski Dzieje przetłumaczyli
Antoni Bronikowski
i
Seweryn Hammer
.
Linki zewnętrzne
