Próbki metali ziem alkalicznych

Berylowce (metale ziem alkalicznych, wapniowce^[1]) - pierwiastki chemiczne występujące w drugiej grupie układu okresowego pierwiastków . Są to beryl (Be), magnez (Mg), wapń (Ca), stront (Sr), bar (Ba) i rad (Ra). Wszystkie są dwuwartościowe.

Położenie w układzie okresowym

Berylowce wraz z litowcami tworzą blok s . Zapisana w sposób ogólny konfiguracja elektronowa berylowców to [GS] ns², gdzie GS to poprzedzający gaz szlachetny.

Występowanie w przyrodzie

Magnez i wapń występują pospolicie w skorupie ziemskiej. Stront i bar występują rzadziej, a beryl jeszcze rzadziej. Rad występuje jedynie w śladowych ilościach (około 6x10^-7 ppm) w rudach uranu .

Nazwa tej grupy pierwiastków pochodzi od gleb posiadających odczyn zasadowy , w których większość z nich występuje.

Właściwości fizyczne

Wszystkie berylowce są metalami . Pierwiastki należące do tej grupy są miękkie, lekkie i łatwo topliwe. Miękkość i topliwość rośnie z kolejnymi okresami w grupie.

Właściwości chemiczne

Metale te, oprócz berylu, cechują silne własności metaliczne i zasadowe. Tlenki i wodorotlenki berylowców także mają charakter zasadowy, który zwiększa się w kolejnych okresach. Wyjątkiem jest beryl, którego związki są generalnie amfoteryczne . Berylowce są nieco mniej reaktywne od poprzedzających je w układzie okresowym metali alkalicznych . Berylowce występują w II stopniu utlenienia i tworzą jony typu M²⁺. Wapń, stront, bar i rad reagują z tlenem oraz z wodą w temperaturze pokojowej. Magnez do rozpoczęcia reakcji z wodą wymaga podgrzania. Ogólny zapis takiej reakcji:

M + 2H₂O → M(OH)₂ + H₂↑ , gdzie M to metal ziem alkalicznych.

Otrzymywanie

Metale te otrzymuje się przez elektrolizę ich stopionych soli.

Inne pierwiastki

Niektóre aktynowce , a także metale przejściowe (np. cyrkon ), posiadają zbliżone własności chemiczne - jednak zwykle nie zalicza się ich do tej grupy pierwiastków. Bardziej reaktywne metale ziem alkalicznych (np. wapń i stront) niekiedy nazywa się natomiast metalami alkalicznymi, w szerszym sensie tego pojęcia.

Zobacz też

• Metale przejściowe
• Metale ziem rzadkich
• Półmetale
• Niemetale

Przypisy

Bibliografia