Złoże mineralne
Złoże mineralneZłoże mineralne – naturalne nagromadzenie
kopalin
w obrębie
skorupy ziemskiej
, powstałe w wyniku różnorodnych procesów
geologicznych
. Istotny jest fakt, iż złoże występuje w takiej ilości i w takich warunkach ekonomicznych i geologicznych, że jego eksploatacja jest opłacalna (tym się różni złoże od zasobu). Klasyfikacja złóżW
ekonomii
złoża dzieli się na bilansowe - takie, które opłaca się eksploatować i pozabilansowe - takie, których w obecnych warunkach eksploatować się nie opłaca, ale przypuszczalnie w najbliższej przyszłości ich wydobycie stanie się rentowne. Złożami pozabilansowymi są np. zasoby
rud żelaza
w okolicach
Suwałk
, nieeksploatowane z powodu znacznej głębokości ich zalegania oraz ze względów
ekologicznych
, między innymi po to, aby nie naruszać ekologicznej równowagi
Wigierskiego Parku Narodowego
. Złoża można dzielić ze względu na ich gospodarcze znaczenie. Podział ten jest następujący: - surowce energetyczne -
ropa naftowa
,
węgiel kamienny
i
brunatny
,
torf
,
gaz ziemny
, rudy
uranu
- kruszce i rudy metali -
hematyt
,
magnetyt
,
miedź
,
aluminium
,
mangan
,
nikiel
,
chrom
,
cynk
i
ołów
,
złoto
,
srebro
,
platyna
,
pallad
- kamienie szlachetne i półszlachetne -
diamenty
,
beryl
,
granat
,
turmalin
,
turkus
,
agat
,
kryształ górski
, itp.
- surowce budowlane -
kruszywo
naturalne: (
żwiry
,
piaski
) i sztuczne:
bazalt
,
melafir
,
wapień
,
marmur
, kamień ciosowy (
granit
,
piaskowiec
), kamień ozdobny (marmur, granit, piaskowiec), materiały wiążące (
gips
,
anhydryt
,
wapienie
i
margle
)
- surowce chemiczne -
sól
,
fosforyty
,
siarka
rodzima,
saletra
- surowce szklarskie i ceramiczne - piaski
kwarcowe
, niektóre
gliny
i
iły
-
wody mineralne
-
szczawy
,
solanki
, wody radoczynne
Co roku
Państwowy Instytut Geologiczny
publikuje Bilans zasobów kopalin, obejmujący wszystkie udokumentowane aktualnie złoża na terenie
Polski
. Podział genetyczny złóżIstnieją dwa najważniejsze klasyfikacje złóż ze względu na sposób ich powstawania. Obydwie klasyfikacje przedstawiają tabele poniżej: Złoża endogeniczne | Złoża magmowe | platyna,
diamenty
, rudy chromu, niklu i żelaza, a także
wolfram
, miedź,
fluoryt
| Powstają wskutek stygnięcia i krystalizacji
magmy
bądź
lawy
| Złoża metamorficzne |
grafit
,
azbest
,
koks
naturalny, magnetyt, surowce
skalne
| Powstają wskutek procesów
metamorfizmu
| Złoża egzogeniczne | Złoża wietrzeniowe |
boksyty
,
kaolin
,
siarka
| Powstają wskutek usunięcia
skały płonnej
i wzrostu zawartości składnika użytecznego | Złoża osadowe właściwe |
węgiel
, gaz ziemny, ropa naftowa,
sól kamienna
,
sole potasowe
,
gips
,
anhydryt
, rudy żelaza,
fosforyty
, skały osadowe | Powstają na skutek działalności organizmów żywych albo na skutek odparowywania
roztworów
| Złoża osadowe mechaniczne | diamenty,
złoto
rodzime,
kasyteryt
,
korund
,
piaski
,
żwiry
| Powstają wskutek selektywnemu
transportowi
i
sedymentacji
w środowisku
wodnym
|
magmogeniczne | magmowe | Powstają wskutek zastygania magmy i krystalizacji
minerałów
| pomagmowe | Powstają wskutek krystalizacji roztworów znajdujących się w magmach | wulkanogeniczne | Powstają wskutek wytrącania się minerałów z
gazów
wulkanicznych
| hipergeniczne | wietrzeniowe | Powstają wskutek selekcji
zwietrzelin
przez siły
grawitacyjne
, wody i
wiatry
| osadowe (mechanogeniczne, chemogeniczne i ewaporacyjne) | Powstają wskutek sedymentacji osadów lub wytrącania się z roztworów | biogeniczne | Powstają wskutek przekształcania szczątków organicznych w skorupie ziemskiej pod wpływem procesów metamorfizmu | metamorfogeniczne | metamorficzne | Powstają wskutek przeobrażania minerałów i skał w głębi skorupy ziemskiej pod wpływem procesów metamorfizmu | zmetamorfizowane | Powstają wskutek przeobrażania pod wpływem procesów metamorfizmu złóż uprzednio wykształconych (także złóż metamorficznych) |
Formy złóżSchemat przedstawiający formy złóż W zależności od formy, w jakiej dane złoże występuje pod lub na powierzchni
litosfery
, można wyróżnić: Zobacz też,
Inne hasła zawierające informacje o "Złoże mineralne":
Oskrzeliki
...
Przemysł chemiczny
...
Wody gruntowe
...
Żwirownia
...
Struktura skały
...
Pobrzeże Kaszubskie
...
Pojezierze Kaszubskie
...
Oskoła
...
Garbniki
...
Nawozy
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Złoże mineralne":
202. Historia geologiczna i budowa Polski. Rozmieszczenie zasobów mineralnych (plansza 11)
...
Budowa i rola części biernej układu ruchu (plansza 3)
...
202. Historia geologiczna i budowa Polski. Rozmieszczenie zasobów mineralnych (plansza 4)
...
|