Herb ziemi dobrzyńskiej

Położenie ziemi dobrzyńskiej na mapie Polski z zaznaczonymi województwami i powiatami.

Ziemia dobrzyńska na mapie hydrograficznej Polski .

Ziemia dobrzyńska – obszar w województwie kujawsko-pomorskim , na wschód od Torunia , między rzekami: Wisłą , Drwęcą i Skrwą .

Pierwotnie głównym miastem ziemi dobrzyńskiej był Dobrzyń (obecnie Dobrzyń nad Wisłą ). Najważniejszymi miastami, oprócz Dobrzynia nad Wisłą były: Rypin , Lipno , Górzno , Bobrowniki , Skępe . Zamki murowane znajdowały się w Bobrownikach, Złotorii , Radzikach , Sadłowie, Rypinie, Dobrzyniu, Lipnie, Ciechocinie i Górznie.

Daty lokacji niektórych miast na Ziemi Dobrzyńskiej:

• Rypin – 1345 rok
• Lipno – 1349 rok
• Górzno – 1327 rok
• Bobrowniki – 1403 rok
• Skępe – 1445 rok

Za datę lokacji Rypina uznawano rok 1345 , jednak wydaje sie, że wystawiono wówczas przywilej lokacyjny dla miasta, które już istniało. Przypuszcza się, że Rypin powstał w latach 1323 - 1326 . Założenie tego miasta miało być częścią planu odbudowy księstwa dobrzyńskiego po najeździe litewskim ( 1323 ).

We wczesnym średniowieczu należała do Mazowsza . Konrad Mazowiecki w 1222 roku nadał Dobrzyń nad Wisłą i jego okolice zakonowi Rycerzy Chrystusowych ( Braci Dobrzyńskich ), a w 1228 roku nadał im w całośći kasztelanię dobrzyńską. Natomiast w 1226 roku zostali sprowadzeni Krzyżacy , którzy w dwa lata później otrzymali ziemię chełmińską . Gdy Bracia Dobrzyńscy połączyli się z Krzyżakami, Konrad nalegał na zwrot kasztelanii dobrzyńskiej. W 1235 odzyskał ją, ale musiał się zrzec ziemi chełmińskiej na rzecz Krzyżaków. Do 1466 ziemia dobrzyńska stanowiła niejednokrotnie przedmiot sporu pomiędzy Polską a Krzyżakami. Do Korony włączono ją w 1466 roku. Ostatecznie, w czasach I Rzeczypospolitej Ziemia Dobrzyńska stała się częścią województwa inowrocławskiego , dzieląc się na 3 powiaty: dobrzyński, rypiński i lipnowski. W Lipnie odbywały się sejmiki , podczas których wybierano dwóch posłów na sejm , deputata na trybunał i do komisji radomskiej . Kasztelanowie dobrzyński, rypiński i słoński byli senatorami mniejszymi . Starostwo bobrownickie było starostwem grodowym , a dobrzyńskie, lipnowskie, rypińskie były starostwami niegrodowymi .

W Szafarni w Ziemi dobrzyńskiej, należącej wówczas do Juliusza Dziewanowskiego , w czasie wakacji , przypadających na lata 1824 - 1825 , przebywał Fryderyk Chopin .

Obecnie działa Stowarzyszenie Gmin Ziemi Dobrzyńskiej.

Zobacz też

• krainy historyczne w Polsce
• Kujawy
• ziemia – jednostka administracyjna w dawnej Polsce
• Gustaw Foss – dialektolog badający przed II wojną światową gwarę Ziemi dobrzyńskiej

Linki zewnętrzne

• Ziemia dobrzyńska w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich , Tom II (Derenek – Gżack) z 1881 r.
• Ziemia Dobrzyńska w Toruńskim Serwisie Turystycznym
• Stowarzyszenie Gmin Ziemi Dobrzyńskiej