Mapa zasolenia wód morskich (2001)

Zasolenie wód określa się jako ogół substancji rozpuszczonych w wodzie i podawane zwykle w promilach (‰).

Zasolenie mórz i oceanów

Zasolenie wody morskiej zasadniczo różni się od zasolenia wód śródlądowych występujących w słonych jeziorach , ponieważ woda wszystkich oceanów i mórz otwartych zawiera takie same sole , będące w takim samym stosunku procentowym, a różni się między sobą jedynie stężeniem , czyli stosunkiem ilości wszystkich soli do ilości wody. Natomiast wody śródlądowe mają całkowicie odmienny zestaw rozpuszczonych soli, w których jest mniej chlorków , a więcej węglanów i siarczanów . Ponadto występują duże różnice w składzie i stężeniu soli pomiędzy różnymi zbiornikami. Obecnie panuje pogląd, że oceany zostały zasolone w zamierzchłej przeszłości solami wydobywającymi się z wnętrza ziemi i na przestrzeni dziejów ich zasolenie zmieniało się tylko nieznacznie.

Średnie zasolenie oceanu światowego wynosi około 35‰, co znaczy mniej więcej, że w 1000 g wody rozpuszczone jest 35 g stałych substancji. Na zasolenie ma wpływ bilans strat i zysków wody w danym akwenie, który zmienia się na skutek parowania , topnienia , napływu wody słodkiej itp.

Ścisła definicja

Na potrzeby oceanografii i nauk pokrewnych stosuje się bardziej precyzyjną definicję.

Zasolenie to ogólna mineralizacja wody morskiej, określająca zawartość substancji stałej w gramach przypadającej na 1 kg wody morskiej po usunięciu wszystkich substancji organicznych i po zastąpieniu wszystkich bromków i jodków – chlorkami , a węglanów – tlenkami .

Zasolenie S bada się mierząc ilość chlorków i stosując empiryczny wzór:

gdzie Cl^– oznacza zawartość jonów chloru w promilach. Metoda ta stosowana jest od dość dawna^[]. Obecnie stosuje się częściej tzw. zasolenie praktyczne. Mierzy się przewodnictwo jonowe w wielu warunkach i porównuje z przewodnictwem jonowym KCl mierzonym w temp. 15 °C i ciśnieniu 1 atm.^[] Zasolenie wyraża się w promilach .

Konsekwencje zasolenia wód

• Im bardziej zasolona jest woda, tym większy jest jej ciężar właściwy .
• Woda morska nie nadaje się do spożycia i nawadniania upraw.
• Woda morska jest bardziej "agresywna" wobec metali – około 50 razy niż woda słodka.
• Woda morska jest dobrym przewodnikiem prądu elektrycznego.
• Woda zasolona ma inną zależność temperatury i gęstości niż woda słodka.
• Woda morska, inaczej niż woda słodka, nie eroduje skał wapiennych, stąd jaskinie w nadmorskich skałach są wyłącznie wynikiem działalności mechanicznej fal i prądu

Zamarzanie wody słonej

Temperatura zamarzania wody morskiej jest niższa od temperatury zamarzania wody słodkiej. Empiryczny wzór na temperaturę zamarzania wody przedstawia równanie Krummela:

gdzie to zasolenie w ‰ (promilach). Wynik podany jest w °C ( skali Celsjusza ).

Zasoby słonej wody morskiej

Słone jeziora

Za najbardziej zasolony zbiornik wodny ( jezioro ) uważane jest Morze Martwe (ok. 231‰ – 6,6 razy więcej niż średnie zasolenie oceanów ^[]), jednak bardziej słone są jeziora Asal w Dżibuti (348‰), Patience (nawet do 428‰) w Kanadzie i staw Don Juan na Antarktydzie (338-402‰).

Ich zasolenie wielokrotnie przekracza największe zasolenie wód morskich - ok. 41‰ w przypadku Morza Czerwonego .

Ciekawostki

Średnie zasolenie wód oceanicznych jest prawie równe zasoleniu płynów ustrojowych zwierząt^[].

Linki zewnętrzne

• The 12 Saltiest Places on Earth