Na mapach: 44°07'N 15°13'E / 44.117, 15.217

Zadar
Herb Herb Zadaru
Państwo	Chorwacja
Komitat	Zadarska županija
Burmistrz	Živko Kolega
Powierzchnia	194 km²
Położenie	44° 7' N 15° 13' E
Ludność (2006) •  liczba ludności •  gęstość	82 680 426 os./km²
Nr kierunkowy	(+385) 023
Kod pocztowy	23 000
Tablice rejestracyjne	ZD
Miasta partnerskie	Dundee , Reggio nell'Emilia , Romans-sur-Isère , Fürstenfeldbruck , Székesfehérvár , Padwa , Iquique , Bańska Bystrzyca
Położenie na mapie Chorwacji Zadar
Strona internetowa miasta

Zadar

Ratusz

Ratusz

Panorama miasta

Panorama miasta

Brama Porta Terraferma

Brama Porta Terraferma

Przystań w Zadarze

Przystań w Zadarze

 

Zadar ( wł. Zara) – miasto w Chorwacji ( Dalmacja ), nad Morzem Adriatyckim . Od 1991 należy do niepodległej Chorwacji . Zamieszkuje je ok. 82 tys. mieszkańców (2005).

Jest to centrum gospodarcze oraz kulturalne północnej Dalmacji i jednocześnie piąte co do wielkości miasto kraju. Stolica administracyjna Zadarskiej županiji .

Znajduje się tu port handlowy i rybacki, stocznia oraz port lotniczy . Zadar jest ważnym ośrodkiem przemysłowym (przemysł spożywczy, chemiczny i włókienniczy) oraz kulturalnym (wyższa szkoła pedagogiczna, liczne zabytki i muzea ).

Historia

Zadar i okolice pod panowaniem Włoch w latach 1920-1947

Historia miasta sięga IV w. p.n.e. . Na terenie dzisiejszego Zadaru istniała osada iliryjskiego plemienia Liburnów. 300 lat później miasto, nazywane wówczas Jadrea, znalazło się pod panowaniem rzymskim . Za czasów panowania Cezara i Augusta umocniono je, otaczając murami obronnymi z basztami i trzema bramami , wytyczono forum , wzniesiono świątynie i bazyliki , amfiteatr , a także akwedukt i cmentarz . Po zniszczeniu Salony zostało wybrane na centrum administracji bizantyjskiej w Dalmacji . Około przełomu VI i VII w. w mieście urodził się przyszły papież Jan IV . W VIII w. wokół Zadaru, pozostającego pod zwierzchnictwem Bizancjum , zaczęli się osiedlać przybyli z północy Słowianie . W średniowieczu miał on status wolnego miasta i dopiero w X w. uznał zwierzchność królów chorwackich. Później znajdował się pod panowaniem weneckim . Na XV w. i XVI w. przypada bujny rozwój życia kulturalnego miasta, z którego pochodziło wielu wybitnych literatów, twórców kultury i sztuki (m.in. Petar Zoranić, jeden z pierwszych poetów piszących po chorwacku ).

Po okresie panowania weneckiego Zadar znalazł się w granicach habsburskiej Austrii . Po I wojnie światowej nie wszedł w skład Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców , ale stał się włoską enklawą wraz z kilkoma przyległymi, niewielkimi miejscowościami (oprócz Zadaru m.in. Bokanjac, Arbanasi, Crno, część miejscowości Diklo) - w sumie 104 km². W okresie II wojny światowej Zadar stał się stolicą powiększonych terytoriów włoskich w Dalmacji (m.in. ze Splitem włącznie; odstąpionych przez marionetkowe Niepodległe Państwo Chorwackie ); po upadku Benito Mussoliniego Chorwaci próbowali zająć miasto, ale ubiegły ich oddziały Wehrmachtu; do 1944 miasto było pod kontrolą Włoskiej Republiki Socjalnej . W październiku 1944, po wycofaniu wojsk niemieckich i ucieczce włoskich urzędników, Zadar zajęli partyzanci jugosłowiańscy. Od 1947 oficjalnie znalazł się w granicach Jugosławii , a od 1991 Chorwacji .

Zabytki i turystyka

Turystyka w Zadarze rozwija się od ponad stu lat - w 1899 powstało tu pierwsze biuro podróży Liburnija, istniejące nieprzerwanie do dziś. Znajduje się tu bardzo interesujące Muzeum Archeologiczne ze zbiorami z czasów starożytnych i średniowiecza. W chorwackich folderach turystycznych stawiane bywa na równi z Dubrownikiem oraz Wenecją . Miasto znane jest ze słynnego wiśniowego likieru Maraschino. Niedaleko przystani promowej w nadbrzeże wbudowane są organy, które wydają niski dźwięk, gdy nadchodzi fala. Dlatego odnosi się wrażenie, że ten dźwięk pochodzi z morza.

Najciekawsze zabytki :

• rzymskie forum i ruiny budowli rzymskich
• kościół przedromański św. Donata z IX w.
• romańska katedra św. Anastazji z przełomu XII w. i XIII w.
• kościół św. Marii z charakterystyczną dzwonnicą z 1105
• kościół gotycki św. Tomy z XIV w.
• renesansowa loggia
• budynek straży miejskiej z wieżą zegarową
• brama Porta Terraferma,
• klasztor Franciszkanów z XVI w.
• pałace barokowe
• arsenał z XVIII w.
• ratusz
• kościół św. Szymona ze srebrnym sarkofagiem w środku
• klasztory - św. Michała i franciszkanów.

Inne

Miasto odgrywa ważną rolę w transporcie ^[], gdyż zbiegają się tu drogi z Rijeki i Zagrzebia na południe kraju.

W mieście znajduje się hala sportowa Arena Jazine .

Miasta partnerskie

• Dundee , Szkocja
• Reggio nell'Emilia , Włochy
• Romans-sur-Isère , Francja
• Fürstenfeldbruck , Niemcy
• Székesfehérvár , Węgry
• Padwa , Włochy
• Iquique , Chile
• Bańska Bystrzyca , Słowacja

Kościół św. Donatusa

Kościół św. Marii

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa miasta Zadar
• eZadar News Portal