Świniary Stare – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim , w powiecie sandomierskim , w gminie Łoniów .

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego .

Geografia

W XIX –wiecznych dobrach Świniary umiejscowione były cztery małe jeziora: Zadnie, Kamień, Żurawskie, Olesna – znane nam z oryginalnego opisu Ludwika Wolskiego z 1851 roku^[2].

Ludwik Wolski, Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, t. I.

Jeziora w Królestwie Polskiém. (...) Jeziora Gubernii Radomskiéj. (...) Powiat Sandomierski. Wszystkie jeziora powiatu tego leżą nad samą rzeką Wisłą[2] lub w niewielkiéj od niéj odległości[3]. (...) W dobrach Swiniary znajdujemy jezioro nazwane Zadnie. Położone na płaszczyźnie rozległéj, w miejscu otwartém, wśród gruntów urodzajnych, więcéj długie a wązkie, ma obszerności morgów 11, głębokości stóp 12. Przez jezioro to przepływa strumień idący od wsi okolicznych i następnie wpada do Wisły. W czasie spadnięcia nawalnych deszczów i stopnienia śniegów wody jeziora tego cokolwiek podnoszą się, lecz z lądów nie występują. Kommunikacyi podziemnéj i źródeł mineralnych nie ma. Woda czysta, cokolwiek zarośnięta trzciną. Poławiają się szczupaki, okunie, karasie, liny i płotki, z czego dochód na rok wynosi rubli srébrem 30. Spławy nie istnieją żadne. W tychże dobrach Swiniary jeszcze trzy jeziora: Kamień, Żurawskie, Olesna. Jezioro Kamień. Z trzech jego stron rozciąga się rozległa płaszczyzna, a od zachodu wzgórze na 5 stóp wysokie. Grunta nadbrzeżne urodzajne, twarde. Obszerność jeziora morgów 4, głębokość stóp 12. Do tego jeziora żadna rzeka ani przypływa, ani odpływa; woda w niém zupełnie stojąca. Kommunikacyi podziemnych ani źródeł mineralnych nie ma żadnych. Woda nigdy nie wzbiera, zawsze poziom stale utrzymuje, czysta, słodka, nieco trzciną zarosła. Ryby poławiają się w małéj ilości, z czego dochód na rok wynosi najwięcéj rubli srébrem 3. Jezioro Żurawskie położone wśród rozległéj płaszczyzny, grunta jego nadbrzeżne są po części piasczyste, wszelako urodzajne. Obszerność tego jeziora dochodzi 15 morgów, a głębokość do 16 stóp. Woda stojąca, znikąd nie przypływa i nigdy nie podnosi się; czysta, smaczna. Kommunikacyj podziemnych i źródeł mineralnych nie ma. Brzegi zarośnięte trzciną i trawą. W ryby mało obfituje; z rybołóstwa na rok najwięcéj rubli srébrem 2 dochodu miéć można. Spławy na tém jeziorze nie odbywają się. Jezioro Olesna. Grunta nadbrzeżne od strony wschodniéj są twarde; z trzech stron pozostałych, bagna i trzęsawiska. Obszerność jeziora morgów 12, głębokość stóp 18. Do jeziora tego żadna woda nie przypływa, ani też z niego odpływa. Woda w jeziorze tém jest brudna, błotem czuć się dająca, trzciną, łozami i innemi chwastami po brzegach zarosła. Kommunikacyi podziemnéj, ani źródeł mineralnych nie ma. W ryby zupełnie nie obfituje. Spławy żadne. (...) Z wyliczenia takowego wypada, że w gubernii radomskiéj jest w ogóle jezior 59, rozległość ich włók 15, morgów 27; w tym: w powiecie sandomierskim jezior 31, rozległość ich włók 11, morgów 7. Wszystko to są jeziora mniejszéj wielkości; największe z nich Kozłowy dół ma obszerności morgów 70, po nim idzie Krzcińskie – morgów 50, daléj Słoniawa i Przewłockie po morgów 30; inne coraz mniejsze[2].

Przypisy

Literatura

Linki zewnętrzne

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi