Zaczerniowate (Melastomataceae Juss.) –
rodzina
roślin należąca do rzędu
mirtowców
. Należy do niej 188
rodzajów
z około 5 tysiącami gatunków (najbardziej obfitująca w gatunki rodzina rzędu). Rośliny te występują w strefie tropikalnej na całym świecie w wiecznie zielonych
lasach deszczowych
, osiągając największe zróżnicowanie na kontynentach amerykańskich, gdzie występuje 3/4 gatunków. Najdalej na północ, po strefę klimatu umiarkowanego sięga rodzaj Rhexia. Należą tu
byliny
,
krzewy
i
pnącza
.
Morfologia
Cechy charakterystyczne w budowie roślin tej rodziny to łukowata
nerwacja
, przy czym 3-9 nerwów u nasady połączonych jest gęstą siecią nerwów bocznych oraz specyficzna budowa
pręcików
.
Pylniki
wyposażone są bowiem w "przyczepkę" o bardzo zmiennym kształcie u różnych gatunków. Występują zarówno pręciki płodne, jak i wyposażone w płony pyłek, służące tylko do kuszenia
owadów
zapylających.
Liście
są zawsze naprzeciwległe.
Kwiaty
zebrane w
wiechy
. Kielich i korona kwiatu ustawione są na skraju kubkowatego dna kwiatowego. Owocem są torebki lub jagody.
Systematyka
- Pozycja wg
APWeb
(2001...)
W aktualizowanym
systemie APG II
jedna z rodzin rzędu
mirtowców
(Myrtales) należącego do
kladu różowych
(rosids) i w jego obrębie stanowiącego
klad siostrzany
bodziszkowców
[1].
mirtowce
|
| trudziczkowate Combretaceae |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| zaczerniowate Melastomataceae |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Pozycja w
systemie Reveala
(1993–1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
różowe
(Rosidae Takht.), nadrząd Myrtanae Takht., rząd
mirtowce
(Myrtales Rchb.), podrząd Myrtinae Burnett., rodzina zaczerniowate (Melastomataceae Juss.)[2].
- Podział i przedstawiciele (wybór)
Wyróżnia się dwie podrodziny[1]:
- podrodzina Olisbeoideae Burnett – obejmuje 6 rodzajów z 435 gatunkami, najliczniejsze w gatunki są rodzaje Memecylon i Mouriri.
- podrodzina Melastomatoideae Seringe – obejmuje 182 rodzajów z 4570 gatunkami.
Wybrane rodzaje:
- rodzaj: Gravesia
- rodzaj: Medinilla – medinilla
- rodzaj: Melastoma
- rodzaj: Miconia
- rodzaj:
Sonerila
- rodzaj: Tibouchina
- rodzaj: Tococa
Zastosowanie
Wiele gatunków uprawianych jest jako
rośliny ozdobne
. W warunkach polskich w oranżeriach i domach uprawia się np. medinillę wspaniałą Medinilla magnifica. Gospodarczo wykorzystywany jest jeden gatunek z
bulwami korzeniowymi
– Rhexia virginica.
Przypisy
Bibliografia
- Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. .