Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Xawery Dunikowski

Xawery Dunikowski

Xawery Dunikowski
Imiona i nazwiskoXawery Dunikowski
Data i miejsce urodzenia24 listopada 1875
Kraków ,   Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci26 stycznia 1964
Warszawa ,   Polska
NarodowośćPolak
Dziedzina sztuki rzeźba , malarstwo
Ważne dziełaTchnienie, Fatum, Macierzyństwo, Autoportret (Idę ku słońcu), Grobowiec Bolesława Śmiałego, Francuzka I, Głowy wawelskie, Pomnik Józefa Dietla w Krakowie , Pomnik Czynu Powstańczego , Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej , Pomnik Żołnierza 1 Armii WP
Muzeum artysty Królikarnia
Odznaczenia

Xawery Dunikowski (ur. 24 listopada 1875 w Krakowie , zm. 26 stycznia 1964 w Warszawie ) – polski rzeźbiarz, malarz i pedagog.

Spis treści

Życie i twórczość

Pochodził ze zubożałej szlachty. Jego ojciec Mieczysław pracował jako nadkonduktor kolei warszawsko-wiedeńskiej. Edukację rozpoczął w Szkole Technicznej w Warszawie. W 1896 przyjechał do Krakowa studiować w Szkole Sztuk Pięknych u rzeźbiarzy: Alfreda Dauna w latach 1896-99 i Konstantego Laszczki 1899-1903.

Po studiach wyjechał do Warszawy, aby objąć stanowisko profesora rzeźby w Szkole Sztuk Plastycznych. W 1905 zastrzelił podczas sprzeczki malarza Wacława Pawliszaka , został jednak zwolniony z aresztu za kaucją w wysokości 2 tys. rubli. W Warszawie pracował do roku 1910, po czym wyjechał do Krakowa. W 1914 wyjechał na stypendium do Londynu . Kolejne lata spędził w Paryżu , służył przez rok w Legii Cudzoziemskiej . W 1922 wrócił do Polski, aby objąć katedrę rzeźby na krakowskiej ASP . Do grona uczniów Dunikowskiego zaliczali się m.in.: Jerzy Bandura , Zygmunt Gawlik , Józef Gosławski , Maria Jarema , Jacek Puget oraz Henryk Wiciński [1].

W okresie międzywojennym otrzymał wiele prestiżowych nagród, wykonał setki realizacji, które przyniosły mu międzynarodową sławę. Z dzieł z tego okresu można wymienić postacie czterech ewangelistów na gmachu Seminarium Śląskiego w Krakowie z 1927, głowy wawelskie z lat 1925-27 i pomnik prezydenta Józefa Dietla z 1936.

Okres okupacji spędził jako więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz , gdzie trafił po aresztowaniu w 1940. Uczestniczył w tamtejszym ruchu oporu organizowanym przez Witolda Pileckiego . Po wojnie, w latach 1945-55, kierował katedrą rzeźby na krakowskiej ASP. W 1955 na stałe przeniósł się do Warszawy. W 1959 został profesorem i kierownikiem katedry rzeźby w Państwowej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Z powojennych realizacji Dunikowskiego należy wymienić Pomnik Czynu Powstańczego na Górze św. Anny (1955) powstały w wyniku przebudowania niemieckiego mauzoleum. Z obrazów warto wspomnieć Portret córki z 1924 i Autoportret w stroju mandaryna z 1935. W Krakowie Dunikowski mieszkał w latach 1938-1940 i 1945-1955 na ulicy Karmelickiej 27, dziś na kamienicy znajduje się tablica upamiętniająca artystę.

Odznaczony Orderem Budowniczych Polski Ludowej w 1949 i Orderem Sztandaru Pracy I Klasy w 1955. Jego imieniem nazwano między innymi jeden z bulwarów we Wrocławiu : Bulwar Xawerego Dunikowskiego , ulicę w Gliwicach oraz plac w Olsztynie .

Wybrane realizacje

Galeria

Przypisy

  1. Aleksandra Melbechowska-Luty: Posągi i ludzie. Rzeźba polska dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa: Neriton, 2005, s. 202. . 

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Xawery Dunikowski":

Stanisław Konarski ...

Bitwa pod Kłuszynem ...

Alfred Daun nastrojem ulegając później wpływowi modernizmu .Do jego uczniów należeli: Bolesław Biegas właściwie Biegalski, Xawery Dunikowski , Tadeusz Breyer , Jan Szczepkowski . Linki zewnętrzne Biografia ...

1964 grunge'owego Pearl Jam 27 grudnia - Jarosław Pięta , polski polityk Zmarli 26 stycznia – Xawery Dunikowski , polski rzeźbiarz (ur. 1875 ) 27 stycznia – Stanisław Piętak , polski pisarz ...

Zbrodnia katyńska ...

Józef Gosławski ...

Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej ...

Xawery Dunikowski Xawery DunikowskiImiona i nazwiskoXawery DunikowskiData i miejsce urodzenia24 listopada 1875 Kraków ,   Austro-Węgry Data i miejsce śmierci26 ...

Stabilizacja Iraku ...

Zbigniew Stypułkowski ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Xawery Dunikowski":

219 Oświata, nauka, kultura i sport w II Rzeczypospolitej (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie