Widok na ul. Walerego Sławka wraz z osiedlem Wola Duchacka Wschód
Wola Duchacka Wschód –
osiedle
na południu
Krakowa
wchodzące w skład
Dzielnicy XI Podgórze Duchackie
, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach
dzielnicy
. Granicę wschodnią i południową osiedla stanowi ul. Nowosądecka, na zachodzie jest to ul. ul.
Walerego Sławka
(tam osiedle graniczy z
Wolą Duchacką Zachód
). Północną granicę stanowią ul. Wielicka i ul. Kamieńskiego. Często Wolę Duchacką Wschód i Wolę Duchacką Zachód określa się po prostu jako
Wola Duchacka
.
Historia
Wola Duchacka to dawna
wieś
leżąca na pograniczu Krzemionek Podgórskich i Pogórza Wielickiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z
1364
roku. W tym czasie właściciel J. Melsztyński przeniósł wieś na
prawo niemieckie
. Zapewne wówczas wytyczono ulicowy układ zabudowy (wzdłuż ob. ul. Malborskiej) oraz łanowy, południkowy rozłóg pól. Od końca XIV w. do rozbiorów Polski wieś stanowiła własność
klasztoru
Św. Ducha w
Krakowie
. Od początku XIX w. wieś należała do prywatnych właścicieli, w tym czasie założono
zespół dworski
przy ob. ul. Malborskiej (zachowana część zabudowy gospodarczej, budynek mieszkalny i pozostałości parku krajobrazowego). W II poł. XIX w. Wola Duchacka liczyła ok. 400 mieszkańców i 60 domów. W
1928
na wschodnim skraju Woli Duchackiej zlokalizowano część Krakowskiej Fabryki Kabli. W latach 30. poprzedniego stulecia w centrum wsi wzniesiono budynek szkoły. W
1942
roku na granicy z Podgórzem Niemcy założyli obóz pracy przymusowej, przekształcony w
1944
w
obóz koncentracyjny w Płaszowie
. W
1948
erygowano
parafię Zmartwychwstania Pańskiego
, a w latach 1975-88 wzniesiono kościół wg projektu A. Mazura, poświęcony w 1976 przez kard.
Karola Wojtyłę
W latach 50. wytyczono obecną ul. Kamieńskiego. W
1961
u zbiegu ulic W. Kamieńskiego i Swoszowickiej powstał
rezerwat przyrody nieożywionej Bonarka
. W latach 70. i 80. w południowej części wsi wzniesiono os.
Wola Duchacka
. Od
1991
Wola Duchacka Wschód należy do
XI dzielnicy samorządowej Podgórze Duchackie
.
Pochodzenie nazwy
Nazwa "Wola Duchacka" pochodzi od
apelatywu
wola, co oznacza "wieś zwolniona okresowo z płacenia danin". Drugi człon nazwy wywodzi się z apelatywu duchaki, czyli "członkowie Zakonu Św. Ducha". Najstarsze zapisy pochodzą z 1364 (wtedy wieś nazywano "Wolia") i z 1464 (wówczas pojawiła się po raz pierwszy obecna nazwa "Wola").
Ważne miejsca
Ważnymi miejscami na Woli Duchackiej Wschód kształtującymi charakter tego osiedla są:
- Gimnazjum nr 27 przy ul. Malborskiej (najstarsza szkoła na Woli Duchackiej)
- Szkoła Podstawowa przy ul. Malborskiej 98 kierowana przez Stowarzyszenie Rodziców (szkoła publiczna, niesamorządowa) - rozpoczyna działalność od 1.09.2010 -
http://szkolaprzymalborskiej.pl/
- Zespół Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 7 przy ul. Czarnogórskiej 14; (Gimnazjum Integracyjne nr 75 i Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 90)
- kościół i parafia księży Zmartwychwstańców przy ul. Szkolnej -
http://www.wola.kosciolcr.pl/