Tomasz Wilmowski (ur. 25 grudnia 1888 r. w Warszawie ) - postać fikcyjna, bohater serii książkowej Alfreda Szklarskiego .

Tomek Wilmowski żyje na przełomie XIX i XX wieku. Urodzony najprawdopodobniej w 1888 roku. Poznajemy go w 1902 jako młodego chłopca, który wychowuje się w Warszawie u wujostwa Karskich. Ojciec Tomka, Andrzej , spiskował przeciwko carowi i musiał uciekać z kraju. Wkrótce po jego wyjeździe umarła matka chłopca. Tomek był bardzo ciekawym i spragnionym życia chłopcem. Dobrze się uczył, lecz nie był prymusem tylko dlatego, iż w zrusyfikowanej szkole wykładana była historia Rosji. Tomek jako młody patriota chciał zasłużyć się Polsce nie mówił z kolegami po rosyjsku, lecz po polsku - jak przystało na Polaka i znał prawdziwą historię Polski dzięki swojej matce. Jego ulubionym przedmiotem była geografia . Największym marzeniem Tomka było spotkać znowu swojego ojca.

Pewnego dnia do domu Karskich przybył Jan Smuga - przyjaciel Andrzeja Wilmowskiego. Zabrał on ze sobą chłopca i doprowadził do jego spotkania z ojcem. Okazało się, że Andrzej Wilmowski był łowcą dzikich zwierząt i dużo podróżował, pracując dla niemieckiego handlarza zwierząt Hagenbecka (postać autentyczna). Tomek, na swoją pierwszą wyprawę udał się do Australii . Podczas podróży poznał bosmana Tadeusza Nowickiego , który też pochodził z Warszawy i zaprzyjaźnił się z nim. Dzięki niemu Tomek nauczył się po mistrzowsku posługiwać bronią palną . Natomiast w Australii poznał swoją przyszłą żonę Sally Allan . Kolejne tomy opisują przygody Tomka , jego ojca i przyjaciół na różnych kontynentach .

Cykl książek o przygodach Tomka, osadzony w początkach XX wieku opisuje egzotyczne, łowieckie wyprawy młodzieńca, a później młodego mężczyzny Tomasza Wilmowskiego, odbywane w towarzystwie grupy polskich emigrantów: swego bardzo prawego i szlachetnego ojca, tajemniczego Smugi oraz rubasznego i prostolinijnego bosmana Nowickiego. Czasem też towarzyszyła mu rezolutna i piękna żona, Sally Allan. Powieści utkane są z młodzieńczej tęsknoty za wielką przygodą, niewątpliwej geograficznej, przyrodniczej i antropologicznej erudycji autora oraz wyraźnych patriotycznych tonów.

Pierwowzorem postaci Tomka Wilmowskiego był bohater powieści pt. Tomek w tarapatach , pierwszej powieści dla młodzieży Alfreda Szklarskiego, który pierwsze wydanie w 1948 roku opublikował pod pseudonimem Fred Garland. Powieść została wydana ponownie w 2004 już pod prawdziwym nazwiskiem autora.

Tomasz Wilmowski, jako około 50-letni oficer polskiego kontrwywiadu, pojawia się na kartach książki Małgorzaty i Michała Kuźmińskich Sekret Kroke (wyd. Świat Książki , Warszawa 2009 ), której akcja rozgrywa się w przededniu II wojny światowej .

Bibliografia

• Kłosiński Krzysztof, Pierwszy "Tomek" egzotyzm po polsku, Guliwer , 1997 , nr 4, s. 10-17
• Kaczmarek Romuald, Podróże z Tomkiem Wilmowskim, Reporter Czasopismo Stowarzyszenia Rozwoju Ziemi Pajęczańskiej, 2000 , nr 9, s. 8-9
• Kaczmarek Romuald, W ósmą rocznicę śmierci Alfreda Szklarskiego, Guliwer , 2000 , nr 3 , s. 83-86
• Studentkowska-Piątkowska Bożena, Alfred Szklarski na szlaku odwagi, lojalności i patriotyzmu, Guliwer , 2004 , nr 1, s. 9-15