Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Bojkowie

Bojkowie

Бойки
Godło narodowe
Nazwa polskaBojkowie, Bojki
Rejon Ukraina
Bojkowszczyzna
Językgwary bojkowskie (rusińskie)
Religia grekokatolicyzm , unityzm , rzymski katolicyzm , prawosławie
Grupa Ukraińcy

Bojkowiegrupa etniczna ukraińskich górali mieszanego pochodzenia: rusińskiego i wołoskiego , zamieszkująca Karpaty Wschodnie od Wysokiego Działu w Bieszczadach na zachodzie, do doliny Łomnicy w Gorganach . Na zachodzie sąsiadowali z Łemkami , na wschodzie z Hucułami .

Język Bojków jest jednym z dialektów języka rusińskiego , z wielkim wpływem języka staro-cerkiewno-słowiańskiego , a także wpływami języków: polskiego, słowackiego, węgierskiego i rumuńskiego.[1]

Historycy i etnografowie polscy [2], ukraińscy [3] i inni prezentują różne warianty pochodzenia tego ludu. Między innymi:

W XIX w. ukraińscy poeci i etnografowie, przedstawiciele cerkwi greckokatolickiej tzw. Ruskiej trójcyMarkijan Szaszkiewycz , Iwan Wahylewycz i Jakiw Hołowacki uważali[], że Bojkowie są potomkami zeslawizowanych celtyckich plemion, które żyły w Centralnej Europie w VI w. p.n.e. Podobny pogląd prezentował w XX wieku ukraiński badacz Serhij Szeluchyn (Serhij Šeluchyn).[4]

Natomiast Roman Reinfuss twierdzi, że na terytorium Polski Bojkowie to potomkowie osadników rusko-wołoskich, osiadłych na tych terenach głównie w XVI w.[5] Podobny pogląd prezentowali Adam Fastnacht , Tadeusz Mikołaj Trajdos i dr Jerzy Czajkowski .

Z kolei Tadeusz Sulimirski przedstawił w 1974 r. kontrowersyjny pogląd na temat pochodzenia Bojków i Łemków. Podważa on całkowicie tezę o wędrówkach pasterzy wołoskich. Twierdzi, że Wołosi to autochtoni, potomkowie pasterzy dacko-trackich zaludniających dawniej tę część Karpat. W pewnym okresie stali się oni rolnikami. Natomiast grupa etnograficzna Bojków powstała w wyniku stopniowej kolonizacji gór przez ludność ruską zamieszkującą doliny[6].

W latach 90. XX wieku prof. Paul Robert Magocsi oraz prof. Paul Best zaliczyli tę mniejszość autochtoniczną do narodu karpatoruskiego, twierdzą oni, że na terenie obecnej Polski , Słowacji , Ukrainy i Serbii mieszka około 1 200 000 społeczność o proweniencji karpatoruskiej do której obok Bojków zaliczyli również Łemków i Hucułów , wobec których nie powiodły się próby ukrainizacji oraz, że ludność ta ma nadal poczucie swojej rusińskiej odrębności narodowej z aspiracjami do stania się czwartym narodem wschodniosłowiańskim, obok Ukraińców , Rosjan i Białorusinów [7][8],.

Spis treści

Nazwa

Pochodzenie nazwy Bojko nie jest do końca wyjaśnione. W literaturze spotyka się ją w roku 1811, potem w pracach Wincentego Pola, choć pierwszy znany zapis nazwy "Bojko" pochodzi z roku 1607. Niektórzy ukraińscy badacze (np. professor Serhii Shelukhyn) wiążą ją z nazwą plemienia celtyckiego Boii ( Bojów ). Na ogół panuje pogląd, że wywodzi się ona od partykuły boje (boj), używanej często w gwarze tej grupy, w znaczeniu "tak". Inna wersja wyprowadza ją od nazwy handlarzy wołami i solą. Słowa "bojko" miano dawniej używać na określenie upartego wołu. Stąd przezwisko "bojko" miało być stosowane jako synonim człowieka zacofanego i prymitywnego. W drugiej połowie XIX wieku pod wpływem literatury nazwa upowszechniła się, przechodząc proces ewolucji, od przezwiska do nazwy oficjalnej. Bojkowie nazywali siebie Hyrniakami lub Werhowyńcami[9].

Lokalizacja

Historia

W starożytności ziemie zamieszkiwane kiedyś przez Bojków, zaludniały plemiona Lugiów , powszechnie wiązane z kulturą przeworską , następnie puchowską tracko-celtycką. Po okresie wędrówek ludów (IV – VII w.), na tereny te napłynęła ludność sarmacka ( Antowie , Biali Chorwaci ) związana z kulturą praską , a od przełomu wieku VII / VIII plemiona lechickich Lędzian . W połowie IX wieku Lędzianie zostali pobici przez koczowniczych Madziarów . Od połowy X wieku rozpoczął się powolny napływ Słowian wschodnich . W połowie XI wieku ludność lędziańska została wysiedlona w głąb Rusi w dorzecze rzeki Roś , pozostali ulegli rutenizacji.

W okresie wczesnego średniowiecza tereny karpackie i podkarpackie były słabo zaludnione. Stan taki był wynikiem ponad 100-letniej zależności lennej tych ziem od chanatu tatarskiego. Osadnictwo na tym obszarze rozpoczęło się na szerszą skalę dopiero w okresie późnego średniowiecza (XIV/XV wiek). Intensywna kolonizacja rozpoczęła się z chwilą przyłączenie tych ziem do Korony polskiej w roku 1339 oraz zrzuceniem zależności od chanatu mongolskiego.

Po II wojnie światowej część terenów zamieszkanych przez Bojków (około 1/4) znalazła się w Polsce . Większość Bojków natomiast wysiedlono do USRR , resztę w wyniku Akcji "Wisła" rozproszono po Polsce. Dzisiaj Bojkowie żyją głównie w obwodach iwanofrankowskim , lwowskim i zakarpackim [10].

Przypisy

  1. Boykos
  2. prof. A. Fastnacht , prof. R. Reinfuss , T.M. Trajdos, dr. J. Czajkowski , dr. A. Wielocha
  3. Iwan Franko , R. Kyrchiv, M. Utrysko, V. Konoplia
  4. Émigré Archival Ucrainica Retrieved: Prague, Kyiv, and Moscow
  5. Opis wraz z fotografiami Romana Reinfussa
  6. Tadeusz Sulimirski, Trakowie w północnych Karpatach i problem pochodzenia Wołochów
  7. "Czy w XX w. w Europie Środkowo-Wschodniej powstają nowe narody?". J. Lewandowski [w:] Wokół antropologii kulturowej, pod red. M. Haponiuka i M. Rajewskiego, Lublin 1999, s.42-43
  8. [1] konferencja naukowa Czy istnieje czwarta Ruś? Wokół tożsamości kulturowej w regionie karpacki
  9. [2] Bojkowie – strona gimnazjum w Czarnej, art. bez podania źródeł
  10. http://www.encyclopediaofukraine.com/people.asp Encyclopedia of Ukraine, Boikos

Literatura

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Bojkowie":

Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne ...

Bojkowie БойкиGodło narodoweNazwa polskaBojkowie, BojkiRejon Ukraina Bojkowszczyzna Językgwary bojkowskie (rusińskie)Religia grekokatolicyzm , unityzm , rzymski katolicyzm , prawosławie Grupa Ukraińcy Bojkowie – grupa etniczna ukraińskich ...

Dolinianie ...

Huculi ...

Łemkowie ...

Bieszczady ...

Góry Sanocko-Turczańskie ...

Wetlina ...

Górale ...

Akcja Wisła ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Bojkowie":

241. Charakterystyka regionów geograficznych. Tatry i Bieszczady (plansza 8) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie