 Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.
sielanka
sielanka - (bukolika, idylla, ekloga, skotopaska) - gatunek literacki. Utwór poetycki, przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego. Wysnuta z piosnek pasterskich stała się świadomie kreowanym obrazem utęsknionej, szczęśliwej natury - zdaniem badaczy gatunek jest specyficznym wytworem kultury miasta i ujawnia znużenie światem cywilizacji. Idylla odsłania beztroskie, spokojne i pogodne życie, spełnione przez miłość. Sielanka ma najczęściej kształt lirycznego monologu, poprzedzonego lub przeplecionego opisem bądź dialogiem. Gatunek często ukazuje świat mitologiczny. Nierzadko też ujawnia się w utworach sielankowych temat śmierci, zwłaszcza w formie słynnego toposu "Et in Arcadia ego". ("I ja w Arkadii" to napis na grobowcu.)
Gatunek w postaci dojrzałej i mistrzowskiej ukształtował grecki poeta Teokryt (III w. przed Chrystusem), jego utwory ukazywały realistyczne obrazki z życia pasterzy, bądź stanowiły formę zabawy literackiej. W literaturze rzymskiej Wergiliusz potraktował sielankę jako obraz życia pasterzy w idealnej krainie - Arkadii. Tę tradycję ponawia europejski renesans, a zwłaszcza barok (także w obrębie barokowego klasycyzmu XVII w.). W epoce baroku ton idylliczny ujawnia się też w malarstwie (Nicolas Poussin i obraz Et in Arcadia ego, z którego pochodzi topos o tej samej nazwie) i muzyce (opera Claudia Monteverdiego Orfeusz).
W literaturze polskiej uprawiana w renesansie (Jan Kochanowski i zwłaszcza Szymon Szymonowic, który uprawiał sielankę realistyczną - sceneria i same wydarzenia przedstawione były realistycznie, dał dojrzałą postać gatunku i nadał mu polską nazwę), baroku (Szymon Zimorowic, Józef Bartłomiej Zimorowic, Samuel Twardowski) i oświeceniu ( klasycysta Adam Naruszewicz; poeci sentymentalizmu: Franciszek Karpiński i Franciszek Dionizy Kniaźnin). Ton idylliczny ujawnia się w utworach, które nie podejmują modelu gatunkowego sielanki,wielu innych autorów - jak Mikołaj Rej (pisany prozą Żywot człowieka poczciwego), barokowa poezja ziemiańska (i tworzące osobny gatunek poematy tytułowane Votum, np. Zbigniewa Morsztyna), Elżbieta Drużbacka (i Pochwała lasów).
Sielanka wpłynęła też na romantyzm, w tym na poglądy estetyczne (słynna rozprawa O klasyczności i romantyczności) i poezję (poemat Wiesław) Kazimierza Brodzińskiego oraz twórczość polemicznie sięgającego do tej tradycji Adama Mickiewicza (którego Pan Tadeusz ma w sobie jednak także tonację idylliczną). Ślady tradycji sielankowej - jako ton, klimat utworów - sięgają nawet wieku XX: to Maria Komornicka i jej późny zbiór rękopiśmienny Xięga poezji idyllicznej, Czesław Miłosz i Świat. Poema naiwne, wiersze Józefa Czechowicza oraz wielu innych autorów).
Polskie przykłady tego gatunku poetyckiego to między innymi: -
Jan Kochanowski: Pieśń świętojańska o Sobótce – cykl pieśni nawiązujący do tradycji poezji sielankowej,
- Szymon Szymonowic: przełomowy dla dziejów gatunku w Polsce tom Sielanki (1614); tu m.in.: Czary (parafraza Teokryta i Wergiliusza), Kołacze, Żeńcy
- Szymon Zimorowic: Roksolanki, to jest ruskie panny, tom, który łączy tradycję gatunkową pieśni (także ludowej) i sielanki
- Józef Bartłomiej Zimorowic: Sielanki nowe ruskie, które - celowo chropawe stylistycznie i mroczne (obraz okrucieństwa historii, temat śmierci) - naruszają normę gatunku
- Samuel Twardowski: Dafnis drzewem bobkowym, odmiana gatunku - sielanka dramatyczna
- Adam Naruszewicz: Sielanki, np. Folwark
- Franciszek Karpiński: Do Justyny. Tęskność na wiosnę, Laura i Filon (bodaj najsławniejsza sielanka polska).
W rozumieniu szerokim "idylla" oznacza "idylliczność", czyli łagodną, sielską tonację dzieła artystycznego (często: ukazującego pejzaż) lub sytuacji życiowej. To ostatnie rozumienie pojęcia ujawnia np. Guy de Maupassant w noweli Idylla.
Inne hasła zawierające informacje o "sielanka":
Tomasz Zan (poeta)
...
Stanisław Moniuszko
...
Marek Nowakowski
...
Adam Mickiewicz
1998: burszowskiej – tzn. wesołej studenckiej↑ W rzeczywistości Ballady i romanse otwiera sielanka Pierwiosnek, powszechnie zwykło się jednak uważać, iż najbardziej reprezentatywnym i otwierającym ...
Literatura – przegląd chronologiczny
...
Antoni Lange
...
Giovanni Boccaccio
...
Straszny dwór
...
Henryk Sienkiewicz
...
Józef Koffler
...
Inne lekcje zawierające informacje o "sielanka":
121 Oświecenie w Europie (plansza 20)
...
Dwie wizje zaświatów - Jan Kochanowski ˝Tren XIX˝, Bolesław Leśmian ˝Urszula Kochanowska˝ (plansza 16)
...
|
