Wierzbiak ( niem. Weidelache) – rzeka w województwie dolnośląskim (powiaty: świdnicki , jaworski , Legnica oraz legnicki ), prawy dopływ Kaczawy , źródła na Wzgórzach Strzegomskich ok. 4 km od Strzegomia , ujście do Kaczawy ok. 7,5 km poniżej Legnicy, na pewnym odcinku stanowi wschodnią granicę administracyjną miasta, rzeka płynie głównie przez tereny rolnicze. Długość rzeki wynosi: 46 km.

Wierzbiak wypływa na wzgórzach blisko 4,5 km na północny zachód od centrum Strzegomia . W początkowym biegu w pobliżu Jawora przyłącza nieliczne małe potoki, ale nie wpada do niego żaden większy dopływ, dlatego pozostaje małą rzeką.

W pierwszej połowie swojego biegu przepływa przez doliny pośród wzgórz, między którymi po kamienistym często bazaltowym dnie przemyka przezroczysta woda rzeki.

W tych to okolicach w średniowieczu rzeka zawierała złotonośne osady. Kruszec znajdowany na obszarze w pobliżu rzeki dał asumpt do powstania kopalni w Mikołajowicach .

Zabytki na Wierzbiakiem

Nad Wierzbiakiem leżą miejscowości godne odwiedzenia ze względu na zabytki.

• Wędrując w górę rzeki; najpierw odwiedzamy Gniewomierz w którym znajduje się dom prezentujący dawną ludową zabudowę Ziemi Legnickiej, a także ze względu na mały kościół, w którym odnajdujemy relikty romańskie.
• Następnie trafiamy do wsi Biskupice gdzie nad nurtem Wierzbiaka rozpięty jest (wymagający natychmiastowego remontu) kamienny most, relikt z czasów Księstwa Legnickiego .
• Powyżej we wsi Lubień znajdujemy pałac w stylu manierystycznym , którego fosa zasilana była wodami rzeki.
• W górnym biegu we wsi Mierczyce odnajdujemy znakomity zabytek, reprezentatywny dla sztuki ziem Trzebowi . Budowlę z kamienia łamanego ze średniowieczną wieżą na planie kwadratu, przechodząca w oktagonon, zwieńczoną barokowym hełmem. W budowli też odnajdujemy zachowane blisko 750 letnie relikty sztuki gotyckiej.

Fauna rzeki

W górnym i środkowym jej biegu żerują ławice strzebli potokowej .

Dopływy

• Chłodnik
• Chotla
• Kałużnik
• Koiszkówka
• Leniwy Potok
• Modzel
• Osina
• Uszewnica
• Kopanina

Miejscowości nad Wierzbiakiem

• Mściwojów – Zbiornik Mściwojów
• Luboradz
• Skała
• Mierczyce
• Lubień
• Biskupice
• Gniewomierz
• Bartoszów
• Legnica