Wielka Synagoga w Tbilisi, zwana Sefardyjską albo synagogą żydów z Achalciche ( ros. Сефардская синагога г. Тбилиси, Синагога евреев из Ахалцихе, ახალციხელების ლოცვა) - główna synagoga wspólnoty żydowskiej znajdująca się w stolicy kraju Tbilisi przy ulicy Leselidze 45-47.

Synagoga została zbudowana z cegły w latach 1904 - 1913 na terenie tzw. bazaru ormiańskiego (obecnie ulica Leselidze). Wcześniej w tych okolicach istniała bóżnica mieszcząca się w gmachu "Muntuaant darbazi" wynajmowanym pod synagogę, jednak został on zburzony z polecenia władz rosyjskich w 1899 roku. Nazwa bóżnicy wywodzi się od miejscowości Achalciche w Turcji , skąd pochodzili jej fundatorzy.

W 1903 roku tyfliscy żydzi wystąpili z prośbą do cara o zgodę na budowę nowego domu modlitewnego, pozytywna decyzja została podjęta rok później. Nowej bóżnicy architekt nadał kształt mauretańsko- eklektyczny , z przewyższonym sklepieniem i latarnią. Do początku lat dwudziestych XX wieku była jedną z trzech bóżnic w mieście (inne znajdowały się przy ul. Antona Katalikosa 3 i Abesadze 10), po 1923 roku dwie pozostałe zostały zamknięte przez władze bolszewickie.

Podwójna struktura bożnicy posiada wymiary 24,5 metra (długość) na 15 metrów (szerokość) na 14 metrów (wysokość) i obejmuje dwie sale modlitewne. Fasada główna jest udekorowana wielką gwiazdą Dawida .

Wysoka sala modlitewna, większa od drugiej modlitewni jest używana wyłącznie podczas szabatów, większych świąt i festiwali. Jako jedyna posiada galerie dla kobiet. Ściany i pułap większej sali zostały pomalowane w latach 40. XX wieku motywami geometrycznymi, biblijnymi wersetami oraz modlitwami. Ściany mniejszej sali modlitewnej są pomalowane podobnymi wzorami, lecz bardziej skromniej. Jest używana wyłącznie do codziennych modlitw i nie posiada galerii dla kobiet.

Synagoga obecnie jest centrum żydowskiej gminy w mieście. Wokół niej znajdują inne instytucje i sklepy żydowskie, które tworzą z w tym miejscu typową, tradycyjną dzielnicę żydowską.

Bibliografia

• Parzymies Dorota, "Życie codzienne w Tbilisi", Warszawa 2004 ,