Wielbłąd
Wielbłąd dwugarbny (Camelus bactrianus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Rodzina	wielbłądowate
Rodzaj	wielbłąd
Nazwa systematyczna
Camelus[1]
Linnaeus , 1758
Zasięg występowania
Zasięg występowania wielbłądów w 2003

Wielbłąd (Camelus) – rodzaj dużych ssaków z rodziny wielbłądowatych . Fizjologicznie przystosowane do życia w warunkach suchego i gorącego klimatu, są w wielu krajach wykorzystywane jako zwierzęta użytkowe .

Występowanie

W stanie dzikim wielbłądy występują jedynie w Azji Środkowej ( wielbłąd dwugarbny ) i w Australii, gdzie dotarły razem z afgańskimi poganiaczami. Wielbłąd jednogarbny wyginął na wolności wiele lat temu. Jako zwierzęta hodowlane obydwa gatunki są kosmopolityczne .

Cechy charakterystyczne

Ciało wielbłądów osiąga długość do 3 m. Ich szyja jest długa, łukowato wygięta; głowa długa, z wysklepionym ciemieniem; uszy małe i zaokrąglone. U samic występuje jedna para sutków.

Od pozostałych przedstawicieli rodziny różni je obecność charakterystycznego garbu lub garbów na grzbiecie, będących miejscem odkładania zapasów tłuszczu. Wielbłąd potrafi w nim zgromadzić nawet do 45 kg tłuszczu, co ma związek z drugą charakterystyczną cechą wielbłądów – ich odpornością na długotrwały brak wody. Warstwa tłuszczu na grzbiecie zwierzęcia pełni rolę izolatora, który wraz z gęstą sierścią ułatwia regulowanie temperatury ciała organizmu, a co za tym idzie – zmniejsza ilość wody odparowywanej w procesie pocenia się zwierzęcia. Poprzez podwyższoną temperaturę ciała, a zatem zmniejszenie gradientu termicznego między wnętrzem ciała, a otoczeniem, zmniejsza się również napływ ciepła ze środowiska do organizmu. Wielbłądy też wykazują dwa razy większą wytrzymałość na odwodnienie niż człowiek, u którego utrata ok. 11% wody z ustroju kończy się już śmiercią ^[2]. Dodatkowym przystosowaniem zwiększającym odporność na niedobór wody jest budowa powierzchni dróg nosowych wchłaniających parę wodną z wydychanego powietrza. Wielbłądy piją wodę z dowolnego źródła, zarówno słodką, jak i słoną. Wykorzystują wodę zawartą w zjadanej roślinności, przy czym znane są z umiejętności wykorzystania każdej dostępnej paszy. Dzięki tym przystosowaniom zapotrzebowanie wielbłądów na wodę w warunkach pustynnych oceniane jest na 0,28 litra na godzinę. Dla porównania człowiek przebywający na pustyni zużywa 1 litr wody na godzinę^[3].

Gatunki

W obrębie rodzaju wyróżnia się dwa gatunki:

• wielbłąd dwugarbny (Camelus bactrianus syn. Camelus ferus^[4]) – występuje zarówno w stanie dzikim (wielbłąd dwugarbny dziki C. ferus), jak i jako zwierzę hodowlane (wielbłąd dwugarbny domowy, baktrian C. bactrianus)
• wielbłąd jednogarbny (dromedar) (Camelus dromedarius) – występuje tylko jako zwierzę hodowlane

• nar – potomek wielbłąda dwugarbnego i dromedara

Etymologia nazwy

Słowo wielbłąd pochodzi z gockiego "ulbandus" (w staro-wysoko-niemieckim "olpenta"), co jest zniekształconym łacińskim wyrazem elephantus "słoń" (który z kolei pochodzi od greckiego elephas, o tym samym znaczeniu).

Ciekawostki

• Pośród licznych darów jakie w roku 986 Mieszko I ofiarował niemieckiemu cesarzowi Ottonowi III znalazł się m.in. wielbłąd^[].
• Wielbłądy, jako nieliczne wśród ssaków, posiadają erytrocyty jądrzaste^[].
• Spragniony wielbłąd potrafi wypić taką ilość wody, która równoważna jest jednej trzeciej masy ciała, choć nie ma dowodów na to, że wypija jej nadmierną ilość na zapas^[2].

Przypisy

Bibliografia