Widłonogi
Cyclops sp.
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	skorupiaki
Gromada	Maxillopoda
Podgromada	widłonogi
Nazwa systematyczna
Copepoda
Milne-Edwards , 1840

Widłonogi (Copepoda) – drobne, z reguły planktonowe , morskie i słodkowodne skorupiaki . Występują wszędzie tam gdzie jest woda, zasiedlają wszystkie oceany i kontynenty łącznie z Antarktydą . Część widłonogów prowadzi pasożytniczy tryb życia, pasożytując na jamochłonach , pierścienicach , skorupiakach , mięczakach , szkarłupniach , rybach . Ciało jest zbudowane ze stałej liczby 16 segmentów (5 głowowych, 6 tułowiowych i 5 odwłokowych). Rozmiar ich ciała zawiera się w zakresie od 0,5 mm do 20 cm, jednak typowi przedstawiciele tej podgromady mają zwykle rozmiar ciała zawierający się w zakresie 0,5 mm do 2 mm. Pływają za pomocą silnie rozwiniętej pierwszej pary czułków . Ciało ich zawiera żółte kropelki zapasowego tłuszczu oraz wiele witamin . Przeważnie są przezroczyste. W morzach stanowią około 9/10 planktonu . Są też głównym składnikiem pokarmu dla śledzi i narybku wątłuszowego ( Gadidae ). Również gatunki słodkowodne odgrywają pewną rolę jako pokarm dla ryb . Wolno żyjące oraz pasożytnicze widłonogi są rozdzielnopłciowe. Jaja u wielu widłonogów składane są do worków lęgowych znajdujących się po bokach odwłoka . Widłonogi stanowią dużą grupę składającą się obecnie z 9 rzędów , około 220 rodzin i ponad 13000 gatunków.

Podgromada widłonogi dzieli się na następujące rzędy:

Widłonogi według Ernsta Hackela Kunstformen der Natur

• Platycopioida – zawiera około 12 gatunków
• Calanoida – zawiera 42 rodziny, ten rząd składa się głównie z widłonogów morskich wchodzących w skład planktonu.
• Misophrioida – zawiera około 32 gatunków.
• Mormonilloida – zawiera 2 gatunki w jednej rodzinie i są to widłonogi żyjące w morzu na dużych głębokościach.
• Harpacticoida – duży rząd zawierający 52 rodziny. W skład tego rzędu wchodzą widłonogi stanowiące składnik planktonu morskiego jak również widłonogi prowadzące pasożytniczy tryb życia.
• Gelyelloida – ten rząd zawiera tylko 2 gatunki w jednej rodzinie.
• Cyclopoida – duża i zróżnicowana grupa składająca się 83 rodzin. Występują tu widłonogi prezentujące szeroki zakres sposobów życia. Od form planktonowych po pasożytnictwo. Należy tutaj rodzina Ergasilidae której przedstawiciele pasożytują w skrzelach ryb. Najbardziej znanym jej przedstawicielem jest raczek skrzelowy bardzo rozpowszechniony pasożyt ryb, powoduje u nich chorobę pasożytniczą ergasilozę .
• Siphonostomatoida – składa się z 37 rodzin
• Monstrilloida – składa się z 1 rodziny zawierającej około 80 gatunków bedących morskim planktonem i pasożytami.

Bibliografia